Page 72 - อาหารและโภชนบำบัด
P. 72

9-8 อาหาร​และ​โภชนบ​ ำบัด

เรื่อง​ท่ี 9.1.2
ภาวะ​แทรกซ้อนข​ อง​กล่มุ ​อาการเ​มแ​ ทบ​อล​ ิก

       อาการ​ที่ส​ ำคัญ​สุด​ของก​ ลุ่มอ​ าการเ​มแ​ ทบอ​ ​ลิก คือ มีไ​ข​มัน​ใน​ช่อง​ท้อง​เป็น​จำนวนม​ าก ซึ่งเ​ป็นต้น​เหตุข​ อง​การ​
เกิดโ​รค​แทรกซ้อนท​ ี่ท​ ำให้ห​ ลอด​เลือด​ตีบแ​ ข็งท​ ั่วร​ ่างกาย

1. 	ผล​เสียข​ องก​ ารม​ ​ไี ข​มัน​จำนวนม​ ากใ​นช​ ่อง​ท้อง

       ผู้ท​ ี่ม​ ีไ​ขม​ ันจ​ ำนวนม​ าก เก็บไ​ขม​ ันไ​ว้ใ​นส​ ภาพไ​ตรกลีเซอไรด์ (TG) ซึ่งส​ ลายต​ ัวไ​ด้ก​ รดไ​ขม​ ันอ​ ิสระ (Free fatty
acid หรือ FFA) โดยฮ​ อร์โมน​แคท​ ี​โคล​อะม​ ีน (Catecholamine) จาก​ต่อม​หมวก​ไต​กระตุ้น​ให้ไ​ขม​ ัน​ใน​ช่อง​ท้อง​สลาย​
ตัวไ​ดง้​ ่ายก​ ว่าไ​ขม​ ันห​ น้าท​ ้องห​ รือไ​ขม​ ันท​ ี่ส​ ะโพกท​ ั้งนี้ เพราะเ​ซลล์ไ​ขม​ ันใ​นช​ ่องท​ ้องม​ ีต​ ัวร​ ับส​ ัญญาณฮ​ อร์โมนไ​ด้ม​ ากกว่า​
ที่​อื่น

       กรดไ​ขม​ ันอ​ ิสระท​ ำให้เ​ซลล์ไ​ขม​ ันไ​ม่ร​ ับส​ ัญญาณจ​ ากอ​ ินซูลิน เรียกว​ ่า ดอื้ อ​ นิ ซลู นิ แม้ว่าใ​นร​ ะยะต​ ้นก​ รดไ​ขม​ ัน​
อิสระ กระตุ้นใ​ห้อ​ ินซูลินห​ ลั่งม​ ากข​ ึ้น เมื่อถ​ ึงร​ ะยะท​ ี่เ​ซลล์เ​บต้าจ​ ากต​ ับอ​ ่อนด​ ้อยส​ มรรถภาพ ทำให้ห​ ลั่งอ​ ินซูลินไ​ม่พ​ อ ใน​
ขณะเ​ดียวกันต​ ับ​สลาย​ไกลโคเจน​ที่ส​ ะสม​อยู่​ได้ผ​ ล​เป็นน​ ้ำตาลก​ ลูโคส เกิด​เป็น​เบาห​ วานไ​ด้

       ใน​ขณะ​ที่​ระดับ​ไตรกลีเซอไรด์​สูง จะ​มี​อัต​ราส่​วน​ให้​ไข​มัน​เอช.ดี.แอล ต่ำ​ลง (High density lipoprotein)
และ​ทำให้​ขนาดโ​มเลกุล​ของแ​ อล.ดี.แอล (Low density lipoprotein) เล็ก​ลง เรียก แอล.ดี.แอล​ขนาดเ​ล็ก ไข​มัน​แอล.
ดี.แอลข​ นาดเ​ล็ก ซึ่งต​ ่อไ​ป​เปลี่ยนเ​ป็น​ออกซ​ ิ​ไดส์​แอล.ดี.แอล (Oxidized LDL) อยู่ท​ ี่ผ​ นังช​ ั้น​ใน​ของ​หลอดเ​ลือด และ​
ถูก​เซลล์​เม็ด​เลือด​ขาว​มา​จับ​เข้าไป​ใน​เซลล์ เพื่อ​ทำลาย​มิ​ให้​ทำ​อันตราย​ต่อ​หลอด​เลือด เซลล์​เม็ด​เลือด​ขาว​ที่​จับ​ไข​มัน
มีล​ ักษณะ​เหมือน​โฟมเ​ซลล์ (foam cell) ดัง​ภาพท​ ี่ 9.1

ภายใน​หลอด​เลือด         อี-ซีเ​ล​คติน​  แอล-ซี​เล​คติ​น L-Selectin,        ​เม็ด​เลือด​ขาว​โม​โนซัยส์
     แอ​ล.ดี.​แอล-LDL    E-Selectin      Integrins อิน​ทิ​กริน              Monocyte
                         พี-ซี​เล​คติน​
                         P-Selectin                        สาร​ที่​ทำให​้       MCP-1 ผนัง​ชั้นใ​น​หลอด​เลือด
                                                           เลือด​แข็งต​ ัว

ออก​ซิโ​ดส์-แอล​ ดี​แอล                  เอ็ม-ซี​เอสเ​อฟ
OxLDL                                    M-CSF

                                                                            ​แมคโคร​ฝาจ แบ่ง​ตัว​

                                                                          กล้าม​เนื้อที่​เป็น​ผนัง​ชั้น​กลาง​ของ​หลอด​เลือด

                             ภาพ​ที่ 9.1 ขั้น​ตอนข​ อง​การ​เกดิ ห​ ลอดเ​ลอื ด​ตีบ​แขง็

ท่มี า: 	Kinlay et al. J Cardiovase Pharmacol. 1998; 32 (suppl 3): 562-566.
	 Newby et al. Cardiovase Res. 1999; 41: 345-360.

                             ลิขสิทธขิ์ องมหาวิทยาลัยสโุ ขทัยธรรมาธริ าช
   67   68   69   70   71   72   73   74   75   76   77