Page 17 - การบริการและเผยแพร่สารสนเทศ
P. 17
แหล่งช่วยค้นควา้ ประเภทสารานุกรม พจนานกุ รมและศพั ท์บญั ญัติ และนามานุกรม 6-7
2. ความส�ำคัญของสารานุกรม
สารานุกรมมคี วามส�ำคัญหลายประการ สรปุ ได้ดังนี้
2.1 เป็นแหล่งชว่ ยคน้ ควา้ หาค�ำตอบเกี่ยวกับขอ้ เทจ็ จริงในเรือ่ งต่างๆ ทัง้ ทเ่ี ปน็ ความรทู้ ั่วไปและ
ความรู้เฉพาะสาขาวิชา รวมถึงตัวเลขและสถิติต่างๆ ท่ีเก่ียวข้อง ให้เนื้อหาครอบคลุมครบถ้วนทั้งในเชิง
ประวตั คิ วามเปน็ มา และววิ ฒั นาการของศาสตรใ์ นสาขาตา่ งๆ เหมาะสำ� หรบั การคน้ ควา้ เนอ้ื หาพน้ื ฐานและ
เนื้อหาในเชิงลึกเฉพาะวิชา
2.2 เป็นแหล่งช่วยค้นคว้าที่ประมวลความรู้และเรื่องราวต่างๆ ในรูปของบทความ เน้ือหาสาระ
จดั เรยี งอย่างเปน็ ระบบ นอกจากน้ยี งั มีดรรชนีชว่ ยคน้ ทำ� ใหค้ น้ หาขอ้ มูลที่ตอ้ งการได้อยา่ งรวดเร็ว
2.3 เปน็ แหลง่ ชว่ ยคน้ ควา้ ทใี่ หข้ อ้ มลู ทเี่ ชอื่ ถอื ได้ และบางสว่ นสามารถนำ� ไปใชอ้ า้ งองิ ทางวชิ าการได้
3. ประเภทของสารานุกรม
การจ�ำแนกประเภทของสารานกุ รมสามารถจ�ำแนกออกไดเ้ ปน็ 4 ประเภท ไดแ้ ก่ การจ�ำแนกตาม
ขอบเขตเนอื้ หา การจำ� แนกตามระดบั ผอู้ า่ น และการจำ� แนกตามวธิ กี ารเผยแพร่ (Wong, 2017, pp. 490-
494, 497-499)
3.1 การจำ� แนกตามขอบเขตเนอ้ื หา การพจิ ารณาประเภทของสารานกุ รมโดยจำ� แนกตามขอบเขต
เน้อื หา แบ่งออกได้เป็น 2 ประเภท ไดแ้ ก่ สารานกุ รมทว่ั ไป และสารานกุ รมเฉพาะวชิ า
3.1.1 สารานุกรมทั่วไป (general encyclopedia) ให้ข้อมูลเร่ืองราวที่มีขอบเขตเน้ือหา
กว้างขวางครอบคลุมเน้ือหาสาระหลากหลายสาขาวิชา เช่น วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ประวัติศาสตร์
ภมู ศิ าสตร์ สงั คมวทิ ยา วรรณคดี รฐั ศาสตร์ เศรษฐศาสตร์ ปรชั ญา ศาสนา ศลิ ปวฒั นธรรม ชวี ประวตั บิ คุ คล
ตัวอยา่ งของสารานุกรมทว่ั ไปท่ีสำ� คัญ เช่น สารานุกรมไทยฉบบั ราชบณั ฑิตยสถาน Britannica Online
เป็นต้น สารานุกรมทั่วไปใช้ค้นคว้าสารสนเทศทั่วไปอย่างกว้างๆ ปูพ้ืนฐานความเข้าใจในหัวข้อที่ก�ำลัง
ศกึ ษา และยังเปน็ แหลง่ คน้ คว้าข้อมลู ส�ำหรบั หาค�ำตอบ เช่น ความรูเ้ กีย่ วกับเรอ่ื งต่างๆ นอกจากน้ี ยงั ใช้
เปน็ แหลง่ ค้นหารายชอ่ื หนังสอื หรือเอกสารสำ� คัญเพอ่ื ประกอบการศึกษาค้นคว้าในเร่ืองใดเรือ่ งหนง่ึ
3.1.2 สารานุกรมเฉพาะวิชา (subject encyclopedia) ใหเ้ นอื้ หาเรอื่ งราวครอบคลมุ เฉพาะ
สาขาวิชาใดสาขาวิชาหน่ึง หรือเป็นการรวบรวมและน�ำเสนอเรื่องราวด้านใดด้านหนึ่ง มุ่งเน้นผู้อ่านที่มี
ความสนใจเฉพาะด้าน ใช้ค้นเน้ือหาเฉพาะสาขาวิชา ตัวอย่างของสารานุกรมเฉพาะวิชาท่ีส�ำคัญ เช่น
สารานุกรมศึกษาศาสตร์ Encyclopedia of Library and Information Science; McGraw-Hill
Encyclopedia of Science & Technology เป็นตน้
3.2 การจ�ำแนกตามระดับผู้อา่ น การพจิ ารณาประเภทของสารานกุ รมโดยจำ� แนกตามระดบั ผอู้ า่ น
แบ่งออกไดเ้ ปน็ 2 ประเภท คอื สารานุกรมส�ำหรบั เดก็ และเยาวชน และสารานุกรมสำ� หรับผูใ้ หญ่
3.2.1 สารานกุ รมสำ� หรบั เดก็ และเยาวชน (encyclopedia for children and young adults)
ใหข้ ้อมลู เรื่องราวทีส่ อดคล้องกบั ความสนใจของเด็กวยั ต่างๆ และสอดคลอ้ งกับหลักสูตรการเรียนการสอน
ของเด็กแต่ละระดับชั้น ลักษณะการน�ำเสนอข้อมูลจะเน้นท่ีรูปแบบในการจัดท�ำ กล่าวคือ เป็นบทความ
