Page 25 - ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับสื่อมวลชน
P. 25
สื่อสง่ิ พมิ พ์ 3-15
1.2 บทบาทหน้าท่ีในการพิทักษ์ประโยชน์สาธารณะ เป็นการท�ำหน้าท่ีเสมือนเป็น “หมาเฝ้า
บา้ น” (watchdog) ทค่ี อยเหา่ เตอื นภยั รา้ ยใหเ้ จา้ ของบา้ นซง่ึ กค็ อื ประชาชนไดร้ บั รกู้ อ่ นภยั จะมาถงึ เปน็ การ
ท�ำหน้าที่สอดส่องดูแล (surveillance) หรือตรวจตราติดตามรายงานเหตุการณ์ทั้งเรื่องดีและเรื่องร้ายที่
อาจบ่อนท�ำลายความสงบสขุ ของคนในสังคม เช่น การเอารัดเอาเปรียบ การทจุ รติ ฉ้อโกง หรอื การข่มเหง
ท�ำลายในรปู แบบต่างๆ เพือ่ พทิ ักษป์ ระโยชน์สาธารณะและธำ� รงรักษาเสถียรภาพของสังคม
1.3 บทบาทหน้าที่ในการใหข้ อ้ เสนอแนะหรือชี้แนวทางแกส่ ังคม ดงั ไดก้ ลา่ วแลว้ วา่ หนงั สอื พมิ พ์
เปน็ แหลง่ รวมความคดิ อดุ มการณท์ ห่ี ลากหลาย เปน็ แหลง่ รวมความรแู้ ละเปน็ เวทแี ลกเปลยี่ นความคดิ เหน็
ระหวา่ งกนั รวมทั้งใหข้ ้อเสนอแนะหรอื ขอ้ ทกั ท้วงในประเดน็ ตา่ งๆ ทางสังคม การเปิดพื้นทีค่ วามคิดเห็น
เหล่าน้ีปรากฏชัดเจนในรูปของบทความ ซ่ึงเป็นข้อเขียนที่มุ่งให้ความรู้ความคิดเห็นเป็นส�ำคัญ ถือเป็น
บทบาทของการท�ำหน้าท่ีชี้แนะแนวทางในการด�ำเนินนโยบายหรือการหาทางออกเพื่อแก้ปัญหาที่เกิดข้ึน
ในสังคม
1.4 บทบาทหน้าที่ในฐานะเป็นแหล่งผลิตความจริงในสังคม การรายงานข่าวเหตุการณ์และ
ความเคลอ่ื นไหวตา่ งๆ ในสงั คม การนำ� เสนอขา่ วสารอยา่ งตรงไปตรงมา ยดึ ถอื ในขอ้ เทจ็ จรงิ ความถกู ตอ้ ง
เป็นส�ำคัญ รวมถึงการยืนหยัดเร่ืองเสรีภาพในการแสดงความคิดเห็น ท�ำให้เน้ือหาต่างๆ ที่เสนอใน
หนังสือพิมพ์เป็นเสมือนบันทึกทางประวัติศาสตร์ท่ีผู้คนสามารถแสวงหาและตรวจสอบความจริงได้อย่าง
เป็นรูปธรรม หนังสือพิมพ์จึงเป็นหลักฐานและเป็นแหล่งผลิตความจริงแหล่งหนึ่งในสังคม ดังเห็นได้จาก
การศึกษาเร่ืองราวในประวัตศิ าสตรผ์ ่านขา่ ว ภาพขา่ ว บทความและขอ้ เขยี นตา่ งๆ ในหนงั สอื พิมพ์
2. ประเภทของหนังสือพิมพ์
หนงั สอื พมิ พแ์ บง่ ได้หลายประเภทตามหลักเกณฑด์ ังต่อไปนี้
2.1 แบ่งตามการเสนอเน้ือหา แบ่งได้เป็น 2 ประเภท คือ
1) หนังสือพิมพ์ท่ัวไป (general newspaper) เป็นหนงั สือพิมพ์ท่ีเสนอเน้ือหาหลากหลาย
ท้งั การเมือง เศรษฐกจิ สงั คม สิง่ แวดลอ้ ม การศึกษา เทคโนโลยี สตรี ศิลปะ วัฒนธรรม บนั เทงิ และกฬี า
หนงั สอื พิมพ์รายวนั สว่ นใหญ่ เช่น ไทยรฐั เดลนิ ิวส์ มติชน ข่าวสด คมชัดลกึ เป็นต้น จดั อยใู่ นประเภทนี้
2) หนังสือพิมพ์เฉพาะเร่ืองหรือเฉพาะกลุ่ม (specialized newspaper) เปน็ หนังสือพิมพ์
ทม่ี งุ่ เสนอเนอื้ หาทเี่ นน้ หนกั เฉพาะเรอ่ื งใดเรอ่ื งหนง่ึ หรอื มงุ่ เจาะกลมุ่ เปา้ หมายเฉพาะกลมุ่ เชน่ ประชาชาติ
ธุรกิจ ฐานเศรษฐกิจ โพสต์ทูเดย์ เป็นหนังสือพิมพ์ท่ีเน้นเนื้อหาด้านเศรษฐกิจและมุ่งกลุ่มผู้อ่านที่เป็น
นกั ธรุ กิจ เป็นต้น
นอกจากนี้ ยงั มเี นอื้ หาเฉพาะเรอ่ื งอนื่ ๆ เชน่ หนงั สอื พมิ พก์ ฬี า หนงั สอื พมิ พส์ มคั รงาน หนงั สอื พมิ พ์
เกย่ี วกบั ดาราหรือวงการบันเทงิ เปน็ ต้น
2.2 แบ่งตามลักษณะการเสนอข่าว แบง่ ได้เปน็ 2 ประเภท คอื
1) หนงั สอื พมิ พเ์ ชงิ ปรมิ าณ (quantity newspaper) หรอื เรยี กวา่ หนงั สอื พมิ พแ์ นวประชา-
นิยม (popular newspaper) เน่ืองจากมุ่งเสนอข่าวท่ีเร้าอารมณ์ ตอบสนองความอยากรู้อยากเห็นของ
ผอู้ า่ น เนน้ ขา่ วทค่ี นทวั่ ไปสนใจ หรอื ทเี่ รยี กวา่ “ขา่ วเบา” (soft news) คอื เปน็ ขา่ วทตี่ อบสนองทางอารมณ์
