Page 60 - ความรู้เบื้องต้นการสื่อสารชุมชน
P. 60
14-50 ความรเู้ บ้อื งต้นการส่อื สารชมุ ชน
13) ผลประโยชน์สาธารณะ ผู้ประกอบวิชาชีพต้องนึกถึงผลประโยชน์ส่วนรวมของประเทศชาติ
และสังคมเป็นส�ำคญั ไมว่ า่ ผปู้ ระกอบวชิ าชพี จะถือใบประกอบกจิ การเพอื่ บริการธรุ กิจ บรกิ ารชมุ ชน หรอื
บริการสาธารณะ ไม่ควรให้ผลประโยชน์ส่วนตัวหรือขององค์กรส�ำคัญเหนือผลประโยชน์สาธารณะ โดย
เฉพาะในกรณีสถานการณ์วกิ ฤติ เหตกุ ารณค์ วามไมส่ งบ จลาจล สงคราม หรอื ความแตกแยกของผู้คนใน
สังคม ควรยึดถอื ประโยชน์ของชาตเิ ปน็ สิ่งส�ำคัญสูงสุด
14) เกียรติยศ ศักด์ิศรี ผู้ประกอบวิชาชีพต้องไม่ประพฤติปฏิบัติการใดๆ อันจะน�ำมาซ่ึงความ
เส่ือมเสียเกียรติ ศักดิ์ศรีแห่งวิชาชีพ ต้องไม่อวดอ้างหรืออาศัยต�ำแหน่งหน้าท่ีเพื่อเรียกร้องสิทธิหรือ
ผลประโยชนใ์ ดๆ ทไี่ มช่ อบธรรม ตอ้ งละเวน้ การรบั อามสิ สนิ จา้ งอนั มคี า่ หรอื ผลประโยชนใ์ ดๆ เพอ่ื ใหก้ ระทำ�
การหรือไม่กระท�ำการใด อันจะขัดต่อการปฏิบัติหน้าท่ีเพื่อให้ประชาชนได้รับข้อมูลข่าวสารอย่างถูกต้อง
รอบดา้ น
และได้ก�ำหนดให้มีหลักการจริยธรรมขั้นต่�ำในการประกอบกิจการกระจายเสียงและกิจการ
โทรทัศน์ อยา่ งนอ้ ย 8 หลักการ คือ
(1) ข้อมูลข่าวสารท่ถี ูกตอ้ ง เทย่ี งตรง ครบถ้วน สมดุล และเป็นธรรม
(2) สทิ ธิมนุษยชน สทิ ธสิ ่วนบคุ คล สิทธใิ นครอบครวั เกยี รติยศ ชือ่ เสียง ขอ้ มลู ส่วนตวั
(3) ความเปน็ อสิ ระทางวิชาชพี ความรบั ผดิ ชอบตอ่ สังคม ผลกระทบต่อผูบ้ ริโภค
(4) เคารพในสิทธิ์ และทรัพยส์ นิ ทางปัญญา
(5) ส่งเสริมการท�ำนุบ�ำรุงศิลปะและวัฒนธรรม ขนบธรรมเนียมประเพณีของชาติ เพ่ือ
สร้างสรรค์สงั คม ตลอดจนค่านิยมอันดีงาม และภมู ิปญั ญาทอ้ งถนิ่
(6) ปกป้องเด็กและเยาวชนจากเนือ้ หาท่ีมคี วามเสีย่ ง และเดก็ ที่ปรากฏในส่ือ
(7) การให้พื้นท่ีสาธารณะ ขา่ วสารสาธารณะ เหตกุ ารณส์ าธารณะทส่ี �ำคัญ
(8) หลกี เลยี่ งการสื่อสารทีส่ ร้างความเกลยี ดชัง
การท�ำหน้าที่ก�ำกับดูแลสื่อในระดับปัจเจกบุคคลด้วยแนวคิดการรู้เท่าทันสื่อ
เนอ่ื งจากผบู้ รโิ ภคสอื่ ในระดบั ชมุ ชนมกั เปน็ ผบู้ รโิ ภคในระดบั ปจั เจกทอ่ี าจจะไมม่ โี อกาสรวมตวั กนั
เปน็ กลมุ่ หรอื องคก์ ารเพอ่ื กำ� กบั ดแู ลการทำ� งานของสอ่ื ไดอ้ ยา่ งจรงิ จงั แตก่ ส็ ามารถทำ� หนา้ ทกี่ ำ� กบั ดแู ลสอ่ื
ดว้ ยตนเองไดด้ ว้ ยการพนิ จิ พเิ คราะหก์ ารทำ� งานของสอ่ื ทง้ั ในระดบั สอื่ มวลชน และสอ่ื ชมุ ชนอยา่ งรอบดา้ น
ด้วยแนวคิด “การรู้เท่าทันสื่อ” ดังที่ภัสวลี นิติเกษตรสุนทร (2556: 232-234) ได้สรุปแนวคิดเรื่อง
“การร้เู ท่าทนั สื่อ” ในความหมายของผบู้ ริโภคสอ่ื หมายถึง ความตระหนกั รู้ เก่ยี วกบั ส่ือมวลชนในแง่มุม
ตา่ งๆ 5 ประการ ซ่งึ สามารถน�ำมาประยกุ ตใ์ ช้กับส่อื ชุมชนได้ ดงั นี้
1) ความตระหนักรู้ในกระบวนการท�ำงานของส่ือ ผู้บริโภคสื่อต้องเข้าใจกระบวนการท�ำงานของ
สื่อ โดยเฉพาะปัจจัยท่ีเข้ามาเก่ียวข้องต่อกระบวนการท�ำงาน เช่น ส่ือท�ำงานโดยได้รับแรงกดดันทาง
การเมอื ง เศรษฐกจิ และสงั คม หรอื ไม่ อย่างไร
2) ความตระหนักรู้ในกระบวนการตีความหมายสาร ผู้บริโภคสื่อจ�ำเป็นต้องรู้ว่ากระบวนการ
ตีความสารมีผลมาจากความคิด อารมณ์ ความเช่ือ ค่านิยม และความปรารถนาของแต่ละบุคคล หาก
