Page 21 - เทพนิยายสงเคราะห์เรื่อง เมขลา-รามสูร และพระคเณศ
P. 21
11
เกี่ยวข้องก ับพายุฝน เพราะในต้นฤดูย ่อมมีฟ้าแลบ ฟ้าร้อง ฟ้าค ะนอง เป็น
ทำนองเรื่องเปรียบเทียบโดยสมมุติเอาอาการแห่งโลกธาตุในท้องฟ้าที่ปรากฏ
เห็นให้มีขึ้นเป็นตัวตน คือกำหนดเอาแสงสว่างที่เห็นวาบวาม ให้มีกำเนิดมา
จากความงามอร่ามตาของนางฟ้าเทพธิดา ส่วนเสียงฟ้าผ่าที่ดังสนั่นหวั่นไหว
กระทำให้สะดุ้งตกใจนั้น ก็ให้มีกำเนิดมาจากความน่ากลัวแห่งลักษณะของ
ยักษ์ม ารเทพบุตร
ว่าถ ึงเมขลา ในเรื่องท ีเ่ล่าม าแ ล้ว นอกจากเป็นเทพธิดารักษาสมุทรไทย
หรือเรียกส ั้น ๆ ว่าส มุทรเทวี นางย ังเป็นเทพธิดาท ี่เกี่ยวกับฟ้าฝ นด้วย ในบท
ชุมนุมเทวดาพระราชพิธีขอฝน ยังอ้างถึงเมขลาว่าเกี่ยวข้องกับฝน เป็นการ
ยืนยันไว้ด้วยตลอดจนบทร้องเล่นของเด็กก็มีว่า “นางเมขลาเอยมาจากเมือง
บน ท่านให้ขอฝน ฝนก็เทลงมา”
ที่เมขลาเกี่ยวกับฝ น ก็เพราะนางม ีดวงแก้วมณี ซึ่งเมื่อฉายแสงไป ก็
เกิดเป็นฟ ้าแลบ
นางจึ่งได้ชื่อว่ามณีเมขลา แต่คำว่ามณีเมขลานั้น ตามศัพท์แปลว่า
สายรัดเอวทำด้วยแก้วอันมีค่า ที่ท่านแปลไว้ว่า “เครื่องประดับอวัยวะที่ลับ”
ก็ม (ี ๑) และคงจะเป็นด ้วยเหตุน ี้กระมัง จึงได้มีข ้อความกล่าวไว้ในบ ทพระราช-
นิพนธ์ว่า
นางทรงแ ก้วมณีไว้ท ี่ล ับ
เป็นเครื่องป ระดับด ีศ รีใส
เผยออ กก ็วามอ ร่ามไป
หลากใจผ ู้เห็นเป็นอัศจรรย์
อีกแ ห่งหนึ่งว่า
มีเครื่องป ระดับด วงมณี
รัศมีโอภาสผ ่องใส
(๑)ดูบันทึกแปลคำว่า “เมขลา” ของน าย กี อยู่โพธิ์ ต่อท ้ายเรื่องน ี้
