Page 125 - การจัดการผลิตไม้ดอกไม้ประดับเชิงธุรกิจ
P. 125
การจ ัดการก ารผ ลิตบัวและพ รรณไม้น้ำ 8-65
1.2 พฤกษศาสตรข์ องพรรณไมน้ ้ำก ลุ่มพชื โผลเ่ หนอื น้ำ พืชโผล่เหนือน้ำ (emerged plants) บางต ำราเรียก
พืชค รึ่งบ กค รึ่งน้ำ (amphibian plants) เป็นพรรณไม้น้ำที่รากห รือล ำต้นส่วนโคนเจริญอ ยู่ในพื้นด ินใต้น ้ำ ลำต้นส ่วน
บน ใบแ ละดอกเจริญข ึ้นเหนือน้ำ พืชบ างชนิดท ี่โคนต ้นมักมีเนื้อเยื่อโปร่งๆ สีขาวเรียกว่า aerenchymatous tissuse
ทำหน้าที่สะสมอากาศเพื่อช่วยการหายใจ ด้วยลักษณะที่ใบและดอกโผล่เหนือน้ำ จึงนิยมนำพรรณไม้น้ำกลุ่มนี้ปลูก
ประดับในสวนน้ำ ตัวอย่างพืชโผล่เหนือน้ำ เช่น คล้าน้ำ บัวหลวง บัวสาย เป็นต้น แต่บางชนิดสามารถเจริญเติบโต
ใต้น ้ำได้นาน จึงนิยมปลูกป ระดับตู้ป ลา เช่น อนูเบียส อเมซอน เป็นต้น เนื่องจากพรรณไม้น้ำก ลุ่มพืชโผล่เหนือน ้ำมี
ลักษณะพฤกษศาสตร์แตกต ่างกัน จึงย กเป็นตัวอย่างด ังนี้
1.2.1 คลา้ น ้ำ (Thalia spp.) เป็นพ ืชโผล่เหนือน ้ำ ลักษณะล ำต้นเป็นเหง้าใต้ดิน ส่วนเหนือด ินเกิดจาก
ก้านใบที่แ ผ่เป็นก าบหุ้มประกบกันไว้เป็น 2 แถว แผ่นใบแ ผ่เป็นรูปไข่ ยาว ขนาดใหญ่ ดอกออกเป็นช่อ มีดอ กย ่อย
ติดกับก้านช่อดอกที่แตกเป็นแขนงย่อย ประกอบด ้วยดอกย่อยขนาดไม่ใหญ่นัก ดอกย ่อยสีม่วง ผลเดี่ยว แตกเมื่อ
แก่เป็นพ ืชท ี่นำเข้าม าจากต่างป ระเทศมี 2 ชนิด ได้แก่ คล้าน้ำช่อห้อยและคล้าน ้ำช่อตั้ง
ภาพท่ี 8.30 ลักษณะท างพฤกษศาสตรข์ องคล้าน ้ำ
1.2.2 ว่านน้ำ (Acorus calamus L.)เป็นพืชโผล่เหนือน้ำ ตามริมน้ำหรือตามที่น้ำขัง ลำต้นใต้ดินเป็น
เหง้าแข็ง มีข้อปล้องถ ี่ รากแ ตกยึดดินท างด ้านล่าง ส่วนที่อยู่เหนือด ินสูงป ระมาณ 80 เซนติเมตร ประกอบด้วยก ลุ่ม
ใบส ีเขียว เรียบแ บน ตั้งต รง แตกจากลำต้นตรงข ้อ ใบเรียงก ันเป็นแ ผง ดอกออกเป็นช่อแบบด อกย่อย อัดเรียงแ น่น
เป็นแท่งรูปทรงกระบอก (spike) โดยช่อดอกเกิดใกล้โคนใบ ผลเดี่ยวแบบผลสด ขนาดเล็ก เหง้าใต้ดินของว่านน้ำ
สามารถสกัดน้ำมันหอมระเหย ที่เรียกว ่า “oil of calamus” ใช้เป็นส่วนผ สมข องยาส มุนไพรบางอย่าง เพื่อแ ก้ลมชัก
ขับล มและท้องอ ืดท ้องเฟ้อ
ลิขสทิ ธ์ิของมหาวทิ ยาลยั สโุ ขทยั ธรรมาธิราช