Page 25 - พื้นฐานสังคมเเละวัฒนธรรมเขมร
P. 25
ความร้เู กีย่ วกบั สังคมและวฒั นธรรมเขมร 1-15
ตวั อยา่ งคาเรยี กเครอื ญาติ “พ่ี-นอ้ ง” สะทอ้ นแนวคิดการลาดับอาวุโสของคนไทยและเขมร โดย
ใชค้ าต่างกัน สว่ นคนอังกฤษแนวคิดดังกลา่ วไม่ใชป่ ระเด็นสาคัญในการอยรู่ ่วมกันจึงใช้คาเรียกเครือญาติ
ท้งั พแี่ ละนอ้ งรว่ มกนั
ตวั อยา่ งของภาษาซึ่งเป็นวัฒนธรรมทางความคดิ และความเช่ือทจี่ ะกลา่ วถึงตอ่ ไปคือการจาแนก
ประเภทของผใี นภาษาไทยและภาษาเขมร
ภาษาไทย ภาษาเขมร ภาษาองั กฤษ
ผี exµac ghost
ปอบ Fµb; -
กระสือ Gab -
กระหัง GabFµb; -
คนในสังคมไทยและเขมรสมั พนั ธ์กบั ความคดิ และความเช่อื เรื่องผี จึงจาแนกคาใชเ้ รยี กประเภทผี
หลายคา ส่วนคนอังกฤษไม่ได้มีความคิดและความเชื่อในเร่ืองดังกล่าว จึงใช้คาเรียกเพียงคาเดียวคือ
ghost หมายรวมถึง วิญญาณของตายทผ่ี ู้มีชวี ิตเชอ่ื วา่ จะได้เห็นหรือได้ยินเสยี ง
วัฒนธรรมทางภาษาที่ยกตัวอย่างไว้สะท้อนให้เห็นความสัมพันธ์ระหว่างคนและสังคม เม่ือคนมี
ความคิดหรอื ความเชื่อในเร่อื งใดกจ็ ะแสดงผ่านวฒั นธรรม หากเปน็ เร่ืองที่ไม่ได้มคี วามคิดหรอื ความเชื่อก็
จะไม่ปรากฏหลักฐานบ่งช้ี
สังคมและวัฒนธรรมยังมีส่วนกาหนดการอยู่ร่วมกันของคน โดยปฏิบัติตามส่ิงท่ีคนรุ่นก่อนได้
กาหนดกฎเกณฑไ์ วแ้ ลว้ ดังจะเหน็ ได้ว่าคนในสังคมและวัฒนธรรมตะวันออก อาทิ ไทย เขมร อยูร่ วมกัน
เป็นครอบครัวใหญ่หรือครอบครัวขยาย ต่างจากชาวตะวันตกท่ีเป็นครอบครัวเด่ียวมีสมาชิกไม่กี่คน
ภายในสังคมของคนไทยและเขมรจึงมีวัฒนธรรมการเคารพผู้อาวุโส ซึ่งไม่เพียงสาคัญในระดับครอบครัว
เท่าน้ัน แต่ยังรวมถึงการอยู่ร่วมกันในสังคมขนาดใหญ่ ท้ังในการทางาน หรือการอยู่ร่วมกับคนจานวน
มาก ลาดับอาวุโสมีความสาคัญและเป็นมารยาททางสังคมที่คนถูกหล่อหลอมผ่านกฎเกณฑ์ทางสังคม
และกรอบทางวัฒนธรรม ท้ังการไหว้ การกล่าวทักทาย การใช้คาเรียกขานผู้ที่อาวุโสกว่าด้วยคาเรียก
เครอื ญาติต่างๆ หรือภาษติ สานวนทีส่ ะทอ้ นให้เห็นการเคารพผอู้ าวโุ ส ดงั ตวั อยา่ ง
ภาษติ ไทย
“เดินตามผู้ใหญ่ หมาไม่กดั ”
“อาบน้าร้อนมากอ่ น”
