Page 264 - การส่งเสริมสุขภาพและการป้องกันโรค
P. 264
9-18 การส่งเสริมสุขภ าพและก ารป้องกันโรค
5. การพ ัฒนาการสื่อสารด ้านสุขภาพ
5.1 มคี วามเป็นม าตรฐาน แนวคิดในก ารก ำหนดก ลุ่มเป้าห มายแ ละเนื้อหา เพื่อจ ัดท ำเทคโนโลยี พิจารณาจ าก
วงจรช วี ติ ม นษุ ยซ์ ึง่ ต อ้ งส มั พนั ธก์ บั ส ิง่ แ วดลอ้ ม ไดแ้ ก่ สถาบนั ค รอบครวั เมือ่ เตบิ โตข ึน้ จ ะเขา้ ส สู่ ถาบนั ก ารศ กึ ษา สถานท ี่
ทำงานและส ิ่งแวดล้อมที่กว้างใหญ่ขึ้นคือ ชุมชนและสังคม หากเจ็บป่วยต ้องเข้าร ับบ ริการในสถานบ ริการสาธารณสุข
มาตรฐานข องเนื้อหาต ้องก ำหนดตามประเด็นดังนี้
5.1.1 ด้านพ ัฒนาการในแ ต่ละวัย รวมถึงภาวะเสี่ยงต ามช ่วงวัย
5.1.2 วิธีการดูแลช่วยเหลือผู้มีปัญหาสุขภาพในครอบครัว/ชุมชน สถานศึกษา สถานประกอบการ
และสถานบริการสาธารณสุขสามารถประเมิน อาการและการให้การช่วยเหลือเบื้องต้นและทราบแหล่งช่วยเหลือจาก
ผู้เชี่ยวชาญไ ด้
5.1.3 ด้านองค์ความรู้เพื่อใช้ในการส่งเสริมสุขภาพและป้องกันปัญหาสุขภาพ เช่น การออกกำลัง
กาย การหลีกเลี่ยงสารเสพติด การบริโภคอาหารที่มีประโยชน์ กระบวนการพัฒนาเทคโนโลยีด้านสุขภาพต้องผ่าน
การวิเคราะห์สถานการณ์ สภาพปัญหา ระบบแ ละความต ้องการของกลุ่มต่างๆ
5.2 ศึกษาอ งค์ค วามร ู้ แนวคิด ทฤษฎี งานว ิจัยต่างๆ ที่เกี่ยวข้อง
5.3 วางแผนพัฒนาทั้งในด้านเนื้อหาและก ารออกแบบลักษณะของเทคโนโลยีว่า ควรมีร ูปแ บบแ ละว ิธีใช้ง าน
อย่างไร
5.4 จดั ท ำอ งคป์ ระกอบข องเทคโนโลยสี ขุ ภาพ ไดแ้ ก่ -คูม่ อื ค วามร ู้ -ชดุ ก ารฝ กึ อ บรม (หลกั สตู ร/แผนการส อน)
คู่มือการดำเนินง าน –เครื่องมือต่างๆ เช่น แบบคัดก รอง แบบป ระเมิน -สื่อต่างๆ เช่น แผ่นพับ ภาพพลิก โปสเตอร์
สติ๊กเกอร์ วีดิทัศน์ เทปเสียง เป็นต้น
5.5 ใช้ด ้วยก ระบวนการวิจัย ในก ารทดลอง พัฒนา และปรับปรุงให้ม ีประสิทธิภาพ
5.6 พัฒนาว ิธีก ารถ่ายทอดเทคโนโลยีไปสู่ผู้ใช้
5.7 ทำการประเมินผ ลเทคโนโลยี เพื่อนำไปสู่การพัฒนาให้ดียิ่งข ึ้น
สรุป การใช้สารในการสื่อสารด้านสุขภาพเพื่อให้บรรลุวัตถุประสงค์ที่กำหนดไว้ ผู้ส่งสารต้องพัฒนาและ
ตรวจสอบข้อมูล/สารให้ได้มาตรฐานตลอดจนประเมินผลการสื่อสารด้วยวิธีการต่างๆ จนแน่ใจว่า จะสามารถสื่อ
ความหมายได้ตรงตามที่ต้องการโดยเฉพาะการสื่อสารด้านสุขภาพเพื่อให้ประชาชนผู้รับสารได้ประโยชน์สูงสุด และ
ไม่เกิดผ ลลบต่อสุขภาพ
6. ประเภทข องเทคโนโลยกี ารส ื่อสารด า้ นสขุ ภาพ
6.1 เทคโนโลยีก ารสื่อสารด ้านสุขภาพแ บ่งตามว ิธีการใช้เป็น 3 ประเภท ดังนี้
6.1.1 เทคโนโลยีการสื่อสารด้านสุขภาพที่ถึงกลุ่มเป้าหมายโดยตรง ตัวอย่างเช่น คู่มือความรู้สำหรับ
ประชาชน อสม. วัยรุ่น ในเรื่องสุขภาพ เช่น การออกกำลังกาย ความรู้เรื่องเพศ หลักและการปฏิบัติตัวในการดูแล
สุขภาพต ามว ัย ความฉลาดทางอารมณ์ การด ูแลส ุขภาพในผู้สูงอายุ เป็นต้น
6.1.2 เทคโนโลยีการสื่อสารด้านสุขภาพที่ถึงกลุ่มเป้าหมายโดยผ่านทางผู้ใช้เทคโนโลยี เช่น การให้
การปรึกษาปัญหาสุขภาพทางโทรศัพท์
6.1.3 เทคโนโลยกี ารส ื่อสารด ้านส ุขภาพท ีถ่ ึงก ลุ่มเป้าห มายโดยผ ่านก ระบวนการฝ ึกอ บรมเป็นว ิทยากร
เป็นการอบรมวิทยากรระดับเขต/จังหวัดในหลักสูตรต่างๆ เพื่อการขยายต่อในพื้นที่ เช่น อบรมวิทยากรในการให้
การปรึกษาเรื่องเอดส์ การให้ค ำปรึกษาท างด ้านส ุขภาพ การช่วยเหลือผู้มีแนวโน้มฆ่าต ัวต าย ความฉลาดทางอารมณ์
ตามแ นวก ารจัดกลุ่มเทคโนโลยีทางด้านสุขภาพจิต เป็นต้น
ลขิ สทิ ธข์ิ องมหาวทิ ยาลยั สโุ ขทยั ธรรมาธิราช
