Page 95 - คำให้การขุนหลวงวัดประดู่ทรงธรรม เอกสารจากหอหลวง
P. 95
65 คำให้การขุนหลวงวัดประด่ทู รงธรรม
เอกสารจากหอหลวง
มิได้เที่ยวรบพ ุ่งบ้านเมืองใด จนถึงพ ระยาสามนต์อันเป็นใหญ่ อยู่ในกรุงศ รี
สัตนาคนหุตก็เลื่องล ือชาไปว่าพระองค์นี้ ตั้งอยู่ในธรรม ทั้งมีกฤตยาอ าคม
ทั้งพระเดชเดชาก็กล้าหาญนักหนาจึ่งแต่งพระราชธิดา มีพระนามเรียกว่า
พระกรัดน างก ัลยาณมี าถวาย อันพ ระบ ุตรนี ั้นม โีฉมป ระโลมโสภางามน ักหนา
พระช ันษาได้สิบห ้าปี กับพ ระราชส าส์นแ ลเครื่องบรรณาก ารเปน อันม ากมา
ถวายด้วยใจจงรักภ ักดี ทั้งสวามิภักดิ์สมัครส มาคม จักเปน ที่พึ่งโพธิสมภาร
สืบไปเบื้องหน้า ครั้นมาถึงจึ่งถวายพระราชธิดาทั้งเครื่องบรรณาการและ
ราชสาส์น อันพระองค์นั้นก็ทรงพระยินดีปรีดา จึ่งแต่งรับพระธิดาแล้วตั้ง
ไว้เปนที่พระมเหษี ตามที่ตามเมืองน้อยใหญ่ พระองค์ก ็ประพฤติต ามโดยด ี
ตามสวัสดิอันเปนธรรมอันดี แต่บรรดาพระยาแสนท้าวเหล่าลาวเมือง
ลา้ นชา้ ง ซงึ่ ม าเปน การราชไมตรนี นั้ แตบ่ รรดาอำมาตยร์ าชเสนาท มี่ าท งั้ สนิ้ แลว้
ไพร่พลทั้งนั้น ทั้งเหล่าผู้คนข้าไททั้งหญิงชาย อันเปนบริวารของพระบุตรี
ทั้งสิ้น พระองค์ก ็ประทานบ ำเหน็จ รางวัล ทั้งเงินทองเสื้อผ้า สิ่งของป วง
เปนอันมากประทานให้ครบตัวกันทั้งสิ้น แล้วจึงตอบเครื่องบรรณาการโดย
ราชป ระเพณี แล้วให้ไปก ับพระเจ้าล้านช้างเปน อันม าก อันพ ระราชบ ุตรีนั้น
พระองค์ปลูกตำหนักแลเรือนหลวงให้อ ยู่ต ามถ ิ่นฐาน จึ่งเรียกว่าเจ้าต ำหนัก
ใหม่ อันบ รรดาสมัครพรรคพ วก ผู้คนข ้าไทของพระบุตรีท ั้งส ิ้น พระองค์ให้
ถิน่ ฐานเยา่ เรอื น ทัง้ ววั ควายไรน่ าแลเรอื กสวน อนั ท บี่ า้ นน ัน้ เรยี กวา่ ม ว่ งห วาน
ครั้งน ั้นพ ระเกียรติยศป รากฏฟ ุ้งเฟื่องเลื่องล ือไปท ุกป ระเทศเขตข ันธก์ ช็ ื่นชม
พระส มภารข องพระองค์ย ิ่งน ัก.
อนั พ ระสรุ เิ ยนท ราธบิ ดนี ัน้ พระองคพ์ อพ ระทยั เลน่ กาพย์ โคลง ฉนั ท์
ทั้งพระราชนิพนธ์ของพ ระองค์ก็ดี จึ่งมหาดเล็กคนหนึ่งเปนนักปราชญ์ช่าง
ทำกาพย์โคลงฉันท์ดีนัก พระองค์โปรดปรานแล้วประทานชื่อเสียงเรียกว่า
ศรปี ราชญ์ เปนสำหรบั ไดท้ ำโคลงห ลวง ครนั้ อยมู่ าศรปี ราชญน์ นั้ ท ำโคลงใหก้ บั
พระส นมข ้างใน ครั้นพ ระองค์ทราบก็ท รงพระโกรธ แต่ไม่ลงโทษฑัณฑ์จึ่งส่ง