Page 14 - ทฤษฎีและการวิจารณ์ภาพยนตร์
P. 14
15-4 ทฤษฎีและการวิจารณ์ภาพยนตร์
ตอนที่ 15.1
แนวคิดเบ้ืองต้นของผู้ชม
โปรดอ่านหัวเรือ่ ง แนวคิด และวตั ถุประสงค์ของตอนท่ี 15.1 แลว้ จึงศึกษารายละเอียดต่อไป
หัวเร่ือง
15.1.1 ความหมาย ความส�ำคัญและประเภทของผู้ชม
15.1.2 แนวทางการศึกษาผชู้ มภาพยนตร์ตามศาสตรท์ เ่ี กยี่ วข้อง
15.1.3 แนวทางการศกึ ษาผู้ชมตามพฒั นาการของสำ� นักคดิ และทฤษฎี
15.1.4 แนวทางการศึกษาผ้ชู มตามแนวคิดอำ� นาจของผรู้ ับสารและวธิ ีการศกึ ษาวิจัย
แนวคิด
1. ผชู้ ม เปน็ คำ� ทม่ี คี วามหมายทงั้ การเปน็ ปลายทางของผรู้ บั สาร และในปจั จบุ นั ความหมาย
ของผชู้ มเรมิ่ กา้ วไปสกู่ ารมปี ฏสิ มั พนั ธก์ บั ภาพยนตร์ ทงั้ การวพิ ากษว์ จิ ารณ์ รวมถงึ การ
เปน็ ผผู้ ลติ ภาพยนตรไ์ ดด้ ว้ ย ผชู้ มจงึ มคี วามสำ� คญั ทงั้ ในฐานะเปน็ ผรู้ บั รศู้ ลิ ปะภาพยนตร์
เปน็ กลมุ่ เปา้ หมายทางการตลาด เปน็ ผถู้ กู ครอบงำ� เปน็ ผกู้ ระตอื รอื รน้ และพลเมอื ง และ
ในฐานะผู้ส่งสาร จากความหมายและความส�ำคญั ท�ำให้จ�ำแนกผู้ชมแบ่งออกเป็น หก
ประเภท ไดแ้ ก่ ผดู้ ผู ชู้ ม สาธารณะ มวลชน การตลาด ผรู้ บั สารทกี่ ระจดั กระจายไมห่ ยดุ นงิ่
และอำ� นาจของผู้รบั สาร
2. ก ารศึกษาผู้ชมตามศาสตรท์ ่เี กีย่ วขอ้ ง แบ่งออกเป็นสายจิตวิทยา และสายสงั คมศาสตร์
ในขณะทสี่ ายจติ วทิ ยาจะใหค้ วามสำ� คญั ตอ่ จติ ใจของผชู้ ม โดยจะมคี วามแตกตา่ งกนั ตาม
ส�ำนักคิดย่อย คือ จติ วทิ ยาพฤตกิ รรม จิตวิเคราะห์ และจิตวิทยาพุทธิปญั ญา สว่ นใน
สายสงั คมศาสตร์ จะใหค้ วามสำ� คญั ตอ่ สงั คมและผชู้ ม และมคี วามแตกตา่ งตามสำ� นกั คดิ
ยอ่ ย ได้แก่ ส�ำนักหนา้ ทีน่ ิยม ส�ำนักวิพากษ์ และสำ� นักโครงสรา้ ง
3. ก ารศกึ ษาผชู้ มตามพฒั นาการของสำ� นกั คดิ และทฤษฎี จะใหค้ วามสนใจศกึ ษาผชู้ มดว้ ย
เกณฑ์ด้านประวัติศาสตร์พัฒนาการของส�ำนักคิดและทฤษฎีที่มีต่อผู้ชม โดยอาจ
พิจารณาไดเ้ ปน็ หา้ ยุค คือ ยคุ แรก การศกึ ษาผ้ชู มของส�ำนักเกสตัลทแ์ ละแนวคดิ ศลิ ปะ
ภาพยนตร์ ยคุ ทสี่ อง สงั คมมวลชนกบั การบรโิ ภคภาพยนตร์ ยคุ ทส่ี าม การเรยี นรเู้ ลยี นแบบ
และการใชป้ ระโยชนแ์ ละความพงึ พอใจในสอ่ื ภาพยนตร์ ยคุ ทส่ี ่ี การศกึ ษาผชู้ มของสำ� นกั
สกรีน และยคุ ทห่ี ้า การศกึ ษาผู้ชมของสำ� นักวฒั นธรรมศึกษา