Page 43 - การส่งเสริมสุขภาพและการป้องกันโรค
P. 43
แนวคิด หลักการและกลวิธิีของการป้องกันโรค 2-41
บทนำ
กอร์ดอน (Gordon) คุมพ์เฟอร์ (Kumpfer) และแบกลีย์ (Baxley) ได้เสนอกลวิธีของการป้องกันโรค
ที่เรียกว่า ระบบการจำแนกประเภทการดำเนินการป้องกันโรคสามขั้นตอน (Three-Tiered Preventive
Intervention Classification System) ซึ่งป ระกอบด้วย การป้องกันแ บบค รอบจักรวาล (Universal Prevention)
การป้องกันแบบเลือกสรร (Selective Prevention) และการป้องกันแบบชี้เฉพาะ (Indicated Prevention)
กลวิธีนี้ได้รับการยอมรับและใช้ในสถาบันทางการแพทย์ของประเทศสหรัฐอเมริกา (U.S. Institute of Medicine)
NIDA และศูนย์ติดตามเสพติดยาและการเสพติดยาแห่งยุโรป (European Monitoring for Drug and Drug
Addiction) ซึ่งอ าจสรุปคำจำกัดความได้ดังนี้
ข้นั ตอน คำจำกัดความ
การป้องกันแบบครอบจักรวาล
(Universal Prevention) เป็นการป้องกันประชากรทั้งหมดทั้งในระดับชาติ ชุมชน โรงเรียน อำเภอ ฯลฯ เพื่อ
ป้องกันหรือทำให้ปัญหาสุขภาพ โดยเฉพาะการเสพแอลกอฮอล์ บุหรี่และสารเสพติด
การป้องกันแบบเลือกสรร ลดลง เป็นการป้องกันในระดับบุคคลที่ไม่มีการตรวจคัดกรองเพื่อให้ข้อมูลและ
(Selective Prevention) ทักษะที่จำเป็นเพื่อป้องกันปัญหาสุขภาพ
การป้องกันแบบชี้เฉพาะ เน้นกลุ่มผู้ที่เสี่ยงต่อปัญหาสุขภาพ เช่น การเสพสารเสพติดหรือการเสพติด
(Indicated Prevention) แอลกอฮอล์ที่เกินระดับปกติ เป็นต้น กลุ่มประชากรที่เป็นกลุ่มเสี่ยงแบ่งแยก
ตามลักษณะ เช่น อายุ เพศ ประวัติครอบครัว หรือสถานะทางเศรษฐกิจ เป็นต้น
เป็นการป้องกันที่เกี่ยวข้องกับกระบวนการคัดกรองและมีจุดประสงค์เพื่อค้นหา
ผู้ที่มีปัญหาสุขภาพ เช่น อาการแสดงของการติดสารเสพติดและพฤติกรรมที่เป็น
ปัญหาในกลุ่มนักเรียนที่เป็นวัยรุ่น เป็นต้น
นอกเหนือจากขอบเขตของระบบนี้คือ การป้องกันทางสิ่งแวดล้อม (Environmental Prevention) ซึ่ง
การป้องกันนี้เป็นการจัดการที่ระดับการควบคุมด้วยกฎหมายหรือชุมชน (Regulatory or Community Level)
และเน้นการดำเนินการเพื่อลดการบริโภคสารเสพติด การปกป้องและการห้าม (Prohibition and Bans) เช่น
การห้ามสูบบุหรี่ในสถานที่ทำงาน การห้ามการโฆษณาเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ เป็นต้น ซึ่งอาจมุ่งมั่นสุดท้ายที่
การควบคุมทางสิ่งแวดล้อม (Ultimate Environment Restriction) อย่างไรก็ตาม ในการดำเนินการโปรแกรม
ป้องกันทางสิ่งแวดล้อมเกี่ยวข้องกับการเริ่มต้นดำเนินการที่ระดับใหญ่และระดับเล็ก (Macro and Micro Level)
โดยการควบคุมการจำหน่ายแอลกอฮอล์ การใช้สารเสพติดทั้งในคนงาน นักเรียน นักศึกษา การเพิ่มนโยบายใน
บริเวณที่ล ่อแหลม เช่น โรงเรียน คอนเสริต์ เป็นต้น และแ นวทางท างก ฎหมายท ี่มีจุดม ุ่งหมายเพื่อการล งโทษผู้ฝ ่าฝืน
เช่น การเตือน การภ าคฑัณต์ การปรับ เป็นต้น
ลิขสทิ ธิข์ องมหาวทิ ยาลยั สโุ ขทัยธรรมาธิราช
