Page 70 - ความรู้เบื้องต้นการสื่อสารชุมชน
P. 70
9-60 ความรูเ้ บื้องตน้ การสือ่ สารชมุ ชน
สำ� นกั พิมพ์จนิ ดาสาสน์ ผลติ นติ ยสารชอ่ื “เชิงชาย” โดยมีกลมุ่ เป้าหมายเฉพาะกล่มุ ขยายจากชายรกั ชาย
ไปสู่กลุ่มหญิงรักหญิง หลังจากน้ันก็มีนิตยสารเฉพาะกลุ่มออกสู่ตลาดอีกหลายฉบับ (สนใจโปรดดู
เทอดศักดิ์ รม่ จำ� ปา, อา้ งแล้ว)
นิตยสารเฉพาะกลุม่ ที่ออกสตู่ ลาดนับตง้ั แต่ พ.ศ. 2521 เป็นพ้ืนทข่ี องกลุม่ ผูท้ ีม่ ีเพศสภาวะ
ทห่ี ลากหลายไดค้ วามรู้ ความเขา้ ใจในตวั ตนของตนเองมากขนึ้ คอลมั นต์ อบปญั หาตา่ งๆ ในนติ ยสารทำ� ให้
คนกลมุ่ น้ไี ด้เขา้ ใจสถานการณ์ เขา้ ใจเร่อื งสทิ ธิเสรีภาพ ตลอดจนสถานการณ์โรคภัยไขเ้ จ็บ ดงั นั้นนติ ยสาร
เหล่านี้จึงมีบทบาทในการช่วยให้ผู้มีเพศสภาวะท่ีหลากหลายรู้จักการใช้ชีวิตในสังคม การใช้ชีวิตคู่ที่เป็น
เพศเดียวกนั การวางตวั ในสงั คม ครอบครวั ตลอดจนการมีเพศสัมพนั ธท์ ถี่ ูกตอ้ งและปลอดภัย
นอกจากสื่อนติ ยสารแลว้ สอื่ ละครเวทีเรือ่ ง “ผู้ชายนะยะ” เขยี นบทโดย ดร.เสรี วงษ์มณฑา
ยังเป็นพน้ื ทีท่ ก่ี ลุ่มผ้ทู ม่ี เี พศสภาวะทหี่ ลากหลายใช้เป็นพน้ื ทใ่ี นการต่อรองความหมายท่วี า่ ชายรกั ชายมกั
จะเปน็ พวกทหี่ มกมนุ่ กบั เรอ่ื งเพศ ในละครเวทเี รอ่ื งดงั กลา่ วตอ้ งการตอ่ สวู้ า่ พวกเขาไมไ่ ดส้ นใจแตเ่ รอื่ งเพศ
อย่างท่สี ังคมเข้าใจ โดยน�ำเสนอเรื่องราวของเกยก์ ลุม่ หน่ึงทช่ี อบวิพากษว์ ิจารณส์ ังคมและการเมือง ละคร
เวทีเร่ืองนี้ได้รับความนิยมเป็นอย่างมาก และเป็นละครเวทีท่ีมีรอบการแสดงสูงท่ีสุดในยุคน้ัน และถูกน�ำ
มาสรา้ งเปน็ ภาพยนตรใ์ นช่ือเร่อื งเดียวกันในปี พ.ศ. 2531
หลงั จากภาพยนตรเ์ รอ่ื งผชู้ ายนะยะแลว้ ภาพยนตรท์ เ่ี ปน็ ทน่ี ยิ มอกี เรอ่ื งหนง่ึ คอื “สตรเี หลก็ ”
ที่สร้างจากเค้าโครงเรื่องจริง ภาพยนตร์เร่ืองนี้น�ำเสนอการต่อสู้และต่อรองสถานภาพของนักวอลเลย์บอล
สาวประเภทสอง ท่ีต้องเผชิญจากการดูถูกของนักวอลเลย์บอล กรรมการที่เป็นเพศชาย แต่สุดท้าย
สตรเี หลก็ กลมุ่ นกี้ ส็ ามารถพสิ จู นต์ วั เองวา่ พวกเขามคี วามสามารถทจ่ี ะเอาชนะผชู้ ายได้ นอกจากนนั้ แลว้ ยงั
มีภาพยนตร์ท่ีเกี่ยวกับผู้ท่ีมีเพศสภาวะท่ีหลากหลายตามมาอีกหลายเรื่อง เช่น รักแห่งสยาม ปล้นนะยะ
หอแต๋วแตก แตว๋ เตะตนี ระเบดิ อนิ เซกท์ อินเดอะ แบคยารด์ (Insect in the Backyard) ฯลฯ
ส�ำหรับสื่อโทรทัศน์ มีส่วนในการเสนอภาพของผู้ท่ีมีเพศสภาวะท่ีหลากหลายมานานแล้ว
นับแต่ “เทิง สติเฟื่อง” พิธีกรช่ือดังที่ปรากฏในโทรทัศน์ยุคแรก พจนา ธูปแก้ว (อ้างแล้ว: 101-102)
วิเคราะห์ว่า ส่ือโทรทัศน์มีคุณลักษณะท่ีสะท้อนภาพของความเป็นผู้มีเพศสภาวะท่ีหลากหลายได้ชัดเจน
กวา่ สอ่ื มวลชนชนดิ อน่ื ๆ เนอื่ งจากเปน็ สอื่ ทท่ี ำ� ใหม้ องเหน็ ทงั้ รปู รา่ งหนา้ ตา นำ�้ เสยี ง บคุ ลกิ ลกั ษณะ ในอดตี
คนกลุ่มนี้มักจะรับบทเปน็ ตวั ประกอบท่ชี ว่ ยชูรสชาตใิ หล้ ะครดสู นุกมากขน้ึ เช่น เป็นผู้ช่วยนางเอกในการ
รับมือกบั นางร้าย แตป่ จั จุบันมีละครโทรทศั นท์ ี่เสนอเรอื่ งราวของคนกลุม่ นีเ้ ปน็ หลัก เชน่ ชายไมจ่ ริงหญงิ
แท้ พระจนั ทร์สีรุง้ รกั 108-1009 ซรี สี ์ฮอร์โมน (Hormones) เปน็ ตน้
2. การส่ือสารชุมชนเพ่ือการพัฒนาเพศสภาวะท่ีหลากหลาย
ดงั ทกี่ ลา่ วไปแลว้ ว่า “ชุมชน” หมายถงึ การรวมตวั กันของผูค้ นใน “พน้ื ท่ี” หรอื “ประเด็น” ท่ี
ตนสนใจ ซง่ึ อาจจำ� แนกไดเ้ ปน็ ชมุ ชนเชงิ พนื้ ทแ่ี ละชมุ ชนแบบใหมท่ ไ่ี รซ้ ง่ึ พนื้ ท่ี ชมุ ชนในลกั ษณะหลงั น้ี ไดแ้ ก่
ชมุ ชนในจิตใจ และชุมชนออนไลน์
ชุมชนในเชิงพื้นท่ี ของกลุ่มผู้มีเพศสภาวะท่ีหลากหลาย เกิดขึ้นในช่วงทศวรรษท่ี 60 ในพ้ืนท่ี
สลี มทไ่ี ดช้ อื่ วา่ เปน็ “เกยส์ ถาน” ซงึ่ เปน็ สถานทเ่ี ฉพาะของเกย์ เกดิ ขนึ้ จากรปู แบบการดำ� เนนิ ชวี ติ ทางเพศ
