Page 38 - การส่งเสริมสุขภาพและการป้องกันโรค
P. 38
2-36 การส่งเสริมสุขภาพและการป้องกันโรค
3) การเฝา้ ร ะวงั ท ด่ี ีและก ารตอบส นองลว่ งหนา้ ช่วยช ีวติ ได้ (Good surveillance and early response saves
lives) เนื่องจากก ารที่ไม่ส ามารถคาดการณ์ส ิ่งค ุกคามที่จ ะเกิดตามม าในรายละเอียด การเฝ้าระวังแ ละการต อบสนอง
จึงเป็นสิ่งสำคัญ โดยอาศัยการตอบสนองภัยพิบัติจากหลายภาคส่วนและจากการสนับสนุนทางการเมืองด้วยตาม
คำก ล่าวที่ว่า สุขภาพเป็นสิ่งส ำคัญเกินก ว่าท ี่จ ะเป็นหน้าที่ข องรัฐมนตรีสาธารณสุขเท่านั้น (Health is too important
to be left to the Ministries of Health alone)
4) การด ำเนนิ ก ารท ขี่ ้นึ กบั หลักฐ านและก ารใชป้ ระสบการณท์ ่ีผ า่ นมาเป็นส่ิงจ ำเปน็ (Evidence based inter-
ventions and use of previous experience are vital) ความเข้าใจผิดของผลกระทบของภัยพิบัติเป็นสิ่งสำคัญที่
จะนำไปสู่การดำเนินการที่ไม่เหมาะสม เหตุผลหนึ่งที่สำคัญคือ การขาดหลักฐานทางวิทยาศาสตร์ที่ดีเกี่ยวกับ
การจัดการซากศพ เพราะหลังจากการเกิดภัยพิบัติตามธรรมชาติทั้งหมด มักเกิดความกลัวความเสี่ยงของการเกิด
โรคระบาดจากซากศพ อย่างไรก็ตาม การประเมินความเสี่ยงขึ้นกับหลักฐานที่ตีพิมพ์เผยแพร่ที่แสดงว่า ความเสี่ยง
ของโรคติดต่อเป็นเรื่องเล็กน้อย และสำหรับผู้ที่ต้องทำหน้าที่เกี่ยวกับศพ ความเสี่ยงมีน้อยและสามารถจัดการให้
ลดลงโดยมาตรการทางสุขภาพท ี่ได้ม าตรฐานตามที่เคยปฏิบัติก ันมา
5) ผลท่ีตามมาทางจิตวิทยาเป็นสิ่งท่ีหลีกเลี่ยงไม่ได้ในกลุ่มผู้เสียหายแต่สามารถลดลงได้ (Psychological
sequelae are inevitable, including among the responders but can be reduced) ประเด็นท างจ ิตวิทยาข องซ ึนาม ิ
เป็นสิ่งสำคัญที่ต้องด ำเนินการปกป้องอ ย่างเร่งด ่วนเพื่อลดปัญหาต ่างๆ ทางส ุขภาพลงในกลุ่มผู้เสียห าย
6) การซอ่ มแซมส งิ่ ท มี่ อี ยมู่ ากกว่าท ี่จะส รา้ งโครงสร้างใหม่ (Build on what you have already rather than
creating new structures) การมีหน่วยงานการเตรียมพร้อมและการตอบสนองอย่างเร่งด่วนเป็นสิ่งสำคัญเพื่อที่จะ
ช่วยในซ ่อมแซมส ิ่งท ี่พังท ลายก่อนม ากกว่าที่จ ะค ิดสร้างสิ่งใหม่
7) การเรียนรู้จากประสบการณ์และการปฏิบัติล่วงหน้าเท่าท่ีจะทำได้ (Learn from experience and
practice beforehand when you can) การเตรีย มการเพื่อการป กป้องสุขภาพและก ารป ้องกันโรคต ้องการการว างแผน
การเตรียมตัว ในขณะที่ภัยพิบัติตามธรรมชาติไม่สามารถป้องกันได้ การวางแผนสามารถทำได้เพื่อลดผลกระทบ
ทางสาธารณสุข ดังตัวอย่างการเกิดภัยพิบัติจ ากพ ายุเฮอริเคนในประเทศค ิวบาเมื่อ พ.ศ. 2541 ที่พบว ่า การว างแผน
สามารถลดผลกระทบของพายุเฮอริเคนได้ ในขณะที่ประเทศเพื่อนบ้านที่ไม่มีการเตรียมตัวในระดับเดียวกันเกิด
ผลเสียห ายตามม าอย่างร ุนแรงมากกว่า
8) การเตร ียมพ รอ้ มต ่อสิง่ ท ่คี าดว ่าจะเกิด (Anticipate the expected, but be prepared to be surprised)
ตัวอย่างหนึ่งที่พบคือ หลายๆ องค์กรที่ตอบต่อเหตุการณ์ซึนามิไม่ได้วางแผนว่า จะเกิดอุบัติการณ์ของโรคบาด
ทะยัก จึงไม่ได้เตรียมแ อนติท อกซ ิน (Anti-Toxin) ซึ่งเป็นว ัสดุอ ุปกรณ์ที่จ ำเป็นไว้
กรณีตัวอย่างการปกปอ้ งส ขุ ภาพในประเทศไทย
ในประเทศไทยมีตัวอย่างของการปกป้องสุขภาพที่เห็นเด่นชัดหลายเรื่อง แต่เรื่องที่สำคัญและมีผลต่อ
สาธารณะคือ การป กป้องส ุขภาพส าธารณะจากพิษภัยข องบ ุหรี่ และการเก็บภ าษีส ุรา
การรณรงค์ห้ามสูบบุหร่ีในที่สาธารณะ เป็นตัวอย่างของการปกป้องสุขภาพโดยใช้หลักเกณฑ์ของกฎหมาย
และการควบคุมท างจริยธรรมม าด ำเนินการ ประเทศไทยม ีว ิธีการหลักๆ อยู่ 2 ประการในการปกป้องส ุขภาพในเรื่อง
การห้ามส ูบบุหรี่ ดังนี้
1. การรณรงค์เพื่อการไม่สูบบุหร่ีโดยการประชาสัมพันธ์พิษภัยของบุหรี่ กระตุ้นเตือนและเพื่อช่วยเหลือ
ให้ กำลังใจแก่ผู้ที่ต้องการเลิกสูบบุหรี่ ตลอดจนปลูกจิตสำนึกของประชาชนส่วนใหญ่ของประเทศ ที่ไม่สูบบุหรี่
ในการเรียกร ้องส ิทธิ์ที่ถ ูกร ิด รอนจากคนสูบบ ุหรี่ ซึ่งจัดดำเนินการท ั้งห น่วยง านของท างร าชการแ ละภ าคเอกชน
ลขิ สิทธิข์ องมหาวิทยาลยั สุโขทยั ธรรมาธริ าช
