Page 66 - ความรู้ทางสังคมศาสตร์และเทคโนโลยี สำหรับนักนิเทศศาสตร์
P. 66
13-56 ความร้ทู างสังคมศาสตรแ์ ละเทคโนโลยีสำ� หรับนกั นิเทศศาสตร์
ดงั นน้ั เราตอ้ งทำ� อะไรรว่ มกนั เพอื่ ใหเ้ กดิ ความสำ� เรจ็ เชน่ เมอ่ื ไมน่ านมานี้ ชาวอเมรกิ นั กลมุ่ หนง่ึ ทตี่ อ้ งการ
ฆา่ ตัวตายพร้อมกัน โดยเช่ือว่าจะมียานอวกาศมารบั น่เี ป็นวธิ ีหนึ่งทจี่ ะบบี เวลาให้กระชั้น
4. การยืนยันความเป็นศูนย์กลางของเพศชาย (Rhetoric of male-centered sexuality) ไม่มี
กลมุ่ ใดทีเ่ หน็ ด้วยกบั สตรนี ิยม รากแก้วอยา่ งหนึ่งของความเชอ่ื กลมุ่ นค้ี อื การไมใ่ หเ้ สรีภาพกบั ผหู้ ญิง การ
ผลกั ผหู้ ญงิ ใหก้ ลบั เขา้ ไปในครอบครวั หรอื พนื้ ทสี่ ว่ นตวั ไมต่ อ้ งการใหผ้ หู้ ญงิ อยใู่ นโลกสาธารณะ ไมย่ อมให้
มีการหย่าร้าง การรกั รว่ มเพศ หรอื การสอนเรอ่ื งเพศศึกษาในโรงเรยี น
5. การยอมรับในการใช้ความรุนแรงเม่ือจ�ำเป็น (Rhetoric of radical change with violence
if necessary) ไมใ่ ชท่ กุ กลมุ่ จะใชค้ วามรนุ แรง แตก่ ลมุ่ ทใี่ ชค้ วามรนุ แรงมกั จะเปน็ กลมุ่ ทป่ี รากฏในสอื่ มวลชน
โลก คำ� ว่าขบวนการรากฐานนิยมจึงมนี ัยในเชิงลบข้ึนมา
จากการศึกษาเรื่องของศาสนากับสังคมยุคปัจจุบันท�ำให้เห็นถึงพลวัตของศาสนาท่ีมีการปรับตัว
ตามบริบทที่เปล่ียนแปลง ท�ำให้ศาสนาฟื้นตัวกลับมามีบทบาทอีกคร้ัง ศาสนามีการปรับตัวต่อสังคมสมัย
ใหม่ ตีความศาสนาใหม่ท�ำให้เกิดศาสนาใหม่ที่มีท้ังการแตกตัวจากศาสนาเดิม การประดิษฐ์ใหม่ทาง
วฒั นธรรม เช่น การเกิดลัทธแิ ละศาสนาใหม่ท่ีผสมผสานความเชื่อระหว่างศาสนา หรอื ผสมผสานศาสนา
และความเชอ่ื อน่ื ๆ แบบสมยั ใหม่ การตอบโตแ้ บบอนรุ กั ษท์ เ่ี ปน็ การหวนกลบั ไปหาหลกั ศาสนาซงึ่ เปน็ ทม่ี า
ของการเกิดขบวนการจารีต ท้ังหมดน้ีท�ำให้ศาสนากลับมามีบทบาทยังคงมีพ้ืนท่ีในสังคมยุคใหม่และ ยัง
คงดำ� รงตอ่ ไปตราบทมี่ นษุ ยย์ งั ตอ้ งการการตอบสนองทางจติ วญิ ญาณ ซง่ึ มผี กู้ ลา่ ววา่ สง่ิ นเ้ี ปน็ ธรรมชาตขิ อง
มนุษยแ์ ละทำ� ให้หันกลบั มาหาศาสนา ศาสนาจึงเป็นสิง่ ลกึ ซงึ้ ผกู พันกับประวตั ิศาสตรข์ องมนุษย์เสมอมา
กิจกรรม 13.2.3
1. จงอธิบายทฤษฎีโลกียนวุ ัตรกับศาสนาในสังคมยุคใหม่
2. จงอธบิ ายขบวนการศาสนาแบบจารีต
แนวตอบกิจกรรม 13.2.3
1. ทฤษฎโี ลกยี นวุ ตั ร (Secularization theory) เชอ่ื วา่ สถาบนั ศาสนาและอดุ มการณท์ างศาสนา
จะลดบทบาทตอ่ วถิ ชี ีวติ ของผคู้ นในสังคมยคุ ใหม่น้อยลงเร่ือยๆ จนในท่สี ุดจะสูญหายไป ตามแนวคดิ ของ
ทฤษฎโี ลกยี นวุ ตั ร สงั คมยคุ ใหมม่ ปี จั จยั หลายอยา่ งทล่ี ดบทบาทของศาสนาโดยเฉพาะ ความเจรญิ กา้ วหนา้
ของวิทยาศาสตร์ทีเ่ นน้ แนวคดิ แบบหตผุ ลนยิ มอันสวนทางกบั ความเช่อื วัฒนธรรมแบบเสรนี ยิ ม การสรา้ ง
ความทนั สมยั ทเี่ ปน็ คตู่ รงขา้ มกบั ศาสนา การเนน้ อำ� นาจรฐั รวมไปถงึ การพฒั นาการของเทคโนโลยี อยา่ งไร
กด็ ศี าสนากม็ กี ารปรบั ตวั ตามบรบิ ททเ่ี ปลย่ี นแปลง ทำ� ใหฟ้ น้ื ตวั กลบั มามบี ทบาทอกี ครงั้ มกี ารฟน้ื ฟู มกี าร
เกิดศาสนาใหม่ที่มีทั้งการแตกตัวจากศาสนาเดิม การประดิษฐ์ใหม่ทางวัฒนธรรม เช่น การเกิดลัทธิและ
ศาสนาใหมท่ ่ีผสมผสานความเชอื่ ระหวา่ งศาสนา หรอื ผสมผสานศาสนาและความเชอ่ื อนื่ ๆ แบบสมยั ใหม่
การตอบโตแ้ บบอนุรักษท์ เ่ี ปน็ การหวนกลบั ไปหาหลักศาสนาซ่งึ เปน็ ทม่ี าของการเกดิ ขบวนการจารตี
