Page 54 - ไทยศึกษา
P. 54
๑๓-44 ไทยศกึ ษา
ทดนำ�้ ในแมน่ ำ�้ เจา้ พระยาทจี่ งั หวดั ชยั นาท และขดุ คลองสง่ นำ้� ไปยงั พน้ื ทเ่ี พาะปลกู บรเิ วณสองฝง่ั แมน่ ำ�้ จนถงึ
พ้ืนทช่ี ายทะเล แต่เนื่องจากแผนงานนีต้ อ้ งลงทุนดว้ ยเงินจำ� นวนมากจึงถูกระงับ มีเพียงการขุดลอกคลอง
ตา่ งๆ เช่น คลองภาษเี จริญ คลองดำ� เนินสะดวก คลองแสนแสบ คลองพระโขนง และคลองสำ� โรง รวมทัง้
สร้างประตกู ั้นน้ำ� ทป่ี ากคลองและปลายคลองเพื่อกกั น�้ำสำ� หรบั ใชท้ ำ� นาและการคมนาคม โดยต้ังกรมคลอง
ขึ้นดูแลการจัดการเรือ่ งน�้ำ
กรมคลองได้พัฒนาต่อมาเป็น กรมทดน้�ำ และกรมชลประทาน ตามล�ำดับ งานด้านเข่ือน
ชลประทานที่ส�ำคัญคือ การสร้างเข่ือนพระรามหกก้ันแม่น้�ำป่าสัก ที่อ�ำเภอท่าเรือ พระนครศรีอยุธยา
เรม่ิ สรา้ งใน พ.ศ. ๒๔๕๘ แล้วเสร็จใน พ.ศ. ๒๔๖๗
เข่ือนสร้างขึ้นขวางล�ำน�้ำ ท้ังนี้น้�ำจะไม่ไหลล้นข้ามเขื่อนเหมือนกับฝาย แต่จะไหลผ่านตัวอาคาร
ของเข่ือน และระบายไปตามปรมิ าณทีก่ �ำหนด เพื่อควบคุมไมใ่ หร้ ะดบั นำ้� ดา้ นหนา้ เขือ่ นท่วมพน้ื ที่ฝัง่ ลำ� น้�ำ
มากเกนิ ไป เข่ือนระบายน้�ำมีลักษณะคงทนถาวร รฐั ไดล้ งทุนจดั การกอ่ สรา้ งเข่อื นด้วยเทคโนโลยีทันสมัย
โดยดแู ลรกั ษาเขอ่ื น ตลอดจนคนั คลองสง่ นำ้� ชมุ ชนมไิ ดม้ สี ว่ นรว่ มเหมอื นดงั ระบบเหมอื งฝาย เมอ่ื หนว่ ยงาน
ของรัฐไม่มีก�ำลังมากพอในการดูแลอย่างทั่วถึง ท�ำให้สภาพของคลองซอยต่างๆ ทรุดโทรมลงใช้งานได้
ไม่เต็มท่ี การทบทวนถึงภูมิปัญญาในการจัดการเรื่องน้�ำของชุมชนและน�ำมาประสานกันก็จะท�ำให้ระบบ
ชลประทานไทยพฒั นาได้มากข้นึ
ภาพที่ ๑๓.๑๗ เข่ือนพระรามหก
ที่มา: http://irre.ku.ac.th/v5/index.php/irr-data-menu/dam-data-menu/190-rama6-dam-article สบื คน้ เมอ่ื ๒๒ ตลุ าคม
๒๕๖๑.
