Page 205 - การส่งเสริมสุขภาพและการป้องกันโรค
P. 205
พฤติกรรมวิถีการดำเนินชีวิตที่เกี่ยวข้องกับการส่งเสริมสุขภาพและการป้องกันโรคไม่ติดต่อ 8-39
ฉบับท ี่ 10 (พ.ศ. 2550 – 2554) และแผนพ ัฒนาสุขภาพแห่งชาติ ฉบับท ี่ 11 (พ.ศ. 2555 – 2559) โดยได้ต่อยอดความ
คิดเชิงล ึกในแ ต่ละป ระเด็นป ัญหา และส านต ่อแ นวคิดส ุขภาพพ อเพียงต ามแ นวป รัชญาเศรษฐกิจพ อเพียงท ี่ย ึดค นเป็น
ศูนย์กลางของการพัฒนา ซี่ง มีส าระส ำคัญส รุปได้ ดังนี้
ภาคที่ 1 สถานการณ์ปัญหาสุขภาพและโรคไม่ติดต่อเรื้อรังจากวิถีชีวิตที่เปลี่ยนแปลงไป โดยได้วิเคราะห์
ปัจจัยเสี่ยงพื้นฐานที่เป็นภัยคุกคามสุขภาพจากพฤติกรรมการบริโภคอาหารและเครื่องดื่มที่มีรสหวาน มัน เค็มมาก
เกินไป กินผักและผลไม้น้อย ขาดการออกกำลังกาย ไม่สามารถจัดการกับอารมณ์และความเครียด สูบบุหรี่และ
ดื่มสุรา หรือเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ ภาวะน้ำหนักเกินหรือโรคอ้วน ที่ส่งผลกระทบต่อโรควิถีการดำเนินชีวิตที่
เป็นปัญหาสำคัญข องป ระเทศที่ม ีป ัจจัยเสี่ยงร ่วมกันแ ละม ีค วามส ัมพันธ์ซึ่งกันแ ละกันใน 5 โรค ได้แก่ โรคเบาหวาน
โรคความด ันโลหิตสูง โรคห ัวใจ โรคห ลอดเลือดสมอง และโรคม ะเร็ง
ภาคท ่ี 2 ปรัชญา แนวคิด และยุทธศาสตร์การพ ัฒนาสุขภาพดีว ิถีช ีวิตไทย โดยยึดห ลักของปรัชญาเศรษฐกิจ
พอเพียง ผ่านมุมมองข องการ บูร ณาการแบบอ งค์รวมภ ายใต้บริบทแ วดล้อมและว ิถีชีวิตท ี่เป็นพ ื้นฐานข องปัจจัยเสี่ยง
และภ ยั ค กุ คามส ขุ ภาพอ ยา่ งร อบด า้ น บนเสน้ ท างการพ ฒั นาอ ยา่ งเปน็ ข ัน้ ต อนท เี่ นน้ ค นเปน็ ศ นู ยก์ ลาง การม สี ว่ นร ว่ มข อง
ทั้งส ังคมจ ึงไดก้ ำหนดว ิสัยท ัศน์ พันธก ิจ เป้าประสงค์ส ูงสุด เป้าห มายห ลักในก ารพ ัฒนา ด้วยก ารข ับเคลื่อนย ุทธศาสตร์
การพ ัฒนา ยุทธวิธี และแผนง านร องรับท ีส่ อดคล้องก ันในก ารส ร้างว ิถชี ีวิตไทยท ีพ่ อเพียงเพื่อก ารม สี ุขภาพด ี นำไปส ูว่ ิถี
ชีวิตพ อเพียง สุขภาพพอเพียง สังคมอ ยู่เย็นเป็นสุขและส ังคมอยู่ร่วมกันอย่างม ีค วามส ุขที่ยั่งยืน ดังนี้
1) วิสัยท ัศน์: ประชาชนม ีศ ักยภาพในก ารจ ัดการป ัจจัยเสี่ยงแ ละส ภาพแ วดล้อมท ี่ส ่งผ ลกร ะท บต ่อโรค
วิถีก ารดำเนินช ีวิต ด้วยการรวมพ ลังข ับเคลื่อนจ ากทุกภาคส ่วนอย่างบูรณาการ สมดุล ยั่งยืน และเป็นสุข บนพื้นฐ าน
ปรัชญาของเศรษฐกิจพ อเพียง
2) พันธก ิจ: สร้างช ุมชน ท้องถ ิ่น สังคม ทีต่ ระหนัก ลดป ัจจัยเสี่ยง เสริมป ัจจัยเอื้อ และม สี ่วนร ่วมอ ย่าง
เข้มแ ข็งในก ารผ ลักด ันน โยบายส ู่ก ารป ฏิบัติก ารค ้นหา เฝ้าร ะวัง ป้องกันค วบคุม จัดการป ัญหา และพ ัฒนาข องท ุกภ าค
ส่วนอ ย่างเป็นร ะบบ องค์ร วมครอบคลุม มีประสิทธิภาพ
3) เป้าประสงค์ส ูงสุด: ประชาชน ชุมชน สังคม และป ระเทศ มีภ ูมิคุ้มกันแ ละศักยภาพในก ารส กัดกั้น
ภัยค ุกคามส ุขภาพจากโรควิถีก ารดำเนินชีวิตท ี่สำคัญได้
4) เป้าหมายหลักในการพัฒนา: ลดปัญหาโรควิถีการดำเนินชีวิตที่สำคัญ 5 โรค (โรคเบาหวาน โรค
ความดันโลหิตสูง โรคหัวใจ โรคหลอดเลือดสมอง และโรคมะเร็ง) ใน 5 ด้าน (ลดการเกิดโรค ลดภาวะแทรกซ้อน
ลดความพิการ ลดการตาย และลดภาระค่าใช้จ่าย) ด้วยการเพิ่มวิถีชีวิตพอเพียงใน 3 ด้าน (การบริโภคที่เหมาะสม
การออกก ำลังกายท ี่เพียงพ อ และการจัดการอ ารมณ์ได้เหมาะส ม)
5) เส้นท างการพ ัฒนา แบ่งออกเป็น 3 ระยะ
(1) ระยะส ั้น 1 - 3 ปี (พ.ศ. 2554 - 2556) บูรณาก ารความค ิด สร้างค วามเชื่อมั่น และก ารมีส ่วน
ร่วมขับเคลื่อนข องภาคีเครือข ่ายร่วม
(2) ระยะก ลาง 5 ปี (พ.ศ. 2554 - 2558) ปฏิบัติการเชิงร ุกส ู่ก ารว างร ากฐานท ีม่ ั่นคงเชิงโครงสร้าง
และระบบ
(3) ระยะกลาง 10 ปี (พ.ศ. 2554 - 2563) สร้างความเข้มแข็งเชิงโครงสร้างและระบบใน
การป้องกันแ ละแก้ไขป ัญหาอ ย่างยั่งยืน
6) ยุทธศาสตร์ก ารพ ัฒนา ประกอบด ้วย 5 ยุทธศาสตร์ 14 เป้าห มายเชิงย ุทธศาสตร์ 3 ยุทธวิธีร ่วม 11
ยุทธวิธีรายยุทธศาสตร์ และ 29 แผนงาน
ลขิ สิทธิ์ของมหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธริ าช
