Page 46 - ทฤษฎีและการวิจารณ์ภาพยนตร์
P. 46
3-36 ทฤษฎีและการวจิ ารณ์ภาพยนตร์
ภาพที่ 3.9 ภาพยนตร์เรื่อง Mother
พูดอฟกินเสนอภาพของการประท้วงของคนงานในการปฏิวัติปี 1905 โดยให้ครอบครัวของแม่
อนั ประกอบดว้ ย แม่ ลกู ชาย และพอ่ ขเี้ มาเปน็ แกนของเรอื่ ง เฉพาะอยา่ งยงิ่ ใหแ้ มเ่ ปน็ ตวั ละครเอกของเรอื่ ง
เทา่ กบั ดงึ เอาปจั เจกบคุ คลออกมาจากมวลชนแลว้ สรา้ งใหเ้ ปน็ ตวั ละครส�ำคญั (ตา่ งจากไอเซนสไตนท์ ม่ี กั ใช้
มวลชนทง้ั กลมุ่ เปน็ ตวั ละครเอก) ผชู้ มจะถกู กระตนุ้ ใหเ้ ชอื่ มโยงระหวา่ งชะตากรรมของตวั ละครเดย่ี วๆ กบั
ชะตากรรมของมวลชน พูดอฟกินมักใช้ตัวละครแบบปัจเจกนี้ในการสร้างประเด็นทางการเมืองเพราะมี
ความเชือ่ วา่ ผ้ชู มสามารถโยงเข้ากับบุคคลรายยอ่ ยๆ ได้ดีกวา่ มหาชนที่ไม่รูว้ ่าใครเปน็ ใคร
การตดั ตอ่ แบบเชอื่ มตอ่ ภาพ (linkage editing) หรอื ชอ็ ต A + ชอ็ ต B = AB นน้ั เหน็ ไดช้ ดั เจน
ในตอนกลางของเรอ่ื งซง่ึ เปน็ ฉากการพจิ ารณาคดขี องปาเวลลกู ชายของแมใ่ นศาล ซงึ่ พดู อฟกนิ ไดถ้ า่ ยหลาย
ช็อตมาก การแยกช็อตอย่างซอยย่อยมาต่อกันท�ำให้ผู้ชมเกิดความรู้สึกเปรียบเทียบระหว่างภาพของ
ผู้พิพากษาที่ไม่สนใจต่อการตัดสินคดีความ ภาพของนักโทษปาเวล ภาพแม่ของเขาที่นั่งเศร้าสร้อย และ
ภาพของคนมาฟงั ทช่ี า่ งพดู ซบุ ซบิ นอกจากนพี้ ดู อฟกนิ ยงั ใชภ้ าพระยะใกลม้ าแสดงใหเ้ หน็ รปู ภาพมา้ ในมอื
ของผ้พู พิ ากษาขณะคุยกนั ไปแต่งตวั กนั ไป เห็นผูพ้ ิพากษากำ� ลังเขยี นรปู มา้ ลงบนแผ่นกระดาษขณะกำ� ลงั
นงั่ พจิ ารณาคดี ซง่ึ เทา่ กบั เปน็ ความหมายใหมบ่ อกกลา่ วใหค้ นดไู ดเ้ ขา้ ใจวา่ คณะผพู้ พิ ากษาใหค้ วามสำ� คญั
กับเรื่องส่วนตัวที่ตนเองสนใจมากกว่าที่จะสนใจท�ำงานในหน้าท่ี หากฉากน้ีสร้างโดยไอเซนสไตน์เขาอาจ
ตดั ตอ่ ใหเ้ หน็ ความทรนงของผพู้ พิ ากษาในลกั ษณะทคี่ ลา้ ยกบั การตดั ตอ่ ภาพของผนู้ ำ� เคเรนสกก้ี บั ภาพของ
นกยูงในเร่อื ง October นัน้ กไ็ ด้ (Nelmes, 1996, pp. 348-349)
พูดอฟกินใช้ภาพท่ีเป็นสัญลักษณ์ (symbolic shots) เข้ามาในการตัดต่อเพื่อแสดงความหมาย
ของอารมณ์ของตัวละครและสร้างอารมณ์แก่ผู้ชมด้วย ดังในฉากที่ปาเวลได้รู้ว่าเขาจะเป็นอิสระแล้วใน
วนั รุง่ ขึน้ พูดอฟกินได้ตัดต่อเป็นช็อตสั้นๆ แสดงความรสู้ ึกของตัวละครดงั นี้
