Page 15 - คำให้การขุนหลวงวัดประดู่ทรงธรรม เอกสารจากหอหลวง
P. 15
(13)
ส่วนท ี่ ๓ เป็นต ำราสอนข ้าราชการช ั้นส ูง เรียกในท ี่น ี้ว่า “เรื่องพ ระ
พิไชยเสนา เป็นตำราสำหรับข้าราชการควรประพฤติ” เรื่องส่วนนี้นับว่ามี
ความสำคัญอ ยา่ งยิ่งต ่อความเข้าใจ สิง่ ท ีเ่ ปน็ แ นวทาง, จติ วทิ ยาการป กครอง
และข อ้ พ งึ ป ฏบิ ตั ิในระบบราชการแ บบเดมิ ข องไทยและสะทอ้ นใหเ้ หน็ อ ทิ ธพิ ล
ของพุทธศ าสนาอยู่ม ิใช่น ้อยในมาตราต ่างๆ
ส่วนที่ ๔ เป็นเรื่องเหตุการณ์สมัยปลายกรุงศรีอยุธยา อาจ
แบ่งออกได้เป็นสองตอน ตอนต้นเป็นเรื่องเล่าเกี่ยวกับรัชกาลสมเด็จ
พระเจ้าเสือ จนสิ้นรัชกาลสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวบรมโกศ ซึ่งได้รวมตำนาน
ศรีปราชญ์ไว้ในรัชกาลสมเด็จพระเจ้าเสือด้วย จัดว่าอยู่ในประเภท “คำให้
การ” ตอนหลังเป็นเรื่องราวเกี่ยวกับสมเด็จพระเจ้าอุทุมพรจนถึงช่วงต้น
รชั กาลสมเดจ็ พ ระเจา้ เอกท ศั น.์ ขอ้ ความน ำต อนน ที้ วี่ า่ “พ งศาวดารท อดห ลงั
นับตั้งแต่พระเจ้าอุทุมพรได้ราชสมบัติไปจนถึงเมื่อสิ้นกรุงสิ้นเรื่อง” แสดง
ว่า เอกสารที่ตกทอดมาถึงชั้นตีพิมพ์นี้ไม่สมบูรณ์. เหตุที่ทราบว่าตอนต้น
และตอนหลังมีที่มาแตกต่างกันและเป็นเอกสารคนละฉบับ เพราะในท้าย
ตอนต้นบอกวันเวลาสวรรคตของสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวบรมโกศไว้อย่างหนึ่ง
แต่ถัดมาเพียงสองบรรทัดเมื่อเริ่มต้นตอนที่สองกลับบอกวันเวลาสวรรคต
ของส มเด็จพ ระเจ้าอยู่หัวบรมโกศไปอ ีกอ ย่างห นึ่ง.
ในก ารต ีพ ิมพ์ค ำใหก้ ารข นุ ห ลวงวดั ป ระดทู่ รงธรรม ครั้งน ี้ กระผม
ใคร่เรียนชี้แจงว่า ได้ค งล ักษณะอ ักขรวิธีข องต ้นฉบับไว้ท ั้งหมดแต่ได้จัดทำ
หัวข้อเรื่องแทรกไว้และจัดแบ่งย่อหน้าให้อ่านและค้นคว้าได้สะดวกยิ่งขึ้น
คณะกรรมการช ำระป ระวัตศิ าสตร์ไทยฯ หวังเป็นอ ย่างยิ่งว่า นักวิชาการไทย
ศึกษาในด้านต่าง ๆ คงจะได้ป ระโยชน์จากเอกสารน ี้สมเจตนารมณ์ท ี่ตั้งไว้.
นายวินัย พงศ์ศ รีเพียร
บรรณาธิการ