Page 63 - การส่งเสริมสุขภาพและการป้องกันโรค
P. 63
ปัจจัยที่ม ีอิทธิพลต่อภ าวะส ุขภาพข องประชากร 3-9
การเปลี่ยนผ ่าน การเปลี่ยนผ ่าน การเปลี่ยนผ ่าน
ทางประชากร ทางว ิทยาการร ะบาด ทางโภชนาการ
การเกิดแ ละก ารต าย อัตราป ่วยด้วยโรค มีภ าว ะ
ในระดับส ูง ติดเชื้อในร ะดับส ูง ทุพโภชนาการส ูง
อัตราตายล ดล ง เกิดโรคร ะบาด และการสุขาภิบาล
มีการเปลี่ยนแปลง สิ่งแ วดล้อมที่ไม่เหมาะส ม
โครงสร้างป ระชากร
อัตราเจริญพ ันธุ์ลดล ง เป็นการวางแผนครอบครัว รณรงค์ให้ม ีก ารป ้องกัน เกิดโรคท ี่เกี่ยวกับ
เข้าสู่ภาวะ และก ารค วบคุมโรคต ิดเชื้อ โรคท ี่เกิดจากค วามอ ดอยาก พฤติกรรมก ารบริโภค
ประชากรส ูงอายุ หาแนวทางใ นการจัดการ/ โดยเฉพาะโรค
ป้องกันโรคเรื้อรัง ไม่ต ิดต่อ
เน้นในเรื่องการด ูแล เน้นในเรื่องการป ้องกันโรค
สุขภาพผู้สูงอ ายุ การกำหนดน โยบายส ุขภาพ
และการปรับเปลี่ยน
พฤติกรรม
ภาพท ี่ 3.1 การเปรยี บเทียบก ารเปลยี่ นผา่ นท างประชากร การเปล่ียนผ ่านท างวทิ ยาการร ะบาด
และก ารเปลย่ี นผ า่ นท างโภชนาการ
ทีม่ า: Popkin. Pub. Health Nutririon 5: 93-103, 2001.
ลกั ษณะอ าหารท ปี่ ระชาชนบ รโิ ภค กจิ กรรมท างก าย และภ าวะท างโภชนาการ มกี ารเปลีย่ นแปลงอ ยา่ งม าก ซึง่ ม ี
ความส ัมพันธ์ก ับก ารเกิดโรคท ี่เกิดจ ากพ ฤติกรรมก ารบ ริโภค ในช ่วงส ามศ ตวรรษท ีผ่ ่านม า การเปลี่ยนแปลงด ังก ล่าวม ี
แนวโนม้ ไปในท ศิ ทางท ที่ ำลายส ขุ ภาพม ากข ึน้ และแ ตกต า่ งก นั ในแ ต่ละภ ูมิภาค ยิ่งไปก วา่ น ัน้ การเปลี่ยนแปลงแ บบแผน
การบ ริโภคแ ละกิจกรรมท างกาย เกิดขึ้นพร้อมก ับก ารเปลี่ยนแปลงท ี่สำคัญในภาวะส ุขภาพแ ละการเปลี่ยนแปลงท าง
ประชากร เศรษฐกิจ และส ังคม ส่งผ ลใหเ้กิดภ าวะอ ้วนในช ่วงแ รกข องก ารเปลี่ยนผ ่านท างโภชนาการ ซึ่งส ามารถแ บ่งร ูป
แบบข องก ารบริโภคอ อกเป็น 5 แบบแผน ซึ่งร ูปแบบด ังกล่าวอ าจไม่จำเป็นต ้องเรียงลำดับกัน ทั้งนี้รูปแบบก ารบ ริโภค
ทั้ง 5 แบบแผนม ีร ายละเอียดดังนี้
ลิขสิทธ์ิของมหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช