Page 95 - คำให้การขุนหลวงวัดประดู่ทรงธรรม เอกสารจากหอหลวง
P. 95

65  คำให้การขุนหลวงวัดประด่ทู รงธรรม

                     เอกสารจากหอหลวง

มิได้เ​ที่ยว​รบพ​ ุ่ง​บ้าน​เมือง​ใด จนถึงพ​ ระยา​สามนต์​อันเ​ป็น​ใหญ่ อยู่​ใน​กรุงศ​ ร​ี
สัต​นาค​นหุต​ก็เ​ลื่องล​ ือชาไ​ปว​่า​พระองค์​นี้ ตั้ง​อยู่ใ​นธ​รรม ทั้ง​มี​กฤตยาอ​ าคม
ทั้ง​พระ​เดช​เดชา​ก็​กล้า​หาญ​นักหนา​จึ่ง​แต่ง​พระ​ราช​ธิดา มี​พระนาม​เรียก​ว่า​
พระก​รัดน​ างก​ ัลยาณมี​ าถ​วาย อันพ​ ระบ​ ุตรนี​ ั้นม​ โี​ฉมป​ ระโลมโ​สภาง​ามน​ ักหนา
พระช​ ันษา​ได้​สิบห​ ้า​ปี กับพ​ ระร​าชส​ าส์นแ​ ลเ​ครื่อง​บร​รณาก​ ารเ​ปน​ อันม​ าก​มา​
ถวาย​ด้วยใ​จ​จงร​ักภ​ ักดี ทั้ง​สวามิภักดิ์​สมัครส​ มาคม จัก​เปน​ ที่​พึ่งโ​พธิสมภาร​
สืบไป​เบื้อง​หน้า ครั้น​มา​ถึง​จึ่ง​ถวาย​พระ​ราช​ธิดา​ทั้ง​เครื่อง​บรรณาการ​และ​
ราช​สาส์น อัน​พระองค์​นั้น​ก็​ทรง​พระ​ยินดี​ปรีดา จึ่ง​แต่ง​รับ​พระ​ธิดา​แล้ว​ตั้ง​
ไว้​เป​นที่​พระ​มเ​หษี ตาม​ที่​ตามเ​มือง​น้อยใ​หญ่ พระองค์ก​ ็​ประพฤติต​ าม​โดยด​ ี​
ตาม​ส​วัส​ดิ​อัน​เปน​ธรรม​อัน​ดี แต่​บรรดา​พระยา​แสน​ท้าว​เหล่า​ลาว​เมือง​
ลา้ นช​า้ ง ซงึ่ ม​ าเปน​ การร​าชไ​มตรน​ี นั้ แตบ​่ รรดาอ​ำมาตยร​์ าชเ​สนาท​ มี่ าท​ งั้ ส​นิ้ แลว้ ​
​ไพร่พล​ทั้ง​นั้น ทั้ง​เหล่า​ผู้คน​ข้าไท​ทั้ง​หญิง​ชาย อัน​เป​นบ​ริ​วาร​ของ​พระ​บุตรี​
ทั้ง​สิ้น พระองค์ก​ ็​ประทานบ​ ำเหน็จ รางวัล ทั้งเ​งิน​ทอง​เสื้อผ้า สิ่ง​ของป​ วง​
เป​นอัน​มาก​ประทาน​ให้​ครบ​ตัว​กัน​ทั้ง​สิ้น แล้ว​จึง​ตอบ​เครื่อง​บรรณาการ​โดย​
ราชป​ ระเพณี แล้ว​ให้​ไปก​ ับ​พระเจ้า​ล้าน​ช้างเ​ปน​ อันม​ าก อันพ​ ระร​าชบ​ ุตรี​นั้น
พระองค์​ปลูก​ตำหนัก​แลเ​รือน​หลวงใ​ห้อ​ ยู่ต​ ามถ​ ิ่นฐาน จึ่ง​เรียก​ว่าเ​จ้าต​ ำหนัก​
ใหม่ อันบ​ รรดา​สมัคร​พรรคพ​ วก ผู้คนข​ ้าไท​ของ​พระ​บุตรีท​ ั้งส​ ิ้น พระองค์​ให้​
ถิน่ ฐ​านเ​ยา่ เ​รอื น ทัง้ ว​วั ค​วายไ​รน​่ าแ​ลเ​รอื กส​วน อนั ท​ บี​่ า้ นน​ ัน้ เ​รยี กว​า่ ม​ ว่ งห​ วาน
ครั้งน​ ั้นพ​ ระเ​กียรติยศป​ รากฏฟ​ ุ้งเฟื่องเ​ลื่องล​ ือไ​ปท​ ุกป​ ระเทศเ​ขตข​ ันธก์​ ช็​ ื่นชม​
พระส​ มภารข​ อง​พระองค์ย​ ิ่งน​ ัก.

      อนั พ​ ระส​ร​ุ เ​ิ ยนท​ ราธบ​ิ ดน​ี ัน้ พระองคพ​์ อพ​ ระทยั เ​ลน่ ก​าพย์ โคลง ฉนั ท์
ทั้ง​พระ​ราช​นิพนธ์​ของพ​ ระองค์​ก็​ดี จึ่ง​มหาดเล็ก​คน​หนึ่ง​เปน​นัก​ปราชญ์​ช่าง​
ทำ​กาพย์​โคลง​ฉันท์​ดี​นัก พระองค์​โปรดปราน​แล้ว​ประทาน​ชื่อ​เสียง​เรียก​ว่า​
ศรป​ี ราชญ์ เปนส​ำหรบั ไ​ดท​้ ำโ​คลงห​ ลวง ครนั้ อ​ยม​ู่ าศร​ป​ี ราชญน​์ นั้ ท​ ำโ​คลงใ​หก​้ บั ​
พระส​ นมข​ ้าง​ใน ครั้นพ​ ระองค์​ทราบ​ก็ท​ รง​พระ​โกรธ แต่​ไม่​ลงโ​ทษ​ฑัณฑ์​จึ่ง​ส่ง​
   90   91   92   93   94   95   96   97   98   99   100