Page 231 - อาหารและโภชนบำบัด
P. 231
อาหารก ับโรคมะเร็ง 13-35
ประมาณ 4-8 ชั่วโมงหรือบางคนอาจจ ะก ินเวลา2-3 วัน หรืออาจจ ะถ ึง 1 สัปดาห์ ช่วงน ี้ม ักมีอาการเบื่ออาหาร เหม็น
กลิ่นอาหาร รู้สึกไม่อ ยากรับประทานอาหารใดๆ ทั้งสิ้น และต้องการน อนพักอยู่กับที่
การจัดอาหารให้ผู้ป่วยที่อยู่ในระหว่างการให้เคมีบำบัด จึงควรเน้นการให้ผู้ป่วยได้รับอาหารเพียงพอเป็น
อาหารห ลักครบ 5 หมู่ รูปแบบอาหารค วรรับประทานง่าย ไม่มีกลิ่นรุนแรง รสอ่อน ไม่เผ็ด ไม่เลี่ยน เป็นอาหารที่ย ่อย
ง่าย แบ่งร ับป ระทานค รั้งล ะน ้อยๆ แต่บ ่อยค รั้ง โดยอ าจแ บ่งร ับป ระทาน 4-6 มื้อต ่อว ัน ถ้าไม่ส ามารถร ับป ระทานอ าหาร
ปกติได้ อาจพ ิจารณาให้ร ับประทานอาหารเสริมท างการแ พทย์ร ่วมด ้วย
นอกจากน ี้แ นะนำให้ผู้ป ่วยที่อ ยู่ในร ะหว่างร ักษาด ้วยย าเคมี เมื่อใดที่รับป ระทานอาหารได้ ให้ร ับประทานให้
ได้มากท ี่สุด เพื่อท ี่จ ะได้มีสารอาหารเพียงพอและม ีเหลือไว้สำรองส ำหรับช ่วงท ี่ร ับประทานไม่ได้ ส่วนชนิดของอาหาร
นั้นให้ร ับประทานอาหารได้ทุกชนิดตามหลักอ าหารห้าห มู่ โดยได้รับพ ลังงานและโปรตีน วิตามินแ ละ เกลือแร่ได้เพียง
พอ เพื่อซ ่อมแซมเซลล์ท ี่ผ ิดปกติ
ผู้ป่วยควรได้รับอาหารที่ให้ พลังงานวันละ 35-40 กิโลแคลอรีต่อน้ำหนักตัว 1 กิโลกรัม ควรได้รับโปรตีน
วันล ะ 1.5- 2 กรัม ต่อ น้ำห นักต ัว 1 กิโลกรัม ในช ่วงท ี่ให้ย าเคมีผ ู้ป ่วยบ างร ายอ าจม ีอ าการร ับร สข มท ี่ไวก ว่าป กติ ดังน ั้น
ผู้ป ่วยจ ึงม ักจ ะป ฏิเสธอ าหารป ระเภทเนื้อส ัตว์ นมแ ละไข่จ ึงอ าจเป็นอ าหารป ระเภทโปรตีนท ี่ส ำคัญส ำหรับผ ู้ป ่วยก ลุ่มน ี้
ไข่ไก่หนึ่งฟองจะให้โปรตีน 7 กรัม ดังน ั้น ในห นึ่งว ันถ้าร ับป ระทานอ าหารได้ตามปกติ ก็ควรจะรับป ระทานไข่เพื่อเพิ่ม
สารอาหารโปรตีนวันล ะ 3-6 ฟอง แต่ถ้ารับประทานเนื้อสัตว์ไม่ได้ ก็อาจต้องรับประทานไข่เพิ่มจำนวนต ามส่วนที่ควร
ได้ร ับ สำหรับน ม น้ำเต้าหู้ ก็เป็นแ หล่งโปรตีนท ี่ห าได้ง ่ายแ ละร ับป ระทานง ่ายอ ีกเช่นก ัน นอกจากน ี้แ ล้วผ ู้ป ่วยก ลุ่มน ี้ม ัก
มีอ าการเบื่ออาหาร แนะนำให้ร ับป ระทานอาหารที่ชอบ แต่บางค รั้งอ าหารท ี่ผ ู้ป่วยเคยชอบก็อาจไม่ช อบ ดังน ั้น ผู้ดูแล
จึงอาจต้องปรับเปลี่ยนเมนูอ าหารให้น ่าร ับประทานท ั้งสีสัน และบ รรยากาศ รวมทั้งรสชาติ ซึ่งผู้ป ่วยแต่ละรายอ าจช อบ
รสชาตไิ มเ่ หมอื นก นั บางร ายรบั ป ระทานไดแ้ ตข่ องห วาน บางร ายก อ็ าจช อบร สเปรีย้ ว กค็ วรจ ดั ใหผ้ ปู้ ว่ ยต ามต อ้ งการ โดย
เน้นห ลักอาหารธรรมชาติ สด สะอาด และได้ส ารอ าหารแ ละพ ลังงานครบถ ้วนเพียงพ อต่อความต้องการข องผู้ป่วย
ตวั อยา่ ง อาหารส ำหรับผูป้ ่วยท ใี่ หเ้ คมีบำบดั
1) อาหารท ใี่ หพ้ ลงั งานแ ละโปรตนี ส งู ในร ะยะใช้ย าเคมีบ ำบัด ผู้ป่วยค วรได้ร ับอ าหารท ี่ให้ พลังงานวัน
ละ 35-40 กิโลแคลอรีต่อน้ำห นักตัว 1 กิโลกรัม โปรตีนว ันละ 1.5- 2 กรัม ต่อ น้ำหนักต ัวหนึ่งกิโลกรัม และค วรแบ่ง
อาหารเป็นม ื้อย ่อย เพื่อให้ผ ู้ป ่วยร ับประทานได้
ตัวอย่าง การจ ัดอ าหารส ำหรับผ ูป้ ่วยห ญิงน ้ำห นักต ัว 50 กิโลกรัม ทีอ่ ยูใ่นร ะยะให้ย าเคมบี ำบัด การจ ัดร ายการ
อาหารให้ค ำนวณสัดส่วนข องอาหารท ี่ควรได้รับและจัดรายการอ าหารโดยใช้รายการอาหารแลกเปลี่ยน มีก ารแบ่งม ื้อ
อาหารเป็น 6 มื้อ ในที่นี้อ าหารที่จ ัดให้ร ับประทานใน 1 วัน (ให้พลังงานว ันล ะ 35 กิโลแคลอรีต่อน้ำหนักต ัว 1 กิโลกรัม)
ผู้ป่วยหญิงค นน ี้จะได้ร ับพ ลังงานว ันละ 1,750 กิโลแคลอรี สารอาหารโปรตีน 86 กรัม คาร์โบไฮเดรต 209 กรัม ไขมัน
64 กรัม ดังนี้
เช้า - ข้าวต้มก ุ้ง ไข่ลวก โอว ัลต ิน (ข้าวสวย 2 ทัพพี กุ้ง 2 ช้อนโต๊ะ)
ไข่ลวก( ไข่ไก่ 1 ฟอง )
โอว ัลต ิน (นมสด 1½ ถ้วย น้ำตาล 1 ช้อนชา)
วา่ ง - กล้วยน ้ำว้า 1 ผล
กลางว นั – สปาเกตตีไก่บ ด มันบ ดน ้ำเกรวี มะละกอ
สปาเกตตีไก่บ ด (สป าเกตต ี้1 ถ้วย เนย 2 ช้อนชา ไก่ 2 ช้อนโต๊ะ )
มันบ ดน้ำเกรวี (มันบ ด 1 ถ้วย)
มะละกอ 100 กรัม
ลขิ สทิ ธิ์ของมหาวิทยาลัยสโุ ขทัยธรรมาธริ าช
