Page 30 - วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีการพิมพ์และบรรจุภัณฑ์
P. 30
3-18 วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีการพ ิมพ์แ ละบรรจุภัณฑ์
3) แอลไคน์ (alkyne) และไซโคลแอลไคน์ (cycloalkyne) เป็นส ารท ี่ค าร์บอนม ีพ ันธะส ามร ะหว่าง
คาร์บอน 2 อะตอม ตัวอย่างเช่น
นอกจากน ี้ การจ ำ�แนกป ระเภทข องส ารประกอบไฮโดรคาร์บอนชนิดแ อล ิแฟต ิก อาจท ำ�ได้โดยใช้
สมบัติความอิ่มตัวของสารประกอบไฮโดรคาร์บอน สารประกอบไฮโดรคาร์บอนที่มีโครงสร้างประกอบด้วยคาร์บอน
ย ดึ เหนีย่ วก นั ด ว้ ยพ นั ธะเดีย่ วต ลอดท ัง้ โมเลกลุ จ ะอ ิม่ ต วั ด ว้ ยไฮโดรเจน ไมส่ ามารถเตมิ ไฮโดรเจนล งในโครงสรา้ งข องส าร
ไดอ้ ีก จัดเป็นส ารประกอบไฮโดรคาร์บอนช นิดอ ิ่มต ัว (saturated hydrocarbon) ได้แก่ แอลเคน และไซโคลแ อลเคน
สำ�หรับส ารประกอบไฮโดรคาร์บอนช นิดท ีไ่มอ่ ิ่มต ัวด ้วยไฮโดรเจน สามารถเติมไฮโดรเจนล งในโครงสร้างข องส ารไดอ้ ีก
ไดแ้ ก่ ไฮโดรคารบ์ อนท มี่ พี นั ธะค ู่ ไดแ้ ก่ แอลค นี แ ละไซโคลแ อลค นี และไฮโดรคารบ์ อนท มี่ พี นั ธะส าม ไดแ้ ก่ แอลไคนแ์ ละ
ไซโคลแ อลไคน์ ซึ่งต่างจัดเป็นไฮโดรคาร์บอนชนิดไม่อิ่มต ัว (unsaturated hydrocarbon)
1.2 สารประกอบแอโรแมติกไฮโดรคาร์บอน เป็นสารที่มีคาร์บอนจับกันเป็นวง ตัวอย่างสารแอโรแมติก
ไฮโดรคาร์บอน เช่น เบนซ ีน (benzene) ซึ่งป ระกอบด้วยไฮโดรเจน 6 อะตอม คาร์บอน 6 อะตอม มีโครงสร้างเป็นว ง
มีพันธะคู่แ ละเดี่ยวสลับก ัน
2. สารประกอบคารบ์ อนท ่ีมเี ฮเทอโรอะตอม
สารประกอบค ารบ์ อนท มี่ เี ฮเทอโรอ ะตอม หรอื ส ารเฮเทอโรไซค ลกิ (heterocyclic) เปน็ ส ารประกอบท นี่ อกจาก
จะม ีไฮโดรเจนแ ละค าร์บอนเป็นอ งค์ป ระกอบแ ล้ว ยังม ีอ ะตอมข องธ าตุอ ื่นเป็นอ งค์ป ระกอบด ้วย อาจแ บ่งป ระเภทข อง
สารประกอบคาร์บอนที่ม ีเฮเทอโรอ ะตอมต ามชนิดอ ะตอมข องธาตุท ี่เป็นเฮเทอโรอ ะตอมได้ดังนี้
2.1 สารประกอบคาร์บอนท่ีมีแฮโลเจนเป็นองค์ประกอบ มีชื่อเรียกสารกลุ่มนี้ว่า ออร์แกโนแฮโลเจน
(organohalogen)หรอื ส ารแ ฮไลด์(halide)มหี มฟู่ งั กช์ นั เปน็ แ ฮโลเจนมสี ญั ลกั ษณเ์ ปน็ Xซงึ่ เปน็ อ ะตอมข องธ าตฟุ ลอู อรนี
(F) คลอรีน (Cl) โบรมีน (Br) และไอโอดีน (I) เกาะก ับห มู่ข องค าร์บอนช นิดแ อล ิแฟต ิกห รือแ อล ิไซค ลิกท ี่ข าดไฮโดรเจน
1 อะตอม ซึ่งเรียกว่า หมู่แอลคิล (alkyl group, R) หรือเกาะกับหมู่คาร์บอนที่ขาดไฮโดรเจน 1 อะตอม ที่เป็น
หมู่แอโรแมต ิก ซึ่งเรียกว่า หมู่แอร ิล (aryl group, Ar) ตัวอย่างข องสารแ ฮไลด์ เช่น