Page 45 - การบริหารงานภาพยนตร์
P. 45
การวิเคราะห์และประเมนิ ปจั จัยในการบริหารงานภาพยนตร์ 2-33
ระบบการเมืองการปกครองท่ีแตกต่างกันไปในแต่ละสังคม ย่อมจะมีอิทธิพลหรือผลกระทบต่อ
ประเด็นการควบคุม (control) การปกป้อง (protection) และการกำ� กบั ดูแล (regulation) กระบวนการ
ทำ� งานของสอ่ื มวลชน ซงึ่ รวมถงึ สอื่ มวลชนประเภทภาพยนตรด์ ว้ ย ระบบการเมอื งการปกครองและปรชั ญา
สังคมที่ต่างกันย่อมมีส่วนก�ำหนดบรรทัดฐานของส่ือมวลชน (media norm) ในสังคมให้แตกต่างกันไป
ดว้ ย ระบบการเมอื งการปกครองใหญ่ๆ แบ่งไดเ้ ป็น 5 แบบตามลกั ษณะโครงสรา้ งทางการเมือง ดังนี้
1. แบบอ�ำนาจนิยม (authoritaliansim) เปน็ ระบบการเมืองการปกครองแบบเผด็จการ ซงึ่ แม้
จะเปน็ ระบบการเมอื งการปกครองทมี่ มี าตงั้ แตค่ รสิ ตศ์ ตวรรษที่ 16 แตป่ จั จบุ นั กย็ งั มบี างประเทศทใ่ี ชอ้ ำ� นาจ
เผด็จการปกครองประเทศ การด�ำเนินงานของส่ือมวลชนไม่ว่าเป็นของภาครัฐหรือเอกชนก็มักจะต้องมุ่ง
เนน้ เพ่อื การสนบั สนนุ นโยบายและการด�ำเนินงานของรฐั ตอ้ งดำ� เนินงานเพ่อื รองรบั ความมั่นคงของรฐั เป็น
ส�ำคัญสอ่ื มวลชนมักจะถูกควบคมุ ในรปู แบบตา่ งๆ อาทิ การออกกฎหมายควบคุมการตรวจพิจารณาหรือ
เซ็นเซอร์เนื้อหาเม่ือมคี วามจ�ำเป็น เพื่อควบคุมและบงั คับให้ส่อื มวลชนปฏิบัตติ ามกฎเกณฑ์ท่กี ำ� หนดไว้
2. แบบอิสรภาพนิยม (libertarianism) เปน็ ระบบการเมอื งท่ีถือปรชั ญาว่า มนษุ ย์ทกุ คนมเี หตุ
มีผลและมีสิทธิตามธรรมชาติ สามารถใช้ดุลพินิจอย่างมีเหตุมีผลได้ด้วยตนเอง สื่อมวลชนตามระบบ
การเมืองการปกครองแบบน้ีจึงสามารถท�ำหน้าที่แสวงหาข้อเท็จจริงและท�ำความจริงให้ปรากฏโดยได้ไม่
จ�ำเป็นต้องมีการควบคุมจากภาครัฐ แต่กลับสามารถท่ีจะตรวจสอบการท�ำงานของภาครัฐ ท�ำหน้าท่ีเป็น
ตลาดเสรีทางข่าวสาร ข้อเท็จจริง และความคิดเห็น ประชาชนสามารถจะควบคุมส่ือมวลชนได้ด้วยการ
ใหก้ ารสนบั สนนุ หรอื ไมใ่ หก้ ารสนบั สนนุ อยา่ งไรกต็ ามการควบคมุ โดยกฎหมายและโดยศาลกอ็ าจมไี ดเ้ มอ่ื
กรณีจ�ำเป็น ใครๆ ก็อาจเป็นเจ้าของส่ือมวลชนได้หากมีเงินทุนเพียงพอ การด�ำเนินธุรกิจส่ือมวลชน
ภายใต้ระบบการเมืองการปกครองแบบนี้จึงค่อนข้างมีอิสระและเสรีภาพอย่างกว้างขวาง การด�ำเนินงาน
สอ่ื มวลชนจงึ ม่งุ เน้นท่กี ารเอื้ออ�ำนวยใหบ้ ุคคลมแี ละสามารถใช้เสรีภาพในการส่อื สารได้อยา่ งเตม็ ที่
3. แบบสื่อมวลชนมีความรับผิดชอบทางสังคม (media and social responsibility) เปน็ ระบบ
การเมอื งทป่ี ฏเิ สธแนวคดิ เรอ่ื งอสิ รภาพนยิ มวา่ แทจ้ รงิ แลว้ ความมอี สิ รภาพทางความคดิ ของสอื่ มวลชนนน้ั
มกั ถูกผกู ขาดโดยอำ� นาจของทนุ จึงไดม้ กี ารพฒั นาบรรทัดฐานการท�ำงานของสื่อมวลชนวา่ เสรีภาพของ
ส่ือมวลชนด�ำรงอยู่บนหลักการของความรับผิดชอบทางสังคม รวมถึงอาจมีองค์กรเฉพาะท่ีต้ังข้ึนมาเพื่อ
ตรวจสอบความรบั ผดิ ชอบทางสงั คมของสอ่ื มวลชน การดำ� เนนิ งานและการบรหิ ารงานสอ่ื มวลชนตามระบบ
การเมืองแบบนี้จึงมุ่งเน้นที่จะให้เกิดการใช้เสรีภาพอย่างมีขอบเขตและเอ้ืออ�ำนวยให้บุคคลสามารถแสดง
ความคดิ เห็นต่างๆ โดยอยา่ งเสมอภาคและเท่าเทียมกนั
4. แบบสงั คมนยิ มแบบโซเวยี ต (Soviet-socialism) เปน็ ระบบการเมอื งในกลมุ่ ของประเทศรสั เซยี
และประเทศสงั คมนยิ มตา่ งๆ ทเ่ี ชอื่ ในหลกั การควบคมุ สอื่ มวลชน โดยอาศยั อำ� นาจทางการเมอื งสอื่ มวลชน
มหี นา้ ทสี่ ง่ เสรมิ ความส�ำเรจ็ ของระบบสงั คมนยิ ม โดยรฐั เปน็ เจา้ ของสอ่ื มวลชนสว่ นใหญ่ และมกี ารควบคมุ
สอ่ื มวลชนท่วั ไปอย่างใกลช้ ดิ สื่อมวลชนจะท�ำหนา้ ทเ่ี สมอื นเปน็ กระบอกเสยี งและเป็นเครอ่ื งมือของรัฐ
5. แบบประชาธิปไตย เป็นระบบการเมืองการปกครองท่ีประชาชนมีความเสมอภาคและมีส่วน
ร่วมในการบริหารประเทศโดยทางรัฐสภาหรือรูปแบบอื่นใดที่เปิดโอกาสให้ประชาชนมีสิทธิและมีโอกาส
เท่าเทียมกันในการบริหารประเทศ การบริหารงานส่ือมวลชนก็จะมุ่งเน้นการส่งเสริมและสนับสนุนให้
