Page 69 - การส่งเสริมสุขภาพและการป้องกันโรค
P. 69
ปัจจัยที่ม ีอิทธิพลต ่อภาวะส ุขภาพของประชากร 3-15
ดันโลหิตสูงจ ัดเป็นสาเหตุด้านส รีรพยาธิ (Physio-Pathological Cause) หากเป็นนานๆ แล้วไม่ได้ร ับการร ักษา หรือ
ยังมีปัจจัยต้นกำเนิดและปัจจัยแทรกกลางอย่างต่อเนื่องจะส่งผลให้เกิดการเจ็บป่วย เช่น โรคหัวใจและหลอดเลือด
เปน็ ตน้ ซึง่ อ งคก์ ารอ นามยั โลกไดจ้ ำแนกร ะดบั ข องก ารเกดิ โรคอ อกเปน็ โรคห รอื ผ ลลพั ธ์ (Outcome) และโรคแ ทรกซอ้ น
หรือผ ลสืบเนื่องจากการป่วย (Sequelae) ในกรณีนี้โรคหัวใจและห ลอดเลือด จัดเป็นผลลัพธ์ (Outcome) หากย ังคง
ไม่ได้ร ับการรักษาอาจจ ะพ ิการ หรือเป็นอัมพาต ตลอดจนหัวใจล้มเหลว (Sequelae) ดังน ั้น เมื่อพิจารณาตามกรอบ
แนวคิดขององค์การอนามัยโลกแล้ว จะเห็นได้ว่า การควบคุมในระดับปัจจัยถือเป็นการป้องกัน ส่วนการควบคุมใน
ระดับการเกิดโรคแล้ว นั่นคือ การรักษา สำหรับในกลุ่มโรคติดเชื้อการรักษาผู้ป่วยมีผลในเชิงการป้องกันไม่ให้เกิด
การแพร่ระบาดข องโรคไปยังบ ุคคลอื่น
จากแ นวคิดในเรือ่ งก ารเปลีย่ นผ า่ นท างส ขุ ภาพแ ละป จั จยั เสี่ยงต อ่ ส ุขภาพ ร่วมก ับแ นวคดิ ท างว ิทยาการร ะบาด
จะเห็นได้ว ่า ในก ารพิจารณาถ ึงป ัจจัยก ำหนดสุขภาพของประชากรน ั้น มีหลายม ุมมองท ั้งในด้านข องปัจจัยส ่วนบ ุคคล
ปัจจัยแวดล้อม ตัวเชื้อ และปัจจัยสนับสนุน ซึ่งรวมถึงร ะบบบ ริการส ุขภาพ โดยป ัจจัยด ังก ล่าวอ าจส ่งผ ลต ่อการเกิด
โรคแ ตกต ่างกันในแ ต่ละช่วงว ัย
กจิ กรรม 3.1.3
การเปล่ยี นแปลงท างสขุ ภาพเกิดจากกระบวนการใด
แนวต อบกิจกรรม 3.1.3
การเปล่ยี นแปลงทางส ุขภาพเกดิ จ ากกระบวนการหลกั 2 ขั้น ดงั นี้
1. การเปลี่ยนแปลงทางวิทยาการระบาดเป็นการทำความเข้าใจลักษณะของการเกิดโรคและผลสืบ
เนื่องจากการเกิดโรค หรือรูปแบบการเปลี่ยนแปลงความสัมพันธ์ระหว่างโฮสต์ (Host) และสิ่งท่ีทำให้เกิดโรค
(Agent)
2. การเปลี่ยนผ่านทางสุขภาพเป็นการเปลี่ยนแปลงในเร่ืองของการดูแลสุขภาพอนามัยของบุคคลซึ่ง
ข้ึนอยู่กับข้อกำหนดด้านสุขภาพท่ีมีอิทธิพลมาจากการเปลี่ยนแปลงทางประชากร เศรษฐกิจ สังคม เทคโนโลยี
การเมือง และวฒั ธรรมข องแ ต่ละสงั คมเปน็ ต ัวกำหนด
ลิขสทิ ธขิ์ องมหาวิทยาลยั สุโขทยั ธรรมาธริ าช
