Page 187 - การส่งเสริมสุขภาพและการป้องกันโรค
P. 187
พฤติกรรมวิถีการดำเนินชีวิตที่เกี่ยวข้องกับการส่งเสริมสุขภาพและการป้องกันโรคไม่ติดต่อ 8-21
ใน ค.ศ. 2005 องค์การอนามัยโลกได้ก ำหนดเส้นทางส าเหตุแ ละการเกิดโรคสำหรับโรคไม่ติดต่อ/โรคเรื้อรัง
สำหรับใช้เป็นกรอบการกระทำสำหรับการป้องกันและควบคุมโรคไม่ติดต่อสำหรับประเทศในภูมิภาคต่างๆ (WHO,
Geneva, 2005) แสดงด ังภาพท ี่ 8.5
ภาพท่ี 8.5 เส้นท างส าเหตแุ ละการเกิดโรคสำหรบั โรคไมต่ ดิ ต่อ/โรคเรื้อรัง
ทม่ี า: Preventing Chronic Disease: a Vital Investment, WHO, Geneva, 2005.
2.1 ปจั จัยท ีซ่ ่อนเร้นแ ละส ่งผ ลกระท บท างสังคม เศรษฐกจิ วัฒนธรรม การเมอื ง และส ภาพแ วดล้อม
2.1.1 กระแสโลกาภิวัตน์ (Globalization) หมายถึง วิถีซึ่งการพัฒนาในภูมิภาคหนึ่งสามารถไปมีผล
สืบเนื่องที่สำคัญได้อย่างรวดเร็วต่อความมั่นคงและความเป็นอยู่ที่ดีของชุมชนต่างๆ ในภูมิภาคที่ห่างไกลของโลก
กระแ สโลกาภ ิว ัตน ์ม ีผ ลกร ะท บต ่อส ่วนป ระกอบต ่างๆ ของร ะบบเศรษฐกิจ ได้แก่ การค ้าร ะหว่างป ระเทศ การไหลข อง
เงินท ุน การย ้ายถ ิ่น เทคโนโลยีก ารต ิดต่อส ื่อสารแ ละส ารสนเทศ และก ารแ พร่เทคโนโลยี กระแ สโลกาภ ิวัตน ์ท ำให้เกิด
โอกาสท ี่จ ะเติบโตด ้านระบบเศรษฐกิจข องประเทศ ถ้าประเทศน ั้นต อบส นองต ่อความต ้องการข องก ระแ สโลกาภ ิวัตน ์
ได้ในแ ง่ข องค วามค ล่องต ัวท างการเงินแ ละค วามส ามารถแ ข่งขันได้ ซึ่งร วมถ ึงก ารอ อกแบบแ ละก ารด ำเนินน โยบายใน
ประเทศท ี่บ รรลุเงื่อนไขของโลก (International Monetary Fund, 1997; อ้างถึงใน Zimmet, 2000)
กระแ สโลกาภ ิว ัตน ์ม ีส ่วนส ่งเสริมต ่อส ุขภาพด ้วยเช่นก ัน โดยเฉพาะอ ย่างย ิ่งในท างล บโดยไปเพิ่มค วาม
เสี่ยงข องโรคไม่ต ิดต่อเรื้อรังท ั้งโดยท างต รงแ ละท างอ ้อม ซึ่งเห็นได้อ ย่างช ัดเจนในก ารผ ลิต การส ่งเสริมแ ละก ารต ลาด
แบบโลกาภ ิว ัตน ์ข องย าสูบ แอลกอฮอล์ อาหารจ านด ่วน และผ ลิตภัณฑ์ท ี่ค ล้ายคลึงก ัน ซึ่งม ีผ ลกร ะท บท ี่เป็นอ ันตราย
ต่อสุขภาพ การส่งเสริมผ ลิตภัณฑ์เหล่าน ี้เข้าถ ึงเกือบท ุกม ุมข องโลกร วมถ ึงประเทศท ี่ยากจนที่สุด ประชาชนในพ ื้นที่
เหล่านี้ผู้ซึ่งแต่ก่อนใช้ชีวิตตามความเชื่อทางวัฒนธรรมและทางศาสนาที่เป็นเอกลักษณ์ของตน แต่ในปัจจุบันกำลัง
ยอมรับวิถีการดำเนินชีวิตแบบตะวันตกมาปฏิบัติ และทำให้ตนเองมีความเสี่ยงอย่างมากต่อโรคไม่ติดต่อเรื้อรังอัน
เกิดจ ากน ิสัยก ารใช้ย าสูบ การด ื่มแ อลกอฮอล์ และนิสัยก ารก ินอ าหารท ี่อ ุดมไปด ้วยน ้ำตาลแ ละไขม ันส ูง (Yach et al.,
2004; อ้างถึงใน Lindemann, 2009)
ลขิ สทิ ธขิ์ องมหาวิทยาลยั สุโขทยั ธรรมาธริ าช