Page 22 - คำให้การขุนหลวงวัดประดู่ทรงธรรม เอกสารจากหอหลวง
P. 22
(20)
พระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวเมื่อครั้งทรงพระผนวชอยู่ได้ปฏิรูปคณะสงฆ์ไทยเป็น
คณะธรรมยุตติกนิกายและนิกายเดิมคือ ฝ่ายอรัญวาสีหรือพระป่า (ฝ่าย
ธรรมยุติ) ส่วนคณะฝ ่ายขวาแ ละค ณะฝ่ายซ้าย (พระบ ้าน) ก็คือมหานิกายใน
ปัจจุบันนั่นเอง
๓. วา่ ดว้ ยตำราพระพิไชยเสนา
เรื่องพระพิไชยเสนาเป็นตำราสำหรับเสนาบดี อำมาตย์ราชมนตรี
มี ๒๕ ข้อ เป็นตำราที่พระมหากษัตริย์พระราชทานสั่งสอนเสนาบดีใน
ราชสำนัก เพื่อให้เสนาบดีห รือข ้าราชการป ระพฤติป ฏิบัติต ามต ำราพ ระพ ิไชย
เสนา โดยยึดหลักธรรมเนียมราชก ิจทุกประการตามทำนองคลองธรรม หมั่น
รักษาอ ุโบสถศ ีล (ศีล ๘) และเบญจศีล (ศีล ๕ ) เป็นประจำ ปฏิบัติงานด ้วย
ความเพยี รและเอาใจใสต่ อ่ ห นา้ ทปี่ ราศจากท จุ รติ และต ัง้ อยู่ในสจุ รติ ธรรม ภกั ดี
ตอ่ พ ระพทุ ธศ าสนาและสนองพ ระเนตรพ ระกรรณ ในท นี่ จี้ ะยกต วั อยา่ งป ระกอบ
เพียง ๕ มาตรา ดังนี้
“ข้อ ๑ ผู้เป็นเสนาบดีมีปรีชาสามารถให้ตั้งอยู่วิริยะ เพียรภักดี
ซื่อตรงต ่อพ ระบ วรพ ระพุทธศ าสนาแ ลพ ระม หาก ษัตริยาธิราชสมณพ ราหมณา
จาริย์ ประชาราษฎรเ์ป็นต้น และใหค้ ิดต ั้งจิตรท ำนบุ ำรุงพ ระเกียรติยศพ ระเจ้า
แผ่นดิน ให้ถาวรข จรฟ ุ้งเฟื่องไปโดยทิศน ุทิศ จงห มั่นตรวจตราราชกิจสนอง
พระเนตรพระกรรนดังพระราชหฤทัยแห่งพระมหากษัตริย์ ผู้ทรงพระคุณอัน
ประเสริฐ จงลงใจในราชการโดยยุติธรรมตามแบบโบราณราชประเพณีให้
รุ่งเรืองส ืบไป
ข้อ ๓ ผู้เป็นเสวะก าม าตย์ราชป รินายกพ ึงให้ค ำรพก ตัญญูต ่อ บรม
มิตรท ั้ง ๑๐ ประการ คือ พระพุทธเจ้า ๑ พระป ัจเจตโพธิ์เจ้า ๑ พระธรรม
เจ้า ๑ พระอ ริยสงฆ์ ๑ พระม หากษัตริย์ ๑ บิดา ๑ มารดา ๑ เชษฐา ๑
ญาติผ ู้ใหญ่ ๑ ผู้ม ีศ ีล ๑ บัณฑิต ๑ เป็น ๑๐ ประการ ควรเคารพ (ความ
เป็นจริงข้อ ๓ นี้น ับได้ ๑๑ ประการ แต่ส ถานภาพท ี่อยู่ในระดับเดียวกันของ
