Page 90 - คำให้การขุนหลวงวัดประดู่ทรงธรรม เอกสารจากหอหลวง
P. 90

60  คำให้การขนุ หลวงวัดประดทู่ รงธรรม

                     เอกสารจากหอหลวง

กำลังพ​ าหนะม​ ิได้ ใหป้​ ระพฤตกิ​ ิจต​ ั้งจ​ิตรเ​ปน​ ทตุ​ ยิ​ะม​ ัชช​ มิ​ าป​ านก​ ลางไ​มค่​ ลาด​
​ไม่​คลา ดุจ​สาย​พิณ​เส้นก​ ลาง​ไพเราะห​ นักจ​ง​มัทยัตด​ ุจดังก​ ล่าวน​ ั้นค​ วร​หนัก

      	 ข้อ ๑๕ ผู้​เป็น​เสนาบดี​มี​อำนาจ​ถือ​อาชญาสิทธิ์ อาชญา​จักร​
เ​ปน​ อธิบ​ ดี ถ้าแ​ ม้นม​ ุขม​ นตรีพ​ ิริยะโ​ยธาม​ าตย​ท​ หารแ​ ลไ​พร่พลท​ ั้งป​ วงท​ ี่อ​ ยู่ใ​น​
บังคับ​บัญชา​นั้น​ไซร้ ถ้า​พลั้ง​พลาด​ผิด​ใน​ราชการ​มหันตโทษ​แล​อุก​ฤษฐ​โทษ​
แล​มัชช​ ิม​ ะโ​ทษ​ให้ม​ ี​จิตร​กรุณา​ถ้า​ผู้น​ ั้น​ผิด​แต่​ครั้ง ๑ ถ้าโ​ทษ​เปน​ มห​ ันต​ ะโ​ทษ​
ให้ล​ งแ​ ต่​โทษม​ ัช​ชิม​ ะ มัชช​ ิม​ ะโ​ทษ​ให้​ลง​แต่ล​ หุโทษ​ฤาล​ หุโทษใ​ห้พ​ ากฑ​ ันฑ์​ไว​้
ครั้ง​หนึ่ง​ก่อน​สั่ง​สอน​กำชับ​ขู่​ลู่​ดู ถ้า​ผู้​ผิด​เปน​คน​สุ​ระ​ทะนง​องอาจ​มิ​ฟัง​คำ​สั่ง​
สอนไ​ซร้ ยัง​ขืน​กระทำค​ วาม​ผิดส​ ืบ​ต่อไ​ปเปน ๒-๓ ครั้งอ​ ีกเ​ล่า ครั้น​จะ​ลดงด​
หย่อนผ​ ่อนโทษอ​ ีกผ​ ู้ผ​ ิดน​ ั้นก​ ็จ​ะม​ ีใ​จก​ระทำค​ วามช​ ั่วเ​หิมฮ​ ึกไ​ปอ​ ีกเ​ล่า คนอ​ ื่นท​ ี​่
ดท​ี ชี​่ ัว่ ก​จ​็ ะด​ เ​ู ยีย่ งอ​ยา่ งก​ นั ต​ อ่ ไ​ปจ​ะไ​มเ​่ ขด็ ข​ ามข​ ยาดร​าชอ​าณาจกั รจ​ะเ​สือ่ มเ​สยี ​
​สุ​ระ​สิงหนาท​ราช​บัญญัติ​พระ​มหา​กษัตริย์​ควร​ลง​โทษานุโทษ​ตาม​ยะ​ถา​กรรม​
ของ​สัตว์​ผู้​ผิด ถ้า​ผู้​ทำ​ผิด​คิด​หาความ​ชอบ​มา​ก่อ​กู้​ตัว​ไซร้​ให้​ดี​ก็​อย่า​ผูก​ไพรี​
อาฆาตแ​ ก่​ผู้น​ ั้น​ต่อ​ไป​ให้​มีร​างวัลบ​ ำเหน็จ​บำนาญ ตามส​ มควรแ​ ก่ค​ วามช​ อบ​
จึ่งจ​ะ​ควรด​ ้วย​ความ​ยุติธรรม​ราชป​ ระเพณี​สืบไป

      	 ข้อ ๑๖ ผู้เ​ป็นเ​สนาบดี​ปรินายกใ​ห้​พึงห​ มั่น​ตรึก​ตราด​ ้วย​ธรรมดา​
ผูกช้าง​ด้วย​ปลอก​ให้​มั่นคง​จะ​ชอบ​กับ​การ​จะ​ผูก​ใจ​มนุษย์​ทั้ง​หลาย ต้อง​ใช้​
ไมตรีจ​ิตรเ​ปนต​ ้นใ​ห้ผ​ ู้ท​ ี่มาส​ ู่ส​ ำนักท​ ี่ต​ นต​ ั้งอ​ ยู่ใ​นค​ วามส​ ุขพ​ อควร ตามค​ วามด​ ​ี
​และ​ความ​ชั่ว​ของ​เขา ให้​แผ่​ไมตรี​จิตร​แก่​ผู้​อาสา​ให้​เสมอ​สมาน​รอบคอบ​
ประกอบ​ไป​ด้วย​ความ​กรุณา​ทั่ว​ทั้ง​หมู่​คณะ เช่น​นั้น​จึ่ง​จะ​ผูก​ใจ​ยุติ​ไว้​ได้​โดย​
สุนทร เหล​ ่า​พิริโ​ยธาห​ ารก​ ็​มีค​ วาม​ปฏิ​พัทรัก​ ​ใคร่ย​ ำเกรง ด้วยค​ ุณธรรม​เที่ยง​
ตรง จะ​สู้​เสียช​ ีวิต​แลร​่างกาย​เข้าอ​ าสา​สืบไป ไม่​คิด​แก่​ความ​ยากล​ ำ​บาก​ ด้วย​
เห็น​ผลค​ วาม​กรุณา

      	 ข้อ ๑๗ ผู้​เปน​เสนาบดี​ไซร้ ให้​ทราบ​ใน​คติ​จร ตั้ง​ตน​ให้​เป​นที่​
นิยม​นับถือ​ของ​หมู่​นิกร​บัพ​สัตว์​ไซร้ ดุจดัง​พฤกษา​ป่า​กว้าง​ทะเล​ภู​เขา​เป​น​
   85   86   87   88   89   90   91   92   93   94   95