Page 33 - การส่งเสริมสุขภาพและการป้องกันโรค
P. 33
แนวคิด หลักการและกลวิธิีของการป้องกันโรค 2-31
Healthy People 2010 ไม่เพียงแต่กำหนดเป้าหมายที่เกี่ยวข้องกับการป้องกันโรคอย่างมุ่งมั้นเท่านั้น
แต่ยังกำหนดสุขภาพที่เฉพาะเจาะจงกับกลุ่มประชากรและวัตถุประสงค์ของการป้องกันโรค ตัวอย่างเช่น แผนนี้
ประกอบด้วยวัตถุประสงค์ 21 ข้อที่เกี่ยวข้องกับสุขภาพของวัยรุ่นที่เริ่มจากการลดการตายอย่างรุนแรงจากการฆ่า
ผู้อื่นแ ละฆ่าตัวต าย เป็นต้น
กรณีตัวอยา่ งข องโครงการท่เี นน้ การป้องกันโรคในประเทศไทย
นายแพทย์สุพรรณ ศรีธรรมมาได้สรุปโครงการเมืองไทยแข็งแรง (Healthy Thailand) ว่า การมี
สุขภาพดีนั้นตามคำจำกัดความขององค์การอนามัยโลก ครอบคลุมถึงการมีความสมบูรณ์ทั้งด้านร่างกาย จิตใจ
สังคม และปัญญา ซึ่งในอดีต ที่ผ่านมาประเทศไทยมีนโยบายและการดำเนินงานในด้านต่างๆ ที่เป็นไปในทิศทาง
ที่ดีข ึ้นต ามล ำดับ ดังนี้
1) นโยบายด า้ นสขุ ภาพ ที่ม ุ่งเน้นในเรื่องความร ่วมมือ ทั้งภาคร ัฐ ภาคเอกชน และภ าคป ระชาชน รูปธรรม
ที่ชัดเจน เช่น การรณรงค์เพื่อการไม่สูบบุหรี่ การรณรงค์เพื่อลดการบริโภคสุรา การรณรงค์เพื่อการลดอุบัติเหตุ
มีก ารจัดต ั้งกองทุนส นับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) เป็นต้น
2) การสร้างสิ่งแวดล้อมท่ีดี ซึ่งเอื้อต่อการมีสุขภาพที่ดีของประชาชน เช่น โครงการเมืองน่าอยู่ โครงการ
5 ส.ในที่ทำงาน เป็นต้น ซึ่งมุ่งเน้นการมีจิตสำนึกเพื่อส่วนรวม มีความเป็นเจ้าของและให้ความร่วมมือในกิจกรรม
ต่างๆ ขององค์กร
3) การสร้างความเข้มแข็งของชุมชน มีการพัฒนาง านสาธารณสุขม ูลฐานอ ย่างต ่อเนื่อง จนเกิดอ าสาสมัคร
สาธารณสุข (อสม.) ที่เข้มแข็งกว่าแปดแสนคนทั่วประเทศในปัจจุบันเพื่อทำหน้าที่ในการแก้ข่าวร้าย กระจายข่าวดี
ชี้บ ริการ ประสานงานส าธารณสุข บำบัดท ุกข์ของป ระชาชน ทำต นเป็นตัวอย่างท ี่ดีในส ังคม
4) การพัฒนาทักษะส่วนบุคคล มีการปฏิรูปการศึกษาของชาติให้ความสำคัญของการพัฒนาภูมิปัญญา
ไทยให้ก้าวไกลสู่สากล เช่น การนวดแผนไทย การใช้สมุนไพรในการบำบัดรักษาโรคต่างๆ โดยมุ่งหวังว่าเมื่อคนมี
การศึกษาด ี จะม ีพฤติกรรมสุขภาพที่ถ ูกต ้องด ้วย
5) การปรับเปล่ียนระบบบริการสุขภาพ เมื่อมีการประกาศใช้พระราชบัญญัติหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ
พ.ศ. 2545 โดยมีหลักการที่ชัดเจนคือ ให้ประชาชนคนไทยทุกคนมีโอกาสเข้าถึงบริการสุขภาพที่ได้มาตรฐานอย่าง
ถ้วนห น้า มุ่งเน้นการส ร้างสุขภาพนำก ารซ่อมสุขภาพ
การดำเนินงานในยุคปัจจุบันนี้นั้น ตัวชี้วัดในการดำเนินงานเป็นเรื่องสำคัญ ดังนั้นประเทศไทยจึงได้จัดให้
มีนโยบ ายเมอื งไทยแ ข็งแ รง ซ ึ่งได้มีค ำประกาศตัวช ี้วัดในมิติต่างๆ ไว้แล้ว ดังนี้
1) การมีสุขภาพดีในมิติทางกาย คนไทยที่มีอายุ 6 ปีขี้นไป ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ เพื่อสุขภาพใน
ทุกห มู่ ทุกตำบล ทุกช ุมชน ทุกหน่วยงานแ ละสถานป ระกอบก าร
คนไทยได้บริโภคอาหารที่ปลอดภัย มีคุณค่าทางโภชนาการ และเพียงพอต่อความต้องการของร่างกาย
จากแหล่งผลิตอาหารที่ปลอดสารพิษปนเปื้อน ตลาดสด ร้านอาหาร แผงลอยจำหน่าย อาหารทุกแห่งได้มาตรฐาน
สุขอ นามัย สถานที่ผ ลิตอาหารทุกแ ห่งผ่านเกณฑ์มาตรฐาน
คนไทยมีอายุขัยเฉลี่ยยืนยาวพร้อมสุขภาพที่แข็งแรง อัตราการป่วยและตายด้วยโรคที่เป็นสาเหตุ
การตายอันดับต้นๆ ของคนไทยลดน้อยลงอย่างมีนัยสำคัญ โดยเฉพาะอย่างยิ่งโรคเอดส์ โรคมะเร็ง โรคหัวใจ
โรคความดันโลหิตสูง โรคไข้เลือดออก และโรคเบาหวาน คนไทยลดการบริโภคเครื่องดื่มแอลกอฮอล์และยาสูบ
คนไทยมีอัตราการบาดเจ็บและตายด้วยอุบัติเหตุลดน้อยลง คนไทยทุกคนมีหลักประกันการเข้าถึงบริการสุขภาพ
ที่ไ ด้มาตรฐาน
ลขิ สิทธขิ์ องมหาวทิ ยาลยั สโุ ขทัยธรรมาธริ าช
