Page 14 - วิถีไทย
P. 14
2-4 วิถีไทย
ตอนท่ี 2.1
พ้ืนท่ีกับความหลากหลายทางสังคมและวัฒนธรรม
โปรดอา่ นหวั เรอ่ื ง แนวคิด และวัตถปุ ระสงคข์ องตอนที่ 2.1 แลว้ จึงศึกษารายละเอียดตอ่ ไป
หัวเร่ือง
2.1.1 แนวคิดและนิยามความหมายเก่ียวกับพ้ืนที่กับความหลากหลายทางสังคมและ
วฒั นธรรม
2.1.2 พฒั นาการรัฐและสงั คมในเขตพนื้ ท่ีต่างๆ ของประเทศไทย
แนวคิด
1. แ นวคดิ ทสี่ ามารถนำ� ไปใชใ้ นการอธบิ ายความสมั พนั ธร์ ะหวา่ งความหลากหลายทางสงั คม
วฒั นธรรมกับลักษณะเฉพาะของแตล่ ะพื้นท่ี ทโ่ี ดดเด่นไดแ้ ก่ 1) แนวคดิ ภมู วิ ฒั นธรรม
2) แนวคดิ นเิ วศวทิ ยาชาตพิ นั ธ์ุ 3) แนวคดิ ชวี ติ วฒั นธรรม 4) แนวคดิ นเิ วศประวตั ศิ าสตร์
และ 5) แนวคิดรัฐเมืองท่านานาชาติ ท้งั 5 แนวคิดนี้ ล้วนเป็นแนวคิดท่มี ีประโยชนต์ ่อ
การอธิบายสภาพความหลากหลายทางสังคมวัฒนธรรม โดยแนวคิดภูมิวัฒนธรรมมี
ประโยชน์ในการศึกษาปัจจัยทางด้านภูมิศาสตร์ท่ีสัมพันธ์กับเศรษฐกิจการค้า แนวคิด
นเิ วศชาตพิ นั ธม์ุ ปี ระโยชนใ์ นการอธบิ ายสาเหตปุ จั จยั ทส่ี ง่ ผลทำ� ใหเ้ กดิ สภาพความหลาก
หลาย แนวคิดชีวิตวัฒนธรรมมีประโยชน์ต่อการท�ำความเข้าใจวิธีคิดของผู้คนในสังคม
แนวคดิ นเิ วศประวตั ศิ าสตรม์ ปี ระโยชนใ์ นการศกึ ษาความเปน็ มาทางประวตั ศิ าสตร์ สว่ น
แนวคดิ รฐั เมอื งทา่ นานาชาตมิ ปี ระโยชนใ์ นการศกึ ษาเหตปุ จั จยั ทางดา้ นเศรษฐกจิ การคา้
อันสง่ ผลต่อพัฒนาขน้ึ รัฐและสังคม
2. เอเชยี ตะวนั ออกเฉยี งใตภ้ าคพนื้ ทวปี ทป่ี ระเทศไทยตงั้ อยู่ มสี ภาพดนิ ฟา้ อากาศทแี่ บง่ ได้
อยา่ งกวา้ งๆ เปน็ 2 บรเิ วณ คอื บริเวณท่ีมีความชุ่มชื้นตลอดปี กับ บรเิ วณทีม่ คี วาม
ชุม่ ชืน้ ก่งึ แห้งแลง้ ชมุ ชน เปน็ หน่วยทางการเมืองท่พี ัฒนาไปสรู่ ฐั หรอื อาณาจกั ร มกี าร
สรา้ งเครอื ขา่ ยทางการคา้ การคา้ นานาชาติ ในราวพทุ ธศตวรรษที่ 2-10 เครอื ขา่ ยการคา้
นานาชาตทิ เี่ กดิ ขน้ึ ไดเ้ ชอ่ื มตอ่ ชมุ ชนบา้ นเมอื งหลายแหง่ เขา้ ไวด้ ว้ ยกนั โดยมไิ ดจ้ ำ� กดั อยู่
แตเ่ ฉพาะชมุ ชนบรเิ วณชายฝง่ั ทะเลเทา่ นน้ั ในชว่ งพทุ ธศตวรรษที่ 17-19 กลมุ่ บา้ นเมอื ง
ทวารวดีลดบทบาทความส�ำคัญลง ขณะท่เี มืองพระนครของเขมรกำ� ลงั เรืองอำ� นาจ และ
แผ่ขยายอิทธิพลจนทั่วลุ่มแม่น้�ำต่างๆ รวมทั้งในดินแดนประเทศไทยด้วย อโยธยา
สืบทอดความเป็นรัฐเมืองท่านานาชาติ จากสภาพที่ต้ังท่ีมีความเหมาะสม มีแม่น�้ำ
เจ้าพระยาและล�ำน้ำ� สายอื่นๆ ไหลมาเชอื่ มตอ่ นอกจากอโยธยาแลว้ ระยะแรกเริม่ ยงั มี
กลมุ่ บา้ นเมอื งเดมิ เปน็ อสิ ระไมข่ นึ้ กบั อโยธยา และมพี ฒั นาการรว่ มมาจากยคุ สมยั ทวารวดดี ว้ ย
