Page 13 - ทฤษฎีและแนวปฏิบัติในการบริหารการศึกษา หน่วยที่ 2
P. 13
ทฤษฎีระบบ 2-3
แนวคิด 1. ท ฤษฎีระบบเป็นทฤษฎีที่ว่าด้วยสิ่งทั้งมวลซึ่งสัมพันธ์กันและอยู่รวมกันเป็นอันหนึ่งอัน
เดียวกัน ทฤษฎีระบบที่สำ�คัญ ได้แก่ ทฤษฎีระบบทั่วไป ทฤษฎีระบบสังคมของพาร์สันส ์
และทฤษฎีระบบสังคมของเกทเซลส์และกูบา
2. สาระสำ�คัญของทฤษฎีระบบทั่วไป คือระบบทุกระบบไม่ว่าระบบวัตถุ สิ่งที่มีชีวิตหรือ
ระบบสงั คมต่างก็ประกอบด้วยส่วนตา่ งๆ ทีม่ ีคณุ ลกั ษณะและความสมั พนั ธ์ตอ่ กัน มีเสน้
แบ่งเขตระหว่างระบบและสภาพแวดล้อม ทฤษฎีระบบทั่วไปเป็นประโยชน์ต่อการบริหาร
การศึกษาและการวิจัยเกี่ยวกับ (1) ระบบโรงเรียน (2) ความเปลี่ยนแปลง (3) นโยบาย
การศึกษา และ (4) การทำ�งานร่วมกับกลุ่ม
3. สาระสำ�คัญของทฤษฎีระบบสังคมของพาร์สันส์ คือระบบทุกระบบมีหน้าที่ 4 ประการ
ได้แก่ การปรับตัว (A) การดำ�เนินการให้บรรลุวัตถุประสงค์ (G) การบูรณาการ (I) และ
การรกั ษาแบบแผน (L) ทฤษฎขี องพารส์ นั สเ์ ปน็ ประโยชนใ์ นการวเิ คราะหร์ ะดบั และหนา้ ที่
ขององค์การ และเป็นตัวแบบในการวิจัย
4. สาระสำ�คัญของทฤษฎีระบบสังคมของเกทเซลส์และกูบา คือระบบสังคมประกอบด้วย
2 มิติ ได้แก่ มิติสถาบันและมิติบุคคล ทฤษฎีของเกทเซลส์และกูบามีหลายตัวแบบ
แต่ละตัวแบบมีประโยชน์ต่อการบริหารและการวิจัยบริหารการศึกษา
5. ส าระสำ�คัญของทฤษฎีระบบ 4 คือระบบการบริหารมี 4 ระบบ ได้แก่ (1) ระบบการใช้
อำ�นาจแบบเด็ดขาด (2) ระบบการใช้อำ�นาจแบบเมตตาธรรม (3) ระบบการปรึกษาหรือ
และ (4) ระบบความร่วมมือ
6. ส าระสำ�คัญของทฤษฎีองค์การการเรียนรู้ของเซงกีคือ องค์การการเรียนรู้มีวินัย 5 ข้อ
ได้แก่ (1) ความเป็นเลิศส่วนบุคคล (2) รูปแบบโลกทัศน์ (3) วิสัยทัศน์ร่วม (4) การเรียน
รู้เป็นทีม และ (5) การศึกษาเชิงระบบ