Page 69 - จุลยุทธการวงศ์
P. 69
จุลยุทธการวงศ์ 5555 เรื่องพระร่วงสุโขทัย
ถวายบังคมแล้วก็เก็บเบ้ียน้ันไว้มีความดีใจว่าได้พระราชทานเบี้ยตัวหน่ึง
แล้วก็หมอบเฝ้าอยู่กับหน้าพระที่น่ัง จนสมเด็จพระร่วงเจ้าเสด็จกลับ
ฝ่ายมะกะโท้มีความยินดีท่ีได้รับพระราชทานเบี้ยๆ หนึ่ง จ่ึงคิดว่า
ต้ังแต่น้ีไปเราจะต้ังใจคิดทำราชการฉลองพระเดชพระคุณ เพ่ือให้ได้ความ
ชอบยิ่งข้ึน แลเบี้ยที่เราได้รับพระราชทานน้ี จะทำเป็นประการใดดี จึ่งตรึก
ตรองเห็นช่องว่า จะซ้ือเมล็ดพรรณผักกาดมาปลูกไว้จ่ึงจะควร มะกะโท้จึง
นำเบ้ียนั้นไปซ้ือเมล็ดพรรณผักกาดที่ตลาด หญิงแม่ค้าผู้ขายเมล็ดพรรณ
ผักกาดจึงบอกว่า เบ้ียๆ เดียวเราไม่รู้จะขายให้อย่างไรได้ มะกะโท้จึงว่า
ขอจิ้มน้ิวมือ๑ ลงแต่น้ิวเดียวพอติดเมล็ดได้เล็กน้อยเท่าน้ัน หญิงแม่ค้าผู้
ขายเมล็ดพรรณผักกาดก็ยอมให้ มะกะโท้จึงชุบนิ้วมือให้ชุ่มด้วยเขฬะใน
ปากเสียก่อน แล้วจึงจุ้มน้ิวลงในกระบุงเมล็ดพรรณผักกาด เมล็ดพรรณผัก
กาดก็ติดน้ิวมือข้ึนมาเป็นอันมาก หญิงแม่ค้าเห็นดังนั้นก็ชมว่า มอญน้อย
นี้ฉลาดมีความคิดเฉียบแหลมดี มะกะโท้จึงส่งเบ้ียๆ เดียวนั้นให้แก่หญิง
แม่ค้า แล้วนำเมล็ดพรรณผักกาดนั้นมา จึงขุดพ้ืนดินข้างโรงช้างอันเป็นท่ี
ว่างเปล่า ประสมมูลช้างให้เป็นเช้ือบริหารปลูกเพาะเมล็ดพรรณผักกาดลง
ในที่พื้นใหม่นั้น ไม่ช้านานผักกาดน้ันก็ข้ึนงอก๒ ออกกอกาบงดงาม
ตามกัน
คร้ันอยู่มาวันหน่ึง ถึงกำหนดสมเด็จพระร่วงเจ้าจะเสด็จทอด
พระเนตรช้างท่ีโรง มะกะโท้จึงถอนต้นผักกาดท่ีปลูกไว้ ล้างน้ำชำระให้
๑เน้ือความเร่ือง พระร่วงสุโขทัย ท่ีพิมพ์ในประชุมพงศาวดาร ภาคท่ี ๖๖ ฉบับ พ.ศ.
๒๔๘๐ และในประชุมพงศาวดาร เล่ม ๔๑ ฉบับ พ.ศ. ๒๕๑๒ ไม่มีคำว่า “มือ”
๒เน้ือความตอนนี้ ในเร่ือง พระร่วงสุโขทัย ท่ีพิมพ์ในประชุมพงศาวดาร ภาคที่ ๖๖ ฉบับ
พ.ศ. ๒๔๘๐ และในประชุมพงศาวดาร เล่ม ๔๑ ฉบับ พ.ศ. ๒๕๑๒ ใช้ว่า “ข้ึนงอกงาม
ออกกอกาบ...”
