Page 14 - ประวัติศาสตร์การเมืองและเศรษฐกิจไทย
P. 14
12-4 ประวัติศาสตร์การเมอื งและเศรษฐกจิ ไทย
บทน�ำ
วกิ ฤตเศรษฐกจิ ปี 2540 หรือรู้จักกนั ในวงกวา้ งวา่ วกิ ฤตการณท์ างการเงินในเอเชียปี 2540 หรอื
ชอื่ ทเ่ี รยี กกนั ไมเ่ ปน็ ทางการวา่ “วกิ ฤตตม้ ยำ� กงุ้ ” เปน็ ชว่ งวกิ ฤตการณท์ างการเงนิ ซงึ่ สง่ ผลกระทบถงึ หลาย
ประเทศในทวปี เอเชยี เรมิ่ ตง้ั แตเ่ ดอื นกรกฎาคม พ.ศ. 2540 กอ่ ใหเ้ กดิ ความกลวั วา่ จะเกดิ การลม่ สลายทาง
เศรษฐกิจท่ัวโลก เนื่องจากการแพร่ระบาดของวิกฤตการณ์ทางการเงิน ท่ีต่อมาส่งผลต่อระบบเศรษฐกิจ
ของประเทศไทยในทุกด้าน ก่อให้เกิดผลกระทบต่อสังคมไทยขยายตัวออกไปอย่างกว้างขวางและลึกซึ้ง
ไม่ว่าจะเป็นการเมือง สังคมและวัฒนธรรม จึงถือเป็นเหตุการณ์ส�ำคัญทางประวัติศาสตร์ไทยอีกช่วงหน่ึง
ท่คี วรศึกษาเรียนรู้
วิกฤตดังกล่าวเริ่มขึ้นเมื่อรัฐบาลไทย ซ่ึงมีพลเอกชวลิต ยงใจยุทธ เป็นนายกรัฐมนตรี ตัดสินใจ
ประกาศลอยตัวค่าเงินบาทจากเงินสกุลดอลลาร์สหรัฐหลังการใช้นโยบายอัตราแลกเปลี่ยนเงินตราคงที่
ท่ียึดมั่นมากว่าทศวรรษในวันที่ 2 กรกฎาคม 2540 หลังจากได้พยายามต่อสู้กับการโจมตีค่าเงินบาท
ในตลาดเงนิ อนั เปน็ ผลจากการเปลี่ยนนโยบายเปิดเสรที างการเงนิ ของไทย ท่ียังผลใหเ้ กิดการเติบโตทาง
เศรษฐกิจแบบฟองสบู่ในทศวรรษ 2530 โดยเฉพาะอย่างย่ิงจากการขับเคล่ือนของธุรกิจอสังหาริมทรัพย์
การเกง็ กำ� ไรระยะสนั้ ในตลาดเงนิ และตลาดทนุ ในเวลานนั้ ประเทศไทยมภี าระหนส้ี าธารณะซงึ่ ทำ� ใหป้ ระเทศ
อยู่ในสภาพล้มละลายก่อนหน้าการล่มสลายของค่าเงินเสียอีก และเม่ือวิกฤตเกิดขึ้นในประเทศไทยด้วย
ความเชอื่ มโยงทางเศรษฐกจิ ยคุ โลกาภวิ ตั นจ์ งึ เกดิ การขยายออกไปนอกประเทศ กลายเปน็ วกิ ฤตทล่ี กุ ลาม
ไปทั่วเอเชียตะวันออก ค่าเงินของประเทศส่วนใหญ่ในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ เกาหลีและญี่ปุ่นก็ได้
ทรุดตัวลงเช่นกัน ตลาดหลักทรัพย์ปรับตัวลดลงและรวมไปถึงราคาสินทรัพย์อ่ืนๆ และท�ำให้หน้ีเอกชน
เพิ่มสงู ขนึ้ จากคา่ เงินท่ีเปล่ยี น
หากพจิ ารณาในทางประวัตศิ าสตรเ์ ศรษฐกจิ ในภาพรวมระยะยาวของประเทศไทยเองแล้ว ภาวะ
ทางเศรษฐกิจในปี 2540 ถูกพิจารณาว่าเป็นภาวะเศรษฐกิจตกต�่ำท่ีเป็นวิกฤตเศรษฐกิจเนื่องจากอัตรา
การเตบิ โตทางเศรษฐกจิ ตดิ ลบคอื ตำ่� กวา่ ศนู ยเ์ ลยทเี ดยี ว ในขณะทภ่ี าวะเศรษฐกจิ ตกตำ่� ในปี 2472 จนเกดิ
การดุลข้าราชการออกและลดงบประมาณภาครัฐลงอย่างมาก กระท่ังส่งผลให้เกิดการปฏิวัติทางการเมือง
ในปี 2475 น้ันเป็นภาวะเศรษฐกิจถดถอย และการลดค่าเงินบาทในปี 2527 สมัยรัฐบาลพลเอกเปรม
ตณิ สลู านนทน์ น้ั กย็ งั เปน็ ภาวะเศรษฐกจิ ถดถอย เพราะยงั มกี ารเตบิ โตทางเศรษฐกจิ ทไ่ี มต่ ดิ ลบและการฟน้ื
คืนตัวทางเศรษฐกิจไม่ได้ใช้เวลานานนัก รวมถึงผลกระทบอยู่ในวงจ�ำกัดแค่การบริหารเศรษฐกิจมหภาค
ของภาครฐั 1
1 รงั สรรค์ ธนะพรพันธ,์ุ เศรษฐกิจไทยหลงั วกิ ฤตการณ์ ปี 2540, (กรุงเทพฯ: คบไฟ, 2545), 15-24, 54.
