Page 57 - สารสนเทศศาสตร์เบื้องต้น
P. 57
กฎหมายและจรยิ ธรรมสารสนเทศ 15-47
3. ขอ้ มลู สว่ นบคุ คล หมายถึง ขอ้ มูลขา่ วสารใดๆ ทเี่ กย่ี วขอ้ งกับตวั บคุ คลธรรมดาทีร่ ะบตุ ัวหรือ
อาจระบุตวั บคุ คลได้ ซ่ึงในการประมวลผลขอ้ มลู ตามแนวทางของ OECD การจดั เก็บขอ้ มลู จะตอ้ งได้มา
โดยวธิ กี ารทถี่ กู ตอ้ งตามกฎหมาย และจะตอ้ งกระทำ� อยา่ งจำ� กดั เทา่ ทจี่ ำ� เปน็ โดยตอ้ งใหผ้ เู้ ปน็ เจา้ ของขอ้ มลู
รับทราบและได้รับความยินยอมในการจัดเก็บข้อมูลด้วย ดังน้ัน หลักการจัดเก็บข้อมูลสากลจึงมีหลักท่ี
ยอมรับกนั วา่ การเปดิ เผยข้อมูลส่วนบุคคลเป็นขอ้ ยกเว้น สว่ นการปกปดิ เป็นหลกั ท่วั ไป
เรื่องท่ี 15.2.2
จริยธรรมสารสนเทศ
นอกจากกฎหมายจะเป็นกลไกส�ำคัญในการพัฒนาระบบสารสนเทศ และส่งเสริมให้มีการใช้
สารสนเทศใหเ้ กดิ ประโยชนส์ งู สดุ ในขณะเดยี วกนั กช็ ว่ ยลดความเสยี่ งภยั ทอี่ าจจะเกดิ ขนึ้ ในระบบสารสนเทศ
โดยเฉพาะการนำ� เทคโนโลยสี ารสนเทศมาประยกุ ตใ์ นการจดั การขอ้ มลู ตา่ งๆ ไดเ้ พม่ิ ความเสยี่ งภยั ตอ่ ขอ้ มลู
และการละเมิดสิทธิส่วนบุคคลมากยิ่งข้ึน เช่น การขโมยข้อมูลส่วนตัวของผู้อ่ืน การน�ำข้อมูลส่วนตัวของ
ผู้อื่นไปเปิดเผยหรือน�ำไปใช้ในทางที่มิชอบ เหล่านี้เป็นต้น กลไกท่ีส�ำคัญอีกประการหนึ่งท่ีช่วยสนับสนุน
และส่งเสริมการใช้สารสนเทศให้ปลอดภัย และให้สังคมเกิดความเป็นระเบียบเรียบร้อยคือ การปลูกฝัง
จรยิ ธรรมและสรา้ งความรบั ผดิ ชอบตอ่ สงั คม โดยการกำ� หนดแนวทางในการผลติ และการจดั เกบ็ สารสนเทศ
รวมถงึ การเผยแพรแ่ ละการนำ� สารสนเทศไปใชอ้ ยา่ งถกู ตอ้ ง เพอื่ ไมเ่ ปน็ การละเมดิ สทิ ธขิ องผอู้ นื่ ดงั รายละเอยี ด
ต่อไปนี้
1. ความหมายและขอบเขตของจริยธรรมสารสนเทศ
จริยธรรม หมายถงึ แบบแผนควบคมุ ความประพฤตขิ องคนในสงั คมใหอ้ ยใู่ นกรอบของความดงี าม
จรยิ ธรรมจงึ เปรยี บเสมอื นเครอื่ งมอื ทชี่ ว่ ยใหค้ นในสงั คมเลอื กกระทำ� ในสงิ่ ทถ่ี กู ตอ้ ง แตไ่ มไ่ ดม้ ลี กั ษณะเปน็
ข้อบังคับที่ชัดเจนแน่นอนเหมือนกับกฎหมาย เพราะจริยธรรมเป็นเรื่องคุณค่าทางจิตใจ คือความรู้สึก
ผิดถูก ดชี ัว่ ทอี่ ย่ภู ายในจิตใจคน
จรยิ ธรรมกบั กฎหมายเปน็ สงิ่ ทมี่ คี วามสมั พนั ธก์ นั อยา่ งใกลช้ ดิ เนอ่ื งจากเปน็ เครอื่ งมอื ทค่ี นในสงั คม
สร้างขึ้นมาเพื่อควบคุมพฤติกรรมของคนในสังคมให้อยู่ร่วมกันอย่างสงบสุข ทั้งจริยธรรมและกฎหมาย
จงึ มีบทบาทเสรมิ ซ่ึงกันและกัน และเปน็ สิ่งที่ไม่สามารถแยกออกจากกันได้อยา่ งเดด็ ขาด แตเ่ มื่อเปรยี บ-
เทียบกนั จริยธรรมแตกต่างจากกฎหมายหลายประการ คอื
1) กฎหมายเป็นสิ่งที่ออกโดยรัฐ ผ่านกระบวนการนิติบัญญัติ แต่จริยธรรมเป็นสิ่งที่คนในสังคม
ร่วมกันสร้างข้นึ มา
