Page 15 - วัฒนธรรมกับการท่องเที่ยว
P. 15
ภมู ทิ ัศน์วฒั นธรรมกับการทอ่ งเที่ยว 14-5
ตอนท่ี 14.1
แนวคิดเกี่ยวกับภูมิทัศน์
โปรดอ่านหวั เรอื่ ง แนวคิด และวตั ถปุ ระสงค์ของตอนท่ี 14.1 แล้วจงึ ศึกษารายละเอียดต่อไป
หัวเร่ือง
14.1.1 ความหมายและความส�ำคญั ของภมู ิทัศน์
14.1.2 ประเภทและองค์ประกอบของภูมิทัศน์
14.1.3 แนวคดิ เกย่ี วกบั ภูมิทัศนว์ ัฒนธรรม
แนวคิด
1. “ภมู ทิ ศั น”์ หมายถงึ พนื้ ทซี่ ง่ึ มนษุ ยม์ องเหน็ หมายรวมถงึ สงิ่ ทรี่ สู้ กึ ไดด้ ว้ ย คำ� วา่ Land-
scape ท่ใี ชก้ นั อยู่ทกุ วันนีเ้ ปน็ คำ� ทนี่ ำ� มาใช้แทนคำ� ในพระคัมภรี เ์ ก่า (Old Testament)
ของศาสนายิว คริสต์ และอิสลาม ค�ำว่า noff ในภาษาฮิบรู และมีหลักฐานว่าได้มี
การบันทึกค�ำน้ีไว้ใน ค.ศ. 1598 ซ่ึงเป็นค�ำที่ยืมมาจากแวดวงของจิตรกรจากดัชต์ ใน
ช่วงเวลาตอ่ มาค�ำน้ีไดม้ ีการน�ำไปประยกุ ต์ใชใ้ นแวดวงตา่ งๆ อย่างแพร่หลาย ในบริบท
ของยุโรป ค�ำวา่ ภูมทิ ศั น์ เปน็ ทรี่ ู้จกั ในฐานะ สวนแบบองั กฤษ (English Garden) ใน
ชว่ งกลางคริสต์ศตวรรษที่ 18 ไปจนถงึ ในช่วงตน้ ครสิ ตศ์ ตวรรษที่ 19 และในชว่ งครสิ ต์
ศตวรรษที่ 20 ค�ำนกี้ ็ได้ใชใ้ นแวดวงของการศกึ ษาทางดา้ นภมู ศิ าสตรท์ ั้งในอังกฤษและ
สหรัฐอเมริกา การพิจารณาในประเด็นที่เกี่ยวกับภูมิทัศน์นั้น ไม่สามารถท่ีจะน�ำวิธีคิด
แบบคู่ตรงข้ามมามองในแง่ท่ีว่า ภูมิทัศน์คือธรรมชาติซึ่งเป็นข้ัวตรงข้ามกับวัฒนธรรม
ได้ และก็ไม่สามารถมองไดว้ า่ วฒั นธรรมอยเู่ หนือหรือควบคมุ ธรรมชาติดว้ ย
2. ภูมิทัศน์ไม่ได้จ�ำกัดอยู่เพียงสภาพแวดล้อมทางกายภาพเท่านั้น หากแต่หมายรวมถึง
การปฏบิ ตั กิ ารทางสงั คม การเปน็ สญั ลกั ษณข์ องบางสง่ิ บางอยา่ งดว้ ย การจะสรา้ งความ
เข้าใจในประเด็นน้ีก็มีความจ�ำเป็นท่ีจะต้องท�ำการแบ่งประเภทของภูมิทัศน์ แม้ว่าใน
ความจริงแล้ว การท�ำความเข้าใจภูมิทัศน์จะไม่สามารถเข้าใจผ่านเพียงมิติใดมิติหนึ่ง
อยา่ งไรกต็ ามเพอ่ื ใหง้ า่ ยตอ่ การทำ� ความเขา้ ใจในทน่ี จ้ี งึ แบง่ ภมู ทิ ศั นเ์ ปน็ 2 ประเภทดว้ ย
กัน ได้แก่ ภูมิทัศน์ทางธรรมชาติและภูมิทัศน์ท่ีเกิดจากการกระท�ำของมนุษย์ และใน
บรบิ ทร่วมสมยั สามารถแบง่ องคป์ ระกอบภูมทิ ศั นอ์ อกไดเ้ ปน็ 3 สว่ น ไดแ้ ก่ ภูมิทัศน์ใน
ฐานะรปู แบบ ภมู ทิ ศั นใ์ นเชงิ ของการใชง้ าน และภมู ทิ ศั นใ์ นเชงิ ความหมายและการสอ่ื สาร
