Page 264 - การจัดการผลิตไม้ดอกไม้ประดับเชิงธุรกิจ
P. 264
14-38 การจัดการการผลิตไม้ด อกไม้ประดับเชิงธุรกิจ
4.3 การเพาะเมล็ด คือ การนำเมล็ดที่ได้จากการผสมเกสรของดอกบอนมาขยายพันธุ์ให้เกิดต้นใหม่
ซึ่งมีลักษณะแตกต่างจากต้นพ่อและต้นแม่ นิยมปฏิบัติเมื่อต้องการบอนลูกผสมพันธุ์ใหม่ ที่มีลักษณะดีตามที่
คัดเลือกไว้
4.4 การเพาะเลี้ยงเน้ือเยื่อ เป็นการนำชิ้นส่วนของเนื้อเยื่อเจริญของบอนสีมาเลี้ยงในสภาพที่ปลอดเชื้อใน
ห้องป ฏิบัติก าร จากงานว ิจัยข องจุฬาลงกรณ์ม หาวิทยาลัยในการพ ัฒนาระบบก ารเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ พบว่า อาหารสูตร
ดัดแปลง MS ทีม่ สี ารค วบคุมก ารเจริญเติบโต BA 1.0 mg/L และ NAA 1.0 mg/L เหมาะส มท ี่สุดในก ารช ักนำเนื้อเยื่อ
ใบอ ่อนของบ อนส ีให้พัฒนาไปเป็นแคลลัสได้ภายใน 8 สัปดาห์ และแคลลัสที่ได้สามารถช ักนำต ่อให้เป็นต้นได้ด ีท ี่สุด
ในอาหารสูตรดัดแปลง MS ที่ม ีสารควบคุมการเจริญเติบโต BA 1 mg/L
5. กระบวนการผ ลติ บอนสี
5.1 ปัจจยั สำคัญในก ารป ลกู เลย้ี ง
5.1.1 ดนิ ควรเป็นด ินท ี่เรียกว ่า ดินเบา คือ มีค วามโปร่ง ร่วนซ ุย ระบายน ้ำแ ละอ ากาศด ี มีอ ินท รียว ัตถุ
และธาตุอาหารสูง ค่าความเป็นกรด-ด่างของดิน ควรเป็นกรดอ่อนๆ ซึ่งจะทำให้ใบมีสีสดขึ้น การปลูกบอนต้นเล็ก
อัตราส่วนข องด ินต ่อใบไม้ผ ุ 1: 2 โดยใช้ด ินข ุยไผ่ ผสมก ับใบท องหลาง ใบม ะขาม หรือใบก ้ามปู (จามจุรี) ที่ผ ุแ ล้ว เมื่อ
ต้นบ อนส ีใหญ่ข ึ้นม า โดยม ีข นาดใบ 5 ใบ ขึ้นไป ควรเพิ่มส ัดส่วนข องด ินให้เป็นส ัดส่วนเท่ากับใบไม้ผ ุ เพราะบ อนส ีต้น
ใหญต่ อ้ งการท ีย่ ึดเกาะ และร ากก แ็ ขง็ แ รงพ อทจี่ ะช อนไชห าอ าหารไดง้ า่ ยก ว่าบ อนส ีต้นเลก็ และส ว่ นบ นห รือบ ริเวณห นา้
กระถาง ควรใช้ด ินผ สมที่ม ีใบไม้ผุม ากกว่าส่วนล่าง เพราะร ากบ อนสีไม่หยั่งลึกลงก้นก ระถางมากน ัก
5.1.2 กระถาง ขนาดของกระถางเป็นส่วนหนึ่งที่จะช่วยให้บอนสีเจริญเติบโตได้ดี ถ้าใช้กระถางเล็ก
เกินไป รากบ อนส จี ะท อดอ อกไปไดใ้นข อบเขตจ ำกัด ปริมาณด ินท ีจ่ ะใหธ้ าตอุ าหารแ กต่ ้นบ อนส กี ม็ นี ้อย ควรใชก้ ระถาง
ปากกว้างขนาด 4-6 นิ้ว สำหรับการเลี้ยงบอนเดี่ยว (ต้นเดียว) แต่ถ้าต้องการเลี้ยงบอนกอ หรือบอนพุ่ม กระถาง
อาจใหญ่แ ละก ว้างก ว่านี้ได้ การใช้กระถางใหญ่ก ้นล ึกไม่จำเป็นในการเลี้ยงบ อนส ีเลย เพราะร ากบอนจ ะหยั่งลงไปห า
อาหารใต้ผิวด ินไม่เกิน 4-5 นิ้ว
5.1.3 น้ำ บอนสีเป็นพืชที่ต ้องการน ้ำมาก จึงควรให้น้ำอ ย่างสม่ำเสมอ
5.1.4 แสงแดด มีผลต ่อสีสันและล วดลายข องใบเป็นอ ย่างมาก ปกติบ อนสีต้องการแ สงรำไร ควรพ ราง
แสงให้มีค วามเข้มแสงป ระมาณร้อยล ะ 50-70 จะช่วยท ำให้ใบบอนม ีส ีสดและลวดลายส วยงาม ถ้าได้ร ับแสงแดดจ ัด
จะทำให้ใบห ่อเหี่ยว กร้าน และเป็นร อยไหม้ ยกเว้นบางพันธุ์ที่ต้องการแสงม ากกว่าปกติ ถ้าปลูกในท ี่ร ำไร สีใบจ ะซีด
ก้านยาวก ว่าปกติ ต้นสูงชะลูด
5.1.5 ลม อากาศ บอนสีต้องการอ ากาศท ี่ถ่ายเทส ะดวก แต่ถ ้าลมแรงจ ะพัดก้านแกว่ง ใบฉ ีกข าดห รือ
ทำให้ใ บแตกไ ด้
5.1.6 อุณหภูมิ ที่เหมาะสมอยู่ระหว่าง 21-35 องศาเซลเซียส
5.1.7 ความชื้นสัมพัทธ์ บอนสีต้องการความชื้นในอากาศสูง ความชื้นสัมพัทธ์ที่เหมาะสมประมาณ
ร้อยละ 70-95 ในฤ ดูห นาวแ ละฤดูร ้อนความชื้นในอากาศต ่ำ หัวบอนจ ะพักต ัวแ ละทิ้งใบหมด เมื่อถึงฤ ดูฝ นค วามชื้น
ในอ ากาศส ูง บอนจ ึงจ ะเริ่มผ ลิใบแ ละเจริญเติบโตใหม่อ ีกค รั้ง เพื่อป ้องกันก ารพ ักต ัวข องบ อนในช ่วงด ังก ล่าว จึงม ีก าร
ปลูกเลี้ยงในต ู้ห รือก ระโจม
ลขิ สทิ ธิ์ของมหาวิทยาลยั สโุ ขทยั ธรรมาธิราช
