Page 90 - คำให้การขุนหลวงวัดประดู่ทรงธรรม เอกสารจากหอหลวง
P. 90
60 คำให้การขนุ หลวงวัดประดทู่ รงธรรม
เอกสารจากหอหลวง
กำลังพ าหนะม ิได้ ใหป้ ระพฤตกิ ิจต ั้งจิตรเปน ทตุ ยิะม ัชช มิ าป านก ลางไมค่ ลาด
ไม่คลา ดุจสายพิณเส้นก ลางไพเราะห นักจงมัทยัตด ุจดังก ล่าวน ั้นค วรหนัก
ข้อ ๑๕ ผู้เป็นเสนาบดีมีอำนาจถืออาชญาสิทธิ์ อาชญาจักร
เปน อธิบ ดี ถ้าแ ม้นม ุขม นตรีพ ิริยะโยธาม าตยท หารแ ลไพร่พลท ั้งป วงท ี่อ ยู่ใน
บังคับบัญชานั้นไซร้ ถ้าพลั้งพลาดผิดในราชการมหันตโทษแลอุกฤษฐโทษ
แลมัชช ิม ะโทษให้ม ีจิตรกรุณาถ้าผู้น ั้นผิดแต่ครั้ง ๑ ถ้าโทษเปน มห ันต ะโทษ
ให้ล งแ ต่โทษม ัชชิม ะ มัชช ิม ะโทษให้ลงแต่ล หุโทษฤาล หุโทษให้พ ากฑ ันฑ์ไว้
ครั้งหนึ่งก่อนสั่งสอนกำชับขู่ลู่ดู ถ้าผู้ผิดเปนคนสุระทะนงองอาจมิฟังคำสั่ง
สอนไซร้ ยังขืนกระทำค วามผิดส ืบต่อไปเปน ๒-๓ ครั้งอ ีกเล่า ครั้นจะลดงด
หย่อนผ ่อนโทษอ ีกผ ู้ผ ิดน ั้นก ็จะม ีใจกระทำค วามช ั่วเหิมฮ ึกไปอ ีกเล่า คนอ ื่นท ี่
ดที ชี่ ัว่ กจ็ ะด เู ยีย่ งอยา่ งก นั ต อ่ ไปจะไมเ่ ขด็ ข ามข ยาดราชอาณาจกั รจะเสือ่ มเสยี
สุระสิงหนาทราชบัญญัติพระมหากษัตริย์ควรลงโทษานุโทษตามยะถากรรม
ของสัตว์ผู้ผิด ถ้าผู้ทำผิดคิดหาความชอบมาก่อกู้ตัวไซร้ให้ดีก็อย่าผูกไพรี
อาฆาตแ ก่ผู้น ั้นต่อไปให้มีรางวัลบ ำเหน็จบำนาญ ตามส มควรแ ก่ค วามช อบ
จึ่งจะควรด ้วยความยุติธรรมราชป ระเพณีสืบไป
ข้อ ๑๖ ผู้เป็นเสนาบดีปรินายกให้พึงห มั่นตรึกตราด ้วยธรรมดา
ผูกช้างด้วยปลอกให้มั่นคงจะชอบกับการจะผูกใจมนุษย์ทั้งหลาย ต้องใช้
ไมตรีจิตรเปนต ้นให้ผ ู้ท ี่มาส ู่ส ำนักท ี่ต นต ั้งอ ยู่ในค วามส ุขพ อควร ตามค วามด ี
และความชั่วของเขา ให้แผ่ไมตรีจิตรแก่ผู้อาสาให้เสมอสมานรอบคอบ
ประกอบไปด้วยความกรุณาทั่วทั้งหมู่คณะ เช่นนั้นจึ่งจะผูกใจยุติไว้ได้โดย
สุนทร เหล ่าพิริโยธาห ารก ็มีค วามปฏิพัทรัก ใคร่ย ำเกรง ด้วยค ุณธรรมเที่ยง
ตรง จะสู้เสียช ีวิตแลร่างกายเข้าอ าสาสืบไป ไม่คิดแก่ความยากล ำบาก ด้วย
เห็นผลค วามกรุณา
ข้อ ๑๗ ผู้เปนเสนาบดีไซร้ ให้ทราบในคติจร ตั้งตนให้เปนที่
นิยมนับถือของหมู่นิกรบัพสัตว์ไซร้ ดุจดังพฤกษาป่ากว้างทะเลภูเขาเปน