Page 12 - ภาษาและทักษะเพื่อการสื่อสาร

1-2 ภาษาและทกั ษะเพอ่ื การส่ือสาร

แผนการสอนประจ�ำหน่วย

ชุดวิชา ภาษาและทกั ษะเพอื่ การส่ือสาร
หน่วยท่ี 1 ความรู้พ้นื ฐานเกีย่ วกับภาษาเพ่ือการสอ่ื สาร
ตอนท่ี

1.1 ความสมั พันธข์ องภาษา การส่ือสาร และการสอื่ ความหมาย
1.2 องคป์ ระกอบของภาษาและการใช้ภาษา
1.3 ทักษะการสื่อสารในชีวติ ประจำ� วัน

แนวคิด

1. ภาษา คอื การวางเงอ่ื นไขในการสอื่ สารของกลมุ่ หรอื สงั คม โดยมคี วามเขา้ ใจรว่ มกนั วา่ เงอื่ นไข
ทกี่ ำ� หนดไวห้ มายถงึ อะไร เพอ่ื ใชส้ อื่ สารความคดิ ความเขา้ ใจและความรสู้ กึ ระหวา่ งกนั ภาษา
จึงประกอบด้วยระบบความหมายและโครงสร้างเพ่ือให้เข้าใจตรงกัน ขณะท่ีการสื่อสาร คือ
กระบวนการถ่ายทอดสารจากบุคคลฝ่ายหนึ่งไปยังอีกฝ่ายหน่ึง โดยผ่านช่องทางการสื่อสาร
หลากหลายรปู แบบและหลายระดบั ดงั นนั้ สงิ่ สำ� คญั ทสี่ ดุ ในการใชภ้ าษาเพอ่ื การสอ่ื สารคอื การ
ทแ่ี ตล่ ะฝา่ ยตา่ งเขา้ ใจความหมายของสารในแตล่ ะลกั ษณะ โดยกระบวนการสอ่ื ความหมายตาม
“ทฤษฎภี าพตวั แทน” ของ ไอ. เอ. รชิ ารด์ ส์ และ “ทฤษฎสี ญั วทิ ยา” ของ โซซรู ์ คอื การเรยี น
รเู้ ข้าใจ “สัญญะ” ซึ่งเป็นสิ่งท่ีใช้แทนสิ่งต่างๆ เมื่อบุคคลรับรู้สัญญะก็จะสามารถสร้างภาพ
ลกั ษณแ์ ละเข้าใจความหมายของการส่ือสารได้

2. อ งคป์ ระกอบของภาษา อธบิ ายตามกระบวนการสอ่ื สาร จะมปี จั จยั เกย่ี วขอ้ งดงั นี้ 1) บคุ คลใน
กระบวนการสอื่ สาร ได้แก่ ผูร้ บั สารและผ้สู ง่ สาร ซึ่งแตล่ ะฝ่ายต่างมีลกั ษณะปจั จัยพื้นฐานทีม่ ี
ผลตอ่ การสอื่ สารและสอื่ ความหมายแตกตา่ งกนั 2) ประเภทของสาร จำ� แนกไดเ้ ปน็ สารทเ่ี ปน็
ข้อเท็จจริงและสารที่เป็นข้อคิดเห็น วัจนภาษาและอวัจนภาษา สารที่มุ่งให้ความรู้ สารที่มุ่ง
โน้มน้าวชักจูงใจและสารท่ีมุ่งความบันเทิง ซึ่งการใช้ภาษาในการสร้างสาร มีประเด็นที่ควร
ตระหนกั คอื การเพม่ิ ความชดั เจนใหส้ าร และการสรา้ งความนา่ สนใจใหส้ าร นอกจากน้ี การใช้
ภาษาในสื่อตา่ งๆ ไดแ้ ก่ สอ่ื สงิ่ พมิ พ์ สื่อกระจายเสียงและสอื่ คอมพิวเตอร์ จะมีลกั ษณะภาษา
แตกต่างกันไปตามประเภทของสอ่ื