Page 30 - การอ่านภาษาไทย
P. 30
๖-20 การอา่ นภาษาไทย
ตัวอย่าง สัมผัสค่ัน
เปรยี บปานพระประทานประทปี แกว้ เพริศแพรว้ เสถียรธรรมน�ำวิถี
สัมผัสอักษรคั่น ทาน-ทีป มีค�ำ ประ มาคั่น
สัมผัสสระค่ัน ปาน-ทาน มีค�ำ พระ ประ มาค่ัน
๒.๒.๒ สัมผัสนอก หมายถงึ การจดั คำ� ใหค้ ลอ้ งจองสมั ผสั กนั ตา่ งวรรค ในตำ� แหนง่ ทแ่ี ตล่ ะ
รูปแบบก�ำหนดบงั คบั ไว้ โดยทว่ั ไปจะเปน็ สมั ผสั สระ และสมั ผัสระหวา่ งบท คอื ค�ำท้ายของบาทตน้ สมั ผัส
กบั ค�ำทา้ ยของบาทแรกในบทต่อไปซ่ึงเป็นสมั ผสั บงั คับจะขาดมิได้
ตัวอย่าง สัมผัสนอก
พอฟา้ คลํา้ คา่ํ พลบเสยี งกบเขยี ด รอ้ งกรีดเกรียดเกรยี วแซด่ งั แตรสงั ข์
เหมือนเสียงฆ้องกลองโหมประโคมวงั ไม่เหน็ ฝง่ั ฟ่นั เฟอื นดว้ ยเดอื นแรม
ล�ำพรู ายชายตลงิ่ ล้วนหงิ่ หอ้ ย สวา่ งพร้อยแพรง่ พรายขึ้นปลายแขม
อร่ามเรืองเหลอื งงามวามวามแวม กระจ่างแจม่ จบั น้าํ เห็นล�ำเรอื
สัมผัสนอกระหว่างวรรค เขยี ด-เกรยี ด, สงั ข-์ วงั , วงั -ฝง่ั , หอ้ ย-พรอ้ ย, แขม-แวม, แวม-แจม่
สัมผัสนอกระหว่างบท แรม–แขม
๓. ค�ำเป็นค�ำตาย
ร้อยกรองบางรูปแบบก�ำหนดให้ใช้ค�ำเป็นค�ำตาย คือใช้ค�ำตาย แทนค�ำในเสียงหรือรูปวรรณยุกต์
เอกได้
ค�ำเป็น ได้แก่ พยางค์เสียงท่ีประสมดว้ ยสระเสียงยาวในแม่ ก กา เช่น ขา หนู เป้ และพยางค์
เสียงตัวสะกดในแม่ กง กน กม เกย เกอว ท้ังหมด เช่น ธง เข็ญ กลม รวย ขาว กับพยางค์เสียงที่
ผสมสระ อำ� ใอ ไอ เอา เช่น นำ� ใด ไหม เสา
ค�ำตาย ไดแ้ ก่ พยางคเ์ สียงท่ีประสมดว้ ยสระเสียงสนั้ ในแม่ ก กา เชน่ พระ จะ มิ เกาะ ตุ เป็นต้น
และพยางคเ์ สียงตวั สะกดในแม่ กก กด กบ ท้งั หมด เช่น โศก บาท เปรยี บ ดุจ