Page 23 - การวิจัยทางการวัดและประเมินผลการศึกษา
P. 23
12-13
เร่ืองที่ 12.1.2 โปรแกรมสถิตปิ ระเภทโมเดลสมการโครงสร้าง
สาระสังเขป
การวิเคราะห์โมเดลสมการโครงสร้างด้วยโปรแกรมส�ำเร็จรูปต่าง ๆ เช่น LISREL, AMOS และ
Mplus มีหลักการส�ำคัญของการใช้โปรแกรมโมเดลสมการโครงสร้างท่ีส�ำคัญ คือ
1. ผู้วิจัยจะต้องมีความรู้เก่ียวกับแนวคิดทฤษฎีเกี่ยวกับตัวแปรที่ศึกษา การเขียนแผนภาพโมเดล
โดยไม่มีแนวคิดทฤษฎีหรืองานวิจัยรองรับ เมื่อท่ีมาของตัวแปรและความสัมพันธ์ไม่ถูกต้อง เป็นอันตราย
ที่ท�ำให้เกิดการสรุปผลท่ีไม่ถูกต้อง
2. ผู้วิจัยจะต้องมีความรู้เกี่ยวกับสถิติท่ีใช้ในการวิเคราะห์โมเดล เช่น การวิเคราะห์องค์ประกอบ
การวิเคราะห์เส้นทาง หรือสถิติท่ีเกี่ยวข้องมาอย่างดี ก่อนจะศึกษาการใช้โปรแกรมจ�ำเป็นต้องศึกษาท�ำ
ความเข้าใจสถิติ ข้อตกลงเบื้องต้นของสถิติที่น�ำมาวิเคราะห์ การเขียนแผนภาพโมเดลโดยไม่มีความรู้เรื่อง
สถิติ จะท�ำให้ใช้สถิติวิเคราะห์ท่ีไม่ถูกต้อง และแปลผลไม่ถูกต้อง
3. ผู้วิจัยจะต้องมีภาพโมเดลที่ตรวจสอบความถูกต้องเบ้ืองต้น ก่อนท่ีจะน�ำมาวิเคราะห์ด้วย
โปรแกรม
4. ผู้วิจัยจะต้องสร้างเครื่องมือวิจัยที่สอดคล้องกับตัวแปรสังเกตได้ ซึ่งเป็นไปตามนิยามที่มี
แนวคิดทฤษฎีหรืองานวิจัยรองรับ จ�ำนวนข้อไม่มากเกินไปท่ีท�ำให้กลุ่มตัวอย่างเบ่ือหน่ายในการตอบ
5. ผวู้ จิ ยั จะเกบ็ ขอ้ มลู กบั กลมุ่ ตวั อยา่ งทม่ี จี ำ� นวนมากพอในการวเิ คราะห์ SEM และตรวจสอบขอ้ มลู
อย่างถูกต้องรอบคอบ ก่อนใช้โปรแกรมโมเดลสมการโครงสร้างท�ำการวิเคราะห์ข้อมูล
การวิเคราะห์โมเดลสมการโครงสร้างด้วยโปรแกรมส�ำเร็จรูปต่าง ๆ โดยสรุปในแต่ละโปรแกรมดังน้ี
1. โปรแกรมลิสเรล (LISREL)
LISREL เป็นคําย่อของ linear structural relation หมายถึง โปรแกรมสถิติที่ใช้วิเคราะห์
ความสัมพันธ์โครงสร้างเชิงเส้น ซึ่งเป็นความหมายของการวิเคราะห์ลิสเรลในสมัยแรกท่ีพัฒนาขึ้นโดย
Joreskog และคณะ ปี ค.ศ. 1970 นับเป็นโปรแกรมแรกท่ีได้รับการพัฒนาข้ึนเพื่อวิเคราะห์โมเดลสมการ
โครงสร้างโดยตรง
ข้นั ตอนท่ีสำ� คญั ของโปรแกรมลิสเรล
ข้ันตอนที่ 1 การน�ำเข้าข้อมูลดิบในโปรแกรมย่อย PRELIS เป็นแฟ้มโปรแกรมส�ำเร็จรูปประเภท
.sav ได้ โปรแกรมย่อย PRELIS จะประมวลผลได้สถิติท่ีส�ำคัญคือ covariance matrix และสถิติพ้ืนฐาน
ข้ันตอนท่ี 2 การวิเคราะห์ผลโมเดลในโปรแกรมหลัก LISREL