Page 20 - การบริการและเผยแพร่สารสนเทศ
P. 20
6-10 การบริการและเผยแพร่สารสนเทศ
แนวตอบกิจกรรม 6.1.1
1. สารานกุ รม หมายถงึ แหล่งชว่ ยคน้ คว้าทใี่ ห้ความรู้ในสาขาวชิ าตา่ งๆ ทเ่ี ปน็ ความรูท้ ั่วไปหรอื
ความรเู้ ฉพาะสาขาวชิ าใดสาขาวิชาหนึ่ง มักน�ำเสนอเน้ือหาในรปู ของบทความหรือคำ� อธิบายสัน้ ๆ เนอื้ หา
เรียงตามล�ำดับอักษรของหัวเรื่องหรือหัวข้อวิชาน้ันๆ อาจจัดท�ำในรูปของสิ่งพิมพ์ประเภทหนังสือหรือ
หนังสอื ชดุ หรือจดั ทำ� ในรปู ของส่ือออนไลน์
2. สารานุกรมจำ� แนกออกไดเ้ ป็น 4 ประเภท คอื
2.1 การจ�ำแนกตามขอบเขตเนื้อหา ได้แก่ สารานกุ รมท่วั ไป และสารานกุ รมเฉพาะวชิ า
2.2 การจ�ำแนกตามระดับผู้อ่าน ได้แก่ สารานกุ รมส�ำหรบั เดก็ และเยาวชน และสารานกุ รม
สำ� หรบั ผู้ใหญ่
2.3 การจ�ำแนกตามวิธีการเผยแพร่ ไดแ้ ก่ สารานกุ รมฉบับพิมพ์ สารานกุ รมออนไลน์ และ
สารานกุ รมทเ่ี ผยแพรท่ ัง้ ในรูปของส่ิงพิมพแ์ ละออนไลน์
2.4 การจ�ำแนกตามวิธีการจัดท�ำ ได้แก่ การจัดท�ำโดยบุคคลหรือคณะบุคคล ในที่นี้คือ
ผเู้ ขยี นบทความในสารานกุ รม การจดั ท�ำโดยสำ� นกั พมิ พ์ และการมสี ว่ นรว่ มของชมุ ชนออนไลนท์ เ่ี ปน็ แหลง่
รวมของกลมุ่ คนท่มี ีความสนใจร่วมกนั แบ่งปันขอ้ มลู สารสนเทศ และความรู้
เรื่องที่ 6.1.2
การประเมินแหล่งช่วยค้นคว้าและการใช้สารานุกรม
1. การประเมินแหล่งช่วยค้นคว้าประเภทสารานุกรม
การประเมินแหล่งช่วยค้นคว้าประเภทสารานุกรมพิจารณาจากเกณฑ์ต่างๆ ได้แก่ หลักฐาน
ความนา่ เชอ่ื ถอื ขอบเขตเนอ้ื หา ความถกู ตอ้ งของเนอ้ื หา ความทนั สมยั ของเนอื้ หา ดรรชนชี ว่ ยคน้ รปู แบบ
ในการจัดท�ำ และคา่ ใช้จ่าย (Kate, 2002; Wong, 2017, pp. 480-485) ดงั นี้
1.1 หลักฐานความน่าเช่ือถือ (authority) สามารถพิจารณาจากส�ำนักพิมพ์ผู้ผลิตหรือผู้เขียน
บทความ โดยพจิ ารณาวา่ เปน็ หนว่ ยงาน องคก์ าร ผรู้ บั ผดิ ชอบจดั ท�ำ หรอื สำ� นกั พมิ พท์ มี่ ชี อื่ เสยี ง มผี ลงาน
และประสบการณ์เป็นท่ียอมรับหรือไม่ ตัวอย่างหน่วยงาน องค์การ หรือส�ำนักพิมพ์ที่ส�ำคัญและมี
ประสบการณใ์ นการจดั ทำ� สารานกุ รม เชน่ ราชบณั ฑติ ยสถาน MacMillan; Oxford Press เปน็ ตน้ หาก
เปน็ บุคคลสามารถพิจารณาไดจ้ ากคุณวุฒิ ประสบการณ์ และความเชยี่ วชาญ ซ่ึงสารานกุ รมมักจะระบชุ อื่
หรอื อักษรย่อของช่ือผู้เขยี นบทความ หรือรายละเอยี ดอืน่ ๆ เพอื่ เป็นหลกั ฐานแสดงความนา่ เชือ่ ถอื