Page 45 - หลักการและแนวคิดทางการปฐมวัยศึกษาและโทรคมนาคมเพื่อการศึกษา
P. 45
9-35
ข้อคิดสำ�คัญที่ครูปฐมวัยควรตระหนักเมื่อจะทำ�การวัดประเมินเด็กปฐมวัยด้านร่างกายมีหลาย
ประการ เช่น 1) เด็กปฐมวัยไม่ใช่ผู้ใหญ่ที่ย่อส่วน หรือเด็กวัยรุ่น หรือเด็กโต แต่เด็กปฐมวัยมีเอกลักษณ์
เฉพาะข องต น มคี วามต ้องการ ความส นใจแ ละค วามส ามารถแ ตกต า่ งจ ากว ัยอ ืน่ 2) พฒั นาการแ ต่ละด า้ นม กี าร
เชื่อมโยงและส่งผ ลกระทบต่อกัน การแยกพัฒนาการทางร ่างกาย กล้ามเนื้อ และก ารรับร ู้อ อกจากพัฒนาการ
ด้านอื่นจ ึงเป็นเรื่องย าก เป็นต้น
3. พัฒนาการด้านอารมณ์ จิตใจ และสังคมของเด็กปฐมวัยมีขอบข่ายครอบคลุม อารมณ์ ความ
รู้สึกต ่อต นเองแ ละผ ู้อ ื่นเมื่ออ ยู่ในส ถานการณ์ต ่างๆ ซึ่งเกี่ยวข้องก ับพ ัฒนาการด ้านส ังคมท ี่เป็นค วามส ามารถ
ในก ารสร้างสัมพันธภาพก ับผ ู้อ ื่น การช ่วยเหลือต นเอง การร ู้ผิดชอบชั่วด ี คุณธรรม และการอยู่ร ่วมกับผู้อื่น
วิธีการวัดประเมินพัฒนาการด้านอารมณ์ จิตใจ และสังคม มีวิธีวัดประเมินทั้งแบบเป็นทางการ
และแบบไม่เป็นทางการ แบบเป็นทางการเป็นการทดสอบเพื่อทราบความรู้สึกหรือพฤติกรรมทางสังคมของ
เด็กปฐมวัยโดยการสร้างสถานการณ์มาถามแล้วให้เด็กตอบ ส่วนแบบไม่เป็นทางการมีทั้งการสังเกต การ
สัมภาษณ์
ข้อควรตระหนักเมื่อต้องวัดประเมินพัฒนาการด้านอารมณ์ จิตใจ และสังคมของเด็กปฐมวัย เช่น
1) ผู้วัดประเมินต้องมีความรู้ ความเข้าใจในพัฒนาการด้านอารมณ์ จิตใจ และสังคมของเด็กปฐมวัยเป็น
อย่างด ี 2) ต้องฝ ึกก ารส ังเกตพ ฤติกรรมเด็กแ ละร ู้จักบ ันทึกพ ฤติกรรมเด็กท ีเ่ป็นจ ริงว ่าเด็กส ามารถท ำ�อ ะไรได้
สำ�หรับข้อควรร ะวังในก ารวัดป ระเมินพ ัฒนาการด้านอ ารมณ์ จิตใจ และส ังคม เช่น 1) ต้องร ะมัดระวังในการ
เลือกใชเ้ครื่องม ือในก ารว ัดป ระเมินพ ัฒนาการ 2) ข้อมูลพ ฤติกรรมข องเด็กป ฐมวัยท ีร่ วบรวมไดต้ ้องพ ิจารณา
ด้วยค วามร ะมัดระวัง การระบุห รือประณามเด็กไม่ว ่าด้านการศ ึกษาห รือจ ิตวิทยาถ ือว่าเป็นอันตราย
4. ขอบข่ายการวัดประเมินพัฒนาการด้านสติปัญญาของเด็กปฐมวัยครอบคลุมความสามารถใน
การเรียนรู้ของเด็กปฐมวัย เช่น การร ับร ู้ การคิด การใช้ภ าษา เป็นต้น (นักศึกษาค วรให้ร ายละเอียดในการ
ตอบ โดยศึกษาท ฤษฎีท ี่เกี่ยวก ับส ติป ัญญาข องน ักจิตวิทยาแ ละนักการศ ึกษาต่างๆ ในตอนท ี่ 9.4 และนำ�ม า
กำ�หนดขอบข่ายก ารวัดป ระเมินพ ัฒนาการด ้านสติป ัญญาของเด็กป ฐมวัย)
วิธีการวัดประเมินพัฒนาการด้านสติปัญญาของเด็กปฐมวัยมีทั้งวิธีการวัดประเมินแบบเป็น
ทางการด้วยก ารท ดสอบ และแบบไม่เป็นทางการ เช่น การสังเกต การสัมภาษณ์ ฯลฯ (นักศึกษาส ามารถให้
รายละเอียดวิธีการวัดประเมินแต่ละแบบ และยกตัวอย่างเครื่องมือวัดประเมินประกอบการอธิบายจะช่วย
ให้ช ัดเจนย ิ่งข ึ้น)
ขอ้ ค วรต ระหนกั ท สี่ �ำ คญั ในก ารว ดั ป ระเมนิ พ ฒั นาการด า้ นส ตปิ ญั ญา เชน่ ตอ้ งต ระหนกั ว า่ เดก็ ป ฐมวยั
มีความเข้าใจในโลกรอบตัว แตกต่างจากเด็กโตและผู้ใหญ่ ทั้งนี้ ตามทฤษฎีพัฒนาการทางสติปัญญาของ
พีอ าเจต์ได้อ ธิบายค วามคิดข องเด็กป กติท ี่ม ีอายุระหว่าง 2-7 ปี ว่าย ังอยู่ในระดับก่อนป ฏิบัติการ (Preopera-
tional) คือ มีก ารมองสถานการณ์ด้านเดียว เด็กปฐมวัยยังไม่เข้าใจว่าป ริมาณข องส ารย ังค งมีเหมือนเดิม แม้
รูปร ่างจ ะเปลี่ยนแปลงไป เด็กจะคิดในลักษณะท ี่ย ึดต นเองเป็นศูนย์กลาง เป็นต้น
