Page 42 - วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีการพิมพ์และบรรจุภัณฑ์
P. 42
2-30 วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีก ารพ ิมพ์และบ รรจุภัณฑ์
แต่ในก รณีข องเกลือท ี่ม ีค วามส ามารถในก ารล ะลายน ้อย เช่น เกลือซ ิลเวอร์ค ลอไรด์ (AgCl) ซึ่งเป็นเกลือข อง
โลหะเงิน ส่วนท ี่ละลายได้จ ะแ ตกตัวเป็น Ag+ และ Cl— ซึ่งจะอยู่ในสมดุลกับ AgCl ส่วนที่ไม่ล ะลายน ํ้า เขียนส มการ
ที่สมดุลไ ด้ดังนี้
AgCl Ag+ + Cl—
เขียนค่าค งตัวส มดุลท ี่ได้จ ากสมการได้เป็น
K = [Ag+] [Cl—]
[AgCl(s)]
เนือ่ งจากค วามเขม้ ข น้ ข องข องแขง็ เปน็ ค า่ ค งตวั ดงั น ัน้ เมือ่ ค ณู ก บั ค า่ K จะไดค้ า่ ค งตวั อ กี ค า่ ห นึง่ เรยี กว า่ คา่ ค งตวั
ผ ลค ูณส ภาพการล ะลายได้ (solubility product constant) ใช้อักษรย่อว่า Ksp
K[AgCl(s)] = [Ag+][Cl—] = Ksp
ค่า Ksp เป็นค ่าค งตัวเฉพาะอุณหภูมิ เช่นเดียวกับค่าคงตัวสมด ุลอ ื่นๆ และยังใช้เป็นต ัวบ ่งช ี้ส ภาพการล ะลาย
ได้ของเกลือ เกลือที่ม ีค่า Ksp น้อย แสดงว่าล ะลายนํ้าได้น ้อย เนื่องจากอ ุณหภูมิมีผ ลต ่อความสามารถในการล ะลาย
จึงต้องมีการกำ�หนดอุณหภูมิมาตรฐานในการพิจารณาเปรียบเทียบความสามารถในการละลายของเกลือแต่ละชนิด
โดยก ำ�หนดให้ที่อ ุณหภูมิ 25 องศาเซลเซียส ค่า Ksp ของเกลือชนิดต ่างๆ ที่ 25 องศาเซลเซียสแ สดงไว้ในต ารางที่ 2.5
ตารางท ี่ 2.5 คา่ คงตัวผ ลค ณู ส ภาพการล ะลายได้ข องสารต า่ งๆ ทอ่ี ณุ หภมู ิ 25 องศาเซลเซยี ส
สาร Ksp สาร Ksp
5 × 10-13 6.0 × 10-38
AgBr 1.7 × 10-10 Fe(OH)3 4.0 × 10-18
AgCl 8.5 × 10-17 FeS 1.2 × 10-11
AgI 1.7 × 10-6 Mg(OH)2 2.0 × 10-13
BaF2 1.0 × 10-10 Mn(OH)2 9.0 × 10-6
BaSO4 3.0 × 10-11 PbBr2 1.6 × 10-5
CaF2 2.0 × 10-5 PbI2 2.0 × 10-8
CaSO4 1.0 × 10-28 PbSO4 1.0 × 10-25
CdS 8.5 × 10-36 SnS 1.2 × 10-22
CuS 2.0 × 10-15 ZnS 1.0 × 10-28
Fe(OH)2 PbS