Page 58 - การส่งเสริมสุขภาพและการป้องกันโรค
P. 58
3-4 การส ่งเสริมสุขภาพและการป ้องกันโรค
ตอนท ่ี 3.1
แนวคิดท ฤษฎี และต วั แบบท่เี กี่ยวขอ้ งกบั ภ าวะสขุ ภาพ
โปรดอ ่านห ัวเรื่อง แนวคิด และว ัตถุประสงค์ข องต อนท ี่ 3.1 แล้วจ ึงศ ึกษาร ายล ะเอียดต่อไป
หัวเรอื่ ง
3.1.1 การเปลี่ยนผ่านทางวิทยาการร ะบาด
3.1.2 การเปลี่ยนผ่านท างโภชนาการ
3.1.3 การเปลี่ยนผ่านท างส ุขภาพ
แนวคดิ
1. การเปลี่ยนผ ่านท างว ิทยาการร ะบาดป ระกอบด ้วย 3 ระยะ ได้แก่ ยุคแ ห่งโรคร ะบาดแ ละท ุพภิกขภัย
เป็นย ุคท ี่ก ารต ายย ังค งอ ยู่ในร ะดับท ี่ส ูงจ ากก ารร ะบาดข องโรคต ิดเชื้อแ ละพ ยาธิ ยุคแ ห่งโรคร ะบาด
ที่ล ดน้อยลงเป็นยุคท ี่การตายด้วยโรคติดเชื้อล ดลง โรคร ะบาดท ี่ทำให้ค นต ายเป็นจ ำนวนมากเกิด
ขึ้น และยุคแห่งโรคเกี่ยวกับระบบอวัยวะและโรคที่คนสร้างขึ้น เป็นยุคที่ประชากรตายด้วยโรคที่
เกิดจ ากความเสื่อมข องร่างกาย
2. ก ารเปลี่ยนผ่านทางโภชนาการมุ่งไปที่การเปลี่ยนแปลงอย่างมากในแบบแผนการบริโภคและ
พฤติกรรมทางกาย โดยเฉพาะอย่างยิ่งโครงสร้างและองค์ประกอบโดยรวม ผลลัพธ์ของ
การเปลี่ยนแปลงดังกล่าวปรากฏให้เห็นในรูปของการเปลี่ยนแปลงความสูงโดยเฉลี่ย และ
อ งค์ป ระกอบของร่างกาย
3. ก ารเปลี่ยนผ่านทางสุขภาพเป็นการเปลี่ยนแปลงในเรื่องของการดูแลสุขภาพอนามัยของบุคคลซึ่ง
ขึ้นอ ยู่ก ับข ้อก ำหนดด ้านส ุขภาพท ี่ม ีอ ิทธิพลม าจ ากก ารเปลี่ยนแปลงทางป ระชากร เศรษฐกิจ สังคม
เทคโนโลยี การเมือง และว ัฒธรรมข องแ ต่ละสังคมเป็นต ัวก ำหนด ระดับความมั่งคั่ง อาชีพ และ
ชนชั้นทางสังคม ส่งผลให้มีสภาพความเป็นอยู่ และการได้รับสิทธิต่างๆ ได้แก่ การศึกษา ความ
ปลอดภัยทางสังคม และอาหาร สิ่งเหล่านี้จะส่งผลต่อภาวะสุขภาพ ในขณะเดียวกันจะส่งผลต่อ
ลักษณะโครงสร้างค รอบครัว และพ ฤติกรรมท างส ุขภาพท ีแ่ ตกต ่างก ันข องแ ต่ละบ ุคคล ทำใหบ้ ุคคล
มีภ าวะส ุขภาพที่แ ตกต่างกัน
วัตถปุ ระสงค์
เมื่อศ ึกษาต อนที่ 3.1 จบแล้ว นักศึกษาส ามารถ
1. อธิบายข ั้นตอนการเปลี่ยนผ ่านท างว ิทยาการร ะบาดได้
2. อธิบายข ั้นตอนการเปลี่ยนผ่านท างโภชนาการได้
3. อธิบายข ั้นตอนการเปลี่ยนผ ่านท างส ุขภาพได้
ลิขสทิ ธ์ขิ องมหาวิทยาลัยสโุ ขทัยธรรมาธริ าช