Page 38 - ความรู้ทั่วไปเกี่ียวกับบรรจุภัณฑ์

1-36 ความรู้ทั่วไปเกี่ยวกับบรรจุภัณฑ์

2. ธุรกิจ​หรือ​อุตสาหกรรม​ใน​ข้อ​ต่อ​ไป​น้ี จัด​กลุ่ม​ว่า​อยู่​ใน​ธุรกิจ​หรือ​อุตสาหกรรม​ที่​อยู่​ใน​ฐานะ​เป็น
​ผ้​ูขาย​หรอื ​ผ​ู้ซ้ือ​ในอ​ ุตสาหกรรม​บรรจุ​ภัณฑ์​ได​้ดังนี้

2.1 โรงพ​ มิ พ​์บรรจ​ภุ ัณฑ์​ ผู​้ขาย
2.2 ศนู ย​์ทดสอบ​บรรจ​ุภณั ฑ์​ ผ​ูข้ าย
2.3 โรงงาน​ผลิตเ​ครอื่ งจกั ร​บรรจ​ุ ผ้ข​ู าย
2.4 โรงงาน​ผลติ แ​ ผน่ ก​ ระดาษ​ลกู ฟูก​ ผู้​ขาย
2.5 สวนส​ ้ม​ที​ผ่ ลิตแ​ ละบ​ รรจุน​ ำ้ สม้ ​ใน​ขวดพ​ ลาสตกิ ​เพ่อื ข​ าย​แก่​นกั ​ท่องเ​ทย่ี ว​ ผู้ซ​ อื้
2.6 ครอบครัว​นกั ท​ ่อง​เที่ยวท​ ​ซี่ ้ือข​ วดน​ ้ำสม้ ​เปน็ ​โหล​ใน​กลอ่ งเ​พ่อื เ​ป็น​ของฝ​ าก​ ผู้ซ​ อ้ื

เรอ่ื ง​ท่ี 1.2.2
ระดับช​ ัน้ ​ของบ​ รรจภ​ุ ัณฑ์

จากห​ นา้ ทตี​่ า่ ง ๆ ของบ​ รรจภ​ุ ณั ฑด​์ งั ก​ ลา่ วแ​ ลว้ บรรจภ​ุ ณั ฑย​์ งั ท​ ำห​ นา้ ทแี​่ ตกต​ า่ งก​ นั ต​ ามร​ ะดบั ช​ ัน้ ข​ องบ​ รรจภ​ุ ณั ฑ์
โดยจ​ ำแนกเ​ปน็ 3 ระดบั ช​ ัน้ คอื บรรจภ​ุ ณั ฑช​์ ัน้ ใ​น หรอื บ​ รรจภ​ุ ณั ฑช​์ ัน้ ท​ ี่ 1 หรอื บรรจภ​ุ ณั ฑป​์ ฐมภ​ มู ิ (primary packaging)
บรรจุ​ภัณฑ์​ชั้น​ที่ 2 หรือ​บรรจุ​ภัณฑ์​ทุติย​ภูมิ (secondary packaging) และ​บรรจุ​ภัณฑ์​ชั้น​ที่ 3 หรือ​บรรจุ​ภัณฑ์​
ตติยภ​ ูมิ (tertiary packaging)

1. บรรจภ​ุ ัณฑช​์ น้ั ​ท่ี 1

บรรจภุ​ ัณฑช์​ ั้นท​ ี่ 1 หรือบ​ รรจภุ​ ัณฑป์​ ฐมภ​ ูมิ เป็นบ​ รรจภุ​ ัณฑท์​ ีอ่​ ยู่ช​ ั้นใ​นส​ ุดต​ ิดก​ ับต​ ัวส​ ินค้าแ​ ละเ​ป็นบ​ รรจภุ​ ัณฑ​์
ขายป​ ลีกท​ ี่​ผู้​ซื้อ​สัมผัสเ​วลาจ​ ะ​บริโภค​สินค้า เมื่อม​ ี​การ​เปิดแ​ ละ​บริโภคส​ ินค้า​ภายใน​จนห​ มด มักท​ ิ้ง​บรรจุ​ภัณฑ์​ชั้นใ​น​ไป
ตัวอย่าง​บรรจุ​ภัณฑ์ช​ ั้น​ที่ 1 เช่น ซองบ​ รรจุ​น้ำตาล ขวด​เครื่อง​ดื่ม เป็นต้น

ในก​ าร​ออกแบบ​บรรจุ​ภัณฑ์ช​ ั้น​ที่ 1 มีป​ ัจจัย​สำคัญ​ที่​ต้อง​พิจารณา 2 ประการ คือ
1) ต้อง​มี​การท​ ดสอบ​จน​มั่นใจ​ว่า​อาหาร​ที่ผ​ ลิต​และ​บรรจุ​ภัณฑ์ช​ ั้น​ที่ 1 ที่เ​ลือกใ​ช้​บรรจุต้อง​เข้า​กัน​ได้ (com-
patibility) หมายความว​ ่า สารใ​นอ​ าหาร​ต้องไ​ม่ท​ ำป​ ฏิกิริยาก​ ับบ​ รรจุ​ภัณฑ์ เพราะ​หากเ​กิด​ปฏิกิริยา มีโ​อกาสท​ ำให้​เกิด​
การ​เคลื่อน​ย้าย (migration) มวลสาร​ที่​เป็น​องค์​ประกอบ​ของ​วัสดุ​บรรจุ​ภัณฑ์​ไป​สู่​อาหาร หรือ​การ​ทำให้​บรรจุ​ภัณฑ์​
เปลีย่ นแปลงร​ ปู ท​ รงไ​ป เชน่ ในก​ รณก​ี ารบ​ รรจอ​ุ าหารใ​สเ​่ ขา้ ไปใ​นบ​ รรจภ​ุ ณั ฑพ​์ ลาสตกิ ข​ ณะท​ อี​่ าหารย​ งั ร​ อ้ นอ​ ยู่ (hot filling)
เมื่อเ​ย็นต​ ัว​ลง​ใน​สภาวะ​บรรยากาศ​ห้อง จะท​ ำให้​รูป​ทรงข​ อง​บรรจุภ​ ัณฑ์พ​ ลาสติกบ​ ิด​เบี้ยว​ได้ ซึ่ง​ปัญหาน​ ี้​สามารถแ​ ก้ไข​
ได้​แล้ว โดยก​ ารเ​พิ่ม​ร่องบ​ น​ผิว​ทรง​กระบอก​
2) ภาพล​ กั ษณข​์ องบ​ รรจภ​ุ ณั ฑช​์ ัน้ ท​ ี่ 1 ทวี​่ างข​ ายบ​ นช​ ัน้ นอกเ​หนอื จ​ ากค​ วามเ​ขา้ ก​ นั ไ​ดข​้ องอ​ าหารแ​ ละบ​ รรจภ​ุ ณั ฑ​์
แล้ว ปัจจัยอ​ ันดับต​ ่อ​มา​ที่ต​ ้อง​พิจารณา คือ บรรจุ​ภัณฑ์​ชั้น​ที่ 1 จะ​เป็นบ​ รรจุภ​ ัณฑ์​ที่​วางข​ ายบ​ นช​ ั้น หรือ​ไม่ ใน​กรณี​ที​่
บรรจุภ​ ัณฑ์ช​ ั้นท​ ี่ 1 ต้องว​ างข​ าย​แสดงต​ ัวบ​ น​ชั้น การ​ออกแบบใ​ห้​สวยงาม การส​ ื่อ​ความห​ มาย และภ​ าพล​ ักษณ์​ที่​สนอง​
ความ​ต้องการ​ของผ​ ู้ซ​ ื้อจ​ ะ​เข้า​มา​มีบ​ ทบาท​ใน​การอ​ อกแบบ​บรรจุภ​ ัณฑ์​ชั้น​นี้

ลิขสทิ ธ์ิของมหาวิทยาลยั สโุ ขทัยธรรมาธริ าช