Page 70 - จุลยุทธการวงศ์
P. 70
จุลยุทธการวงศ์ 5566 เร่ืองพระร่วงสุโขทัย
สะอาดแล้ว หาภาชนะมารองเ
ตรียมไว้เป็นของถวาย พอสมเด็จพระร่วง
เจ้าเสด็จมาประทับบนพระที่น่ังในโรงช้างแล้ว มะกะโท้ก็นำถาดผักกาด
เข้าไปต้ังถวายต่อหน้าพระท่ีน่ัง จึงมีรับส่ังว่า มอญน้อยได้ผักกาดที่ไหนมา
ให้เรา มะกะโท้จึงทูลว่า เบี้ยๆ หนึ่งท่ีโปรดพระราชทานข้าพระพุทธเจ้า ข้า
พระพุทธเจ้าไปซื้อเมล็ดพรรณผักกาดมาปลูกไว้ จึงได้นำมาถวายในคร้ังน้ี
พระองค์มีรับส่ังถามว่า เบี้ยๆ เดียวเท่าน้ันซ้ือกันได้เมล็ดพรรณผักกาด
เท่าไร มะกะโท้ก็กราบทูลให้ทรงทราบความตั้งแต่ต้นจนท่ีสุด สมเด็จ
พระร่วงเจ้าได้ทรงฟังดังน้ันก็ตรัสสรรเสริญว่า มอญน้อยมีปัญญาฉลาด
เฉียบแหลมดีควรจะชุบเล้ียงไว้ จึ่งตรัสแก่นายช้างว่า เราจะขอมอญน้อยน้ี
เข้าไปใช้ราชการข้างใน จึ่งโปรดให้มะกะโท้เข้าไปรับราชการเป็นพวกวิเสท
เครื่องต้นอยู่ในพระราชวัง ครั้นอยู่มามะกะโท้ทำราชการดีมีความชอบ จึง
โปรดเลื่อนขึ้น๑ ให้เป็นกรมวัง
แต่ในพงศาวดารฝ่ายรามัญนั้นว่า สมเด็จพระร่วงเจ้าโปรดเลื่อน
มะกะโท้เป็นขุนวัง มีตำแหน่งในกรมวังน้ันเอง
ครั้นอยู่มาเกิดขบถกำเริบขึ้นในหัวเมืองขอบขัณฑเสมา สมเด็จ
พระร่วงเจ้าจะเสด็จกรีธาทัพไปปราบปราม๒ พวกขบถด้วยพระองค์เอง จ่ึง
ตรัสส่ังให้มะกะโท้ผู้เป็นกรมวังอยู่เฝ้ารักษาพระนคร แล้วพระองค์ก็เสด็จ
ยกพยุหโยธาทัพไปยังเมืองนอกแดน อยู่ภายหลัง นางสุวรรณเทวีพระราช
ธิดาของสมเด็จพระร่วงเจ้ากับมะกะโท้น้ัน ซึ่งเคยเป็นคู่บุพเพสันนิวาสกัน
มาแต่บุรพชาติปางก่อน เผอิญให้เห็นกันแล้วก็มีความปฏิพันธ์ผูกพัน
๑เนื้อความในเร่ือง พระร่วงสุโขทัย ที่พิมพ์ในประชุมพงศาวดาร ภาคที่ ๖๖ ฉบับ พ.ศ.
๒๔๘๐ และในประชุมพงศาวดาร เล่ม ๔๑ ฉบับ พ.ศ. ๒๕๑๒ ไม่มีคำว่า “ข้ึน”
๒เน้ือความในเรื่อง พระร่วงสุโขทัย ท่ีพิมพ์ในประชุมพงศาวดาร ภาคที่ ๖๖ ฉบับ พ.ศ.
๒๔๘๐ และในประชุมพงศาวดาร เล่ม ๔๑ ฉบับ พ.ศ. ๒๕๑๒ ไม่มีคำว่า “ปราม”
