Page 20 - คำให้การขุนหลวงวัดประดู่ทรงธรรม เอกสารจากหอหลวง
P. 20
(18)
นั้นต ั้งโรงส ี โรงกระเดื่องสีเข้าซ้อมเข้า (ข้าวซ้อมมือ) ขายชาวพระนคร แล
ขายพ วกโรงต ้มสุรา ถงึ ระดสูำเภาเข้าท ำเข้าสารข ายจีนในสำเภาเป็นเสบยี ง ๑
บ้านปากเข้าส ารพ วกจีนตั้งโรงต ้มสุรา แลเลี้ยงส ุกรขาย ๑” (หน้า ๘)
๒. ว่าด้วยธรรมเนียมป ระเพณี ปราสาทราชวงั วดั วาอ ารามและส ถานท่ตี ่าง ๆ
เอกสารคำให้การขุนหลวงวัดประดู่ทรงธรรม กล่าวถึงธรรมเนียม
ถือน ้ำ ปราสาทราชวังต่าง ๆ วัดวาอาราม พระพุทธรูป ตำแหน่งยศพ ระราชา
คณะ เครื่องยศส ำหรับศพ กระบวนแ ห่พระบรมศพ พระเมรุเอก โท ตรี พระ
ราชพิธีลงสรงเจ้าฟ ้า และพิธีโสกันต์เจ้าฟ ้า
ธรรมเนียมและพระราชพิธีต่าง ๆ ในเอกสารคำให้การขุนหลวงวัด
ประดู่ท รงธรรม ได้กล่าวถ ึงที่มา และรายละเอียดต่าง ๆ ที่น่าสนใจม ากกว่า
เอกสารใด ๆ ในยุคเดียวกัน ดังต ัวอย่าง วา่ ด ว้ ยธรรมเนยี มถ อื น ำ้ พ ระพ พิ ฒั น
สตั ยา ก็ระบุว่าเป็น “จารีตข ัตติยราชป ระเพณีโบราณ การพระราชพิธีถือน ้ำ
พระพิพัฒสัตยานั้น ปีละสองครั้ง คือ เดือนห้าขึ้นสามค่ำ ครั้งหนึ่งเปนต้น
ปี แลเดือนสิบแรมสิบสามค่ำครั้งหนึ่ง...ครั้นได้พระฤกษ์ดีอุดมแล้วพระบาท
สมเด็จพ ระเจ้าอยู่หัวท รงเครื่องต้น ในเดือนห ้าท รงพ ระม หาพ ิชัยม งกุฎ เดือน
สบิ ท รงพ ระเครือ่ งตน้ ...” มผี เู้ ขา้ รว่ มป ระกอบพ ธิ ถี อื น ำ้ ตามลำดบั เจา้ น ายลงม า
จนถึงไพร่ห ลวงที่ได้รับพระราชทานเบี้ยห วัดเงินปีด ังนี้
“...ฝ่ายจ้าว (เจ้า) นั้น ตั้งแต่พระมหาอุปราช กรมราชวังบวรฯ
ตลอดลงไปถ ึงจ้าวฟ้าจ้าวมีกรม (เจ้าทรงกรม) และจ้าวยังไม่มีกรม หม่อมจ้าว
หม่อมราชวงศ์ และจ้าวราชน ิก ูลเชื้อพ ระวงศ์ท ี่ท ำราชการทั้งฝ่ายห น้าฝ่ายใน
ทั้งสิ้น ฝ่ายขุนนางนั้นตั้งแต่เจ้าพระยามหาอุปราชชาติเสนาธิบดีอะไภย
พริ ยิ ป รากรมพ าหเุ อกอมุ นตรี แลเจา้ อคั รม หาเสนาบดสี อง (เจา้ พระยากลาโหม
และเจ้าพระยาจักรี) เจ้าพระยาจตุสดมภ์ ๔ แลพระยา พระ หลวง ขุน
หมื่น พัน ทนาย มหาดเล็กขอเฝ้า ตลอดไพร่หลวงที่ได้รับพระราชทาน