Page 64 - สื่อ นวัตกรรม และการวัดและประเมินผล การเรียนรู้วิทยาศาสตร์

2-54 สื่อ นวัตกรรม และการวัดและประเมินผลการเรียนรู้วิทยาศาสตร์

1.2.6 เลนสใ์ กล้วตั ถุ (Objective lens) เป็นเลนส์ที่อยู่ใกล้กับแผ่นสไลด์ หรือวัตถุ ปกติติดกับ
แป้นวงกลม ซึ่งมีประมาณ 3-4 อัน แต่ละอันมีก�ำลังบอกเอาไว้ เช่น x3.2, x4, x10, x40 และ x100 เป็นต้น
ภาพท่ีเกิดจากเลนส์ใกล้วัตถุเป็นภาพจริงหัวกลับ

1.2.7 เลนสใ์ กลต้ า (Eye piece) เป็นเลนส์ท่ีอยู่บนสุดของล�ำกล้อง โดยทั่วไปมีก�ำลังขยาย 10x
หรือ 15x ท�ำหน้าท่ีขยายภาพท่ีได้จากเลนส์ใกล้วัตถุให้มีขนาดใหญ่ขึ้น ท�ำให้เกิดภาพท่ีตา ผู้ศึกษาสามารถ
มองเห็นได้ โดยภาพท่ีได้เป็นภาพเสมือนหัวกลับ

1.2.8 เลนสร์ วมแสง (Condenser) ทำ� หนา้ ทรี่ วมแสงใหเ้ ขม้ ขนึ้ เพอื่ สง่ ไปยงั วตั ถทุ ตี่ อ้ งการศกึ ษา
1.2.9 กระจกเงา (Mirror) ทำ� หนา้ ทสี่ ะทอ้ นแสงจากธรรมชาตหิ รอื แสงจากหลอดไฟภายในหอ้ ง
ใหส้ อ่ งผา่ นวตั ถุโดยท่ัวไปกระจกเงามี 2 ดา้ น ด้านหน่งึ เปน็ กระจกเงาเว้า อีกดา้ นเปน็ กระจกเงาระนาบ สำ� หรบั
กล้องรุ่นใหม่จะใช้หลอดไฟเป็นแหล่งก�ำเนิดแสง ซึ่งสะดวกและชัดเจนกว่า
1.2.10 ไดอะแฟรม (Diaphragm) อยู่ใต้เลนส์รวมแสงท�ำหน้าที่ปรับปริมาณแสงให้เข้าสู่เลนส์
ในปริมาณท่ีต้องการ
1.2.11 แท่นวางวัตถุ (Specimen stage) เป็นแท่นใช้วางแผ่นสไลด์ท่ีต้องการศึกษา
1.2.12 ท่ีหนีบสไลด์ (Stage clip) ใช้หนีบสไลด์ให้ติดอยู่กับแท่นวางวัตถุ ในกล้องรุ่นใหม่
จะมี Mechanical stage แทนเพ่ือควบคุมการเลื่อนสไลด์ให้สะดวกยิ่งขึ้น
1.2.13 จานหมุน (Revolving nosepiece) ใช้หมุนเม่ือต้องการเปล่ียนก�ำลังขยายของเลนส์
ใกล้วัตถุอุปกรณ์ท่ีใช้ร่วมกับกล้องจุลทรรศน์ เช่น Immersion oil สไลด์ กระจกปิดสไลด์ และกล่องเก็บ
สไลด์ เป็นต้น รวมถึงอะไหล่ช้ินส่วนต่าง ๆ ของกล้องจุลทรรศน์ ได้แก่ เลนส์วัตถุ เลนส์ตา และหลอดไฟ
อะไหล่ต่าง ๆ กระดาษเช็ดเลนส์
1.3 กลอ้ งจลุ ทรรศนท์ ใ่ี ชใ้ นโรงเรยี น เปน็ กลอ้ งจลุ ทรรศนแ์ บบใชแ้ สงแบบตา่ ง ๆ ดงั นี้ กลอ้ งจลุ ทรรศน์
ที่ใช้ในโรงเรียนเป็นกล้องจุลทรรศน์แบบใช้แสง ซ่ึงในปัจจุบันกล้องจุลทรรศน์แบบใช้แสงท่ีดีท่ีสุดมีก�ำลัง
ขยาย 2,000 เท่า เป็นกล้องจุลทรรศน์ใช้แสงเชิงประกอบ (compound light microscope) ซึ่งประกอบด้วย
เลนส์ 2 ชุด ดังน้ี
1.3.1 เลนส์ใกล้วัตถุ (Objective lens) เป็นเลนส์นูน มีก�ำลังขยาย 4X 10X 40X และ 100X
ส�ำหรับเลนส์ 100X นั้น ต้องใช้นํ้ามันเป็นตัวกลางระหว่างสไลด์ที่วางวัตถุกับเลนส์ใกล้วัตถุ เลนส์เหล่าน้ีติด
อยู่กับแป้นซ่ึงหมุนได้โดยรอบเพ่ือปรับก�ำลังขยายที่ต้องการให้มาอยู่ตรงกับแท่นวางวัตถุ ตามปกติการเพิ่ม
ก�ำลังขยายของเลนส์มักเร่ิมจากการใช้เลนส์ใกล้วัตถุท่ีมีก�ำลังขยายต่ําก่อน แล้วจึงเปล่ียนเป็นก�ำลังขยาย
ขนาดกลางและก�ำลังขยายสูงไปตามล�ำดับ
1.3.2 เลนสใ์ กล้ตา (Eyepiece) เป็นเลนส์นูนก�ำลังขยายเป็น 10X 15X และ 25X และเลนส์
ใกล้ตาเหล่านี้สามารถเลือกใช้ได้ตามที่ต้องการ โดยการถอดเลนส์ขนาดที่ไม่ต้องการออกแล้วน�ำเลนส์ขนาด
ท่ีต้องการมาสวมท่ีส่วนบนของล�ำกล้อง ตามปกติต้องสวมเลนส์ใกล้ตาไว้บนล�ำกล้องเสมอเพื่อป้องกัน
ฝุ่นละอองเข้าไปในล�ำกล้องและเพื่อความสะดวกในการน�ำไปใช้