Page 60 - สารสนเทศศาสตร์เบื้องต้น
P. 60
15-50 สารสนเทศศาสตร์เบื้องตน้
ปฏญิ ญาสากลว่าดว้ ยสทิ ธมิ นษุ ยชนของสหประชาชาติ ท่ีได้ประกาศเมอ่ื วนั ท่ี 10 ธนั วาคม ค.ศ.
1948 มาตรา 12 บญั ญัตวิ า่
“บคุ คลใดๆ จะถูกสอดแทรกโดยพลการในชีวติ ส่วนบุคคล ในครอบครวั ในเคหสถานหรือในการ
สอ่ื สาร หรอื จะถกู ลบหลใู่ นเกยี รตยิ ศและชอ่ื เสยี งมไิ ด้ ทกุ คนมสี ทิ ธทิ จ่ี ะไดร้ บั ความคมุ้ ครองตามกฎหมายตอ่
การแทรกสอดหรอื การลบหลู่ดังกลา่ วนนั้ ”
รัฐธรรมนูญแหง่ ราชอาณาจกั รไทย พทุ ธศกั ราช 2550 มาตรา 35 บญั ญตั ิวา่
“สิทธิของบุคคลในครอบครัว เกียรติยศ ช่ือเสียง ตลอดจนความเปน็ อยู่ สว่ นตวั ย่อมไดร้ ับความ
คุ้มครอง
การกล่าวหรือไขข่าวแพร่หลายซึ่งข้อความหรือภาพไม่ว่าด้วยวิธีใดไปยังสาธารณชน
อันเปน็ การละเมิดหรอื กระทบถึงสทิ ธขิ องบุคคลในครอบครวั เกียรติยศ ชื่อเสียง หรอื ความเปน็ อยู่ส่วนตวั
จะกระท�ำมิได้ เว้นแต่กรณีทีเ่ ป็นประโยชน์ต่อสาธารณะ
บคุ คลยอ่ มมสี ทิ ธไิ ดร้ บั ความคมุ้ ครองจากการแสวงประโยชนโ์ ดยมชิ อบจากขอ้ มลู สว่ นบคุ คลทเ่ี กย่ี ว
กบั ตน ท้ังนี้ ตามทก่ี ฎหมายบัญญัติ”
ภาพท่ี 15.8 ปฏิญญาสากลว่าด้วยสิทธิมนุษยชนของสหประชาชาติและรัฐธรรมนูญไทย
ปฏญิ ญาสากลฉบบั นคี้ มุ้ ครองสทิ ธสิ ว่ นบคุ คลไวอ้ ยา่ งกวา้ ง โดยครอบคลมุ ถงึ สทิ ธอิ น่ื ๆ ไมว่ า่ จะเปน็
ความเป็นส่วนตัวในดินแดนหรืออาณาเขตของตนเอง ความเป็นส่วนตัวในชีวิตร่างกาย และความเป็น
สว่ นตวั ในการตดิ ตอ่ สอ่ื สาร และความเปน็ สว่ นตวั ในขอ้ มลู ขา่ วสารสว่ นบคุ คล ซง่ึ เปน็ การใหค้ วามคมุ้ ครอง
ข้อมูลส่วนบุคคล โดยการวางหลักเกณฑ์เกี่ยวกับการเก็บรวบรวมและการบริหารจัดการข้อมูลส่วนบุคคล
หรอื เปน็ ที่รจู้ กั กนั ภายใตค้ �ำวา่ “การคุ้มครองขอ้ มลู ” (data protection)
ในทางจรยิ ธรรมสารสนเทศ สทิ ธสิ ว่ นบคุ คลถอื เปน็ หลกั พน้ื ฐานสำ� คญั คอื เปน็ เงอ่ื นไขทก่ี ำ� หนดวา่
บุคคลหน่งึ ไม่สามารถล่วงละเมดิ สทิ ธิสว่ นบคุ คลของบุคคลอ่นื ไดโ้ ดยปราศจากความชอบธรรม ด้วยเหตุน้ี
ผทู้ เี่ ป็นเจา้ ของข้อมูลเท่าน้ันทีจ่ ะมสี ทิ ธใิ นขอ้ มลู สว่ นบคุ คลของตน กลา่ วคือ มีสิทธใิ นการตรวจดแู ละแกไ้ ข
ขอ้ มลู สว่ นบคุ คลของตน มสี ทิ ธทิ จี่ ะนำ� ขอ้ มลู สว่ นบคุ คลของตนไปใช้ รวมถงึ มสี ทิ ธใิ นการเปดิ เผยขอ้ มลู สว่ น
บคุ คลของตนแกบ่ คุ คลอ่นื ผูท้ ่ีไมใ่ ชเ่ จ้าของข้อมลู จงึ ไมม่ ีสิทธทิ ีจ่ ะล่วงละเมิดในข้อมูลสว่ นบุคคลทตี่ นไม่ได้
เป็นเจา้ ของหรอื น�ำข้อมูลส่วนบคุ คลนั้นไปแสวงหาผลประโยชน์ในทางท่ีมชิ อบได้
ในระบบสารสนเทศ การรวบรวม การจดั เก็บ การประมวลผล การใชง้ าน และการเปดิ เผยขอ้ มูล
สว่ นบคุ คล จงึ ตอ้ งคำ� นงึ ถงึ สทิ ธสิ ว่ นบคุ คลของเจา้ ของขอ้ มลู นนั้ ดว้ ย โดยเฉพาะขอ้ มลู สว่ นบคุ คลทใี่ ชร้ ะบบ
คอมพวิ เตอร์ในการจัดเก็บหรอื ประมวลผล ท�ำให้สทิ ธิสว่ นบคุ คลถกู ล่วงละเมิดไดง้ ่าย เนือ่ งจากในปจั จุบนั
เทคโนโลยีสารสนเทศได้รับการพัฒนาอย่างรวดเร็ว ท�ำให้ง่ายและสะดวกในการเข้าถึงข้อมูลส่วนบุคคลที่
อยใู่ นระบบคอมพวิ เตอรข์ องบคุ คลอนื่ รวมทงั้ การตดิ ตง้ั เทคโนโลยตี า่ งๆ ในการเฝา้ ตดิ ตามหรอื ตรวจสอบ
การใชง้ านคอมพวิ เตอร์ ทำ� ใหก้ ารลักลอบดักขอ้ มลู หรือการขโมยข้อมูลส่วนบคุ คลสามารถทำ� ได้งา่ ยยง่ิ ขึ้น
และยากตอ่ การสืบสวน ติดตามเพอ่ื น�ำผูก้ ระท�ำผิดมาลงโทษตามกฎหมาย
