Page 331 - ความรู้ทั่วไปเกี่ียวกับบรรจุภัณฑ์
P. 331
บรรจุภัณฑ์ที่ยั่งยืน 15-9
เรอื่ งที่ 15.1.2
แนวคดิ เกีย่ วก ับก ารประเมนิ วัฏจกั รช ีวติ
วัฏจักรช ีวิต (life cycle) หรือท ีใ่นว ิชาท ีเ่กี่ยวก ับส ิ่งม ชี ีวิต เรียกว ่า วงจรช ีวิต ตัวอย่างเช่น ในเรื่องว งจรช ีวิตข อง
สัตว์ ซึ่งเป็นการเจริญเติบโตของสัตว์ท ี่มีเกิดข ึ้นต่อเนื่องวนกันไปเรื่อย ๆ เป็นล ำดับ โดยย้อนกลับม าท ี่จ ุดเริ่มต ้นข อง
วงจรช ีวิต อาทิ วงจรช ีวิตข องย ุง เริ่มต ้นจาก ไข่ กลายเป็นลูกน้ำ กลายเป็นต ัวโม่ง กลายเป็นย ุง และยุงวางไข่ วนเป็น
วงจรชีวิตของยุงต่อไปเรื่อย ๆ โดยสามารถเขียนการเปลี่ยนแปลงวงจรชีวิตของยุง ในรูปลูกศร ที่ปลายลูกศรชี้จาก
วงจรชีวิตระยะห นึ่งไปหาเป็นอีกร ะยะห นึ่งซึ่งเปลี่ยนแปลงม าจากร ะยะก ่อนหน้า ดังภาพที่ 15.3
ไข่
ยุง ลูกน้ำ
ตัวโม่ง
ภาพท ี่ 15.3 วงจรช วี ิตข องย ุง
ในขณะที่เมื่อกล่าวถึง ระบบนิเวศ (ecosystem) ซึ่งเป็นระบบความสัมพันธ์ระหว่างสิ่งมีชีวิตต่าง ๆ กับ
ส ิ่งแวดล้อม โดยเป็นร ะบบที่ประกอบด ้วยผู้ผลิต ผู้บริโภค ผู้ย ่อยส ลาย และผู้สนับสนุน ลักษณะความส ัมพันธ์เป็น
วัฏจักรของสารที่ผ ู้ผลิตผลิตขึ้น แล้วเปลี่ยนไปอ ยู่ท ี่ผ ู้บ ริโภค ผู้ย ่อยสลาย และผ ู้ส นับสนุนต ามลำดับ โดยผ ู้ส นับสนุน
มีการให้ผลพลอยได้ส่งกลับไปยังผู้ผลิตได้อีก มีลักษณะวนเป็นวัฏจักรอย่างต่อเนื่อง ดังตัวอย่าง ผู้ผลิต เช่น พืช
ผลิตอาหารให้ผู้บริโภค เช่น สัตว์กินพ ืช สัตว์กินสัตว์ สัตว์กินท ั้งพ ืชและส ัตว์ จากน ั้น ซากของผู้ผ ลิตแ ละผู้บริโภค ถูก
ผู้ย่อยสลายอินท รียส าร เช่น จุลินทรีย์ ย่อยส ลายซ ากเหล่าน ี้จนก ลายเป็นป ุ๋ยหรือแร่ธ าตุ ซึ่งเป็นผู้สนับสนุนให้ผ ู้ผลิต
คือ พืชเจริญเติบโตต่อไป ซึ่งส ามารถเขียนเป็นลูกศรเริ่มจากผ ู้ผลิต ต่อไปยังผู้บริโภค ผู้ย่อยสลาย ผู้ส นับสนุน และ
จากผู้สนับสนุนกลับไปยังผ ู้ผ ลิต ตามลำดับในล ักษณะวนเป็นว ัฏจักร ดังภาพที่ 15.4
ลิขสิทธ์ิของมหาวิทยาลยั สุโขทัยธรรมาธิราช
