Page 137 - สังคมโลก
P. 137
สงครามกับการเปลี่ยนแปลงในสังคมโลก 7-31
10. สงคราม 100 ปีที่อังกฤษพยายามเข้ายึดครองฝรั่งเศสระหว่าง ค.ศ. 1337-1453 โดยกษัตริย์ของทั้ง 2
ฝ่ายอาศัยกองทัพของเจ้าผู้ครองแคว้นต่างๆ เป็นกำ�ลังรบ สนามรบอยู่ในดินแดนฝรั่งเศส สงครามครั้งนี้ทำ�ให้ทั้งชาว
ฝรั่งเศสและชาวอังกฤษต่างก็เกิดความรู้สึกชาตินิยมมากขึ้น แคว้นต่างๆ ภายในอาณาจักรอังกฤษเริ่มมีความผูกพัน
เป็นชาติเดียวกัน ซึ่งก็เช่นเดียวกับแคว้นต่างๆ ในอาณาจักรฝรั่งเศส โดยเฉพาะฝรั่งเศสซึ่งมีวีรสตรีเป็นผู้นำ�ในการสู้
รบ คือชานด๊าก (Jeanne d’Arc) หรือโจนออฟอาร์ค ที่นำ�กองทัพฝรั่งเศสสู้รบจนทำ�ให้สามารถขับไล่กองทัพอังกฤษ
ออกไปจากดินแดนฝรั่งเศสได้และนำ�ไปสู่การรวมชาติเป็นรัฐชาติฝรั่งเศสในเวลาต่อมา
สงครามสมัยโบราณมีสาเหตุส่วนใหญ่มาจากด้านการเมือง นั่นคือการขยายดินแดน การสร้างความยิ่งใหญ่
และความมั่นคงให้แก่ชาติ ตลอดจนการสร้างหลักประกันว่าอาณาจักรของตนจะปลอดจากการรุกรานของชาติอื่น
ความตอ้ งการทางเศรษฐกจิ และสงั คมกเ็ ปน็ ปจั จยั สำ�คญั เชน่ กนั การแสวงหาดนิ แดนทีอ่ ดุ มสมบรู ณก์ วา่ ความตอ้ งการ
ขยายอาณาจักรเพื่อให้มีที่อยู่อาศัยและที่ทำ�กินแก่ประชากรที่เพิ่มขึ้น ทำ�ให้พวกมองโกล พวกฮั่น หรือพวกไวกิ้งต้อง
รุกรานดินแดนที่อยู่ไกลออกไป ในเรื่องความชอบธรรมในการทำ�สงครามนั้นหลายชาติก็ได้นำ�มาอ้างเพื่อต่อต้านหรือ
รุกรานศัตรู อาทิ พระเจ้าอเล็กซานเดอร์แห่งมาเซโดเนียได้อ้างว่าถูกอาณาจักรเปอร์เซียแผ่ขยายอ�ำ นาจรุกรานดิน
แดนกรีกและมาเซโดเนียอยู่เสมอๆ จึงจำ�เป็นที่จะต้องยกทัพบุกเปอร์เซียเพื่อเป็นการปกป้องความมั่นคงปลอดภัยแก ่
ดินแดนกรีกและบริเวณทะเลเอเจียน และในสมัยสงครามครูเสดชาวคริสต์ก็อ้างว่าการทำ�สงครามเพื่อต่อต้าน
การขยายอิทธิพลของศาสนาอิสลามซึ่งเป็นพวกนอกรีต ดังนั้นการพิทักษ์ดินแดนและชีวิตของชาวคริสต์จึงเป็น
สงครามที่ถูกต้องและชอบธรรม (Just war)44 เป็นต้น
กจิ กรรม 7.2.1
จงอธบิ ายววิ ฒั นาการของสงครามสมยั กลางของยโุ รป พรอ้ มยกตวั อยา่ งของสงครามมาสกั 1 เหตกุ ารณ์
แนวตอบกิจกรรม 7.2.1
ในยุโรปสมัยกลางมสี งครามระหวา่ งแคว้นและระหว่างอาณาจักรเกิดขึ้นบ่อยครง้ั ได้มีการพัฒนาอาวุธ
ทใี่ ชใ้ นสมัยโบราณ ได้แก่ หอก ดาบ ขวาน ลกู ดอก ธนู และรถมา้ ศึก มาสู่การสวมชดุ เกราะเหลก็ ทหี่ นาทั่วทั้ง
รา่ งกายและมกี ารใชอ้ าวธุ หนกั เพม่ิ ขน้ึ เชน่ ทวนยาว เปน็ ตน้ รถมา้ ศกึ ทไ่ี มค่ ลอ่ งตวั ในการเคลอ่ื นทเี่ พราะใชไ้ ดแ้ ต่
ในยุทธภูมิที่ราบโลง่ ได้ถูกเลกิ ไป แต่ไดม้ ีการพัฒนาการใชอ้ าวุธยงิ เขา้ มาแทนท่ี อาทิ หน้าไม้ ซึ่งมแี รงยิงทีร่ นุ แรง
กว่าธนู สามารถเจาะทะลุชุดเกราะเหล็กท่ีหนาได้ อย่างไรก็ตามอาวุธปืนหรืออาวุธที่ยิงลูกกระสุนด้วยแรงอัด
ดนิ ปนื ยงั ไมเ่ กดิ ขนึ้ มกี ารสรา้ งกำ�แพงเมอื งสงู ใหญ่ พรอ้ มคา่ ยคหู อปอ้ มปราการ และเครอ่ื งดดี กอ้ นหนิ เพอื่ ทำ�ลาย
ก�ำ แพงเมืองดว้ ย ตัวอยา่ งเช่น สงครามครเู สด 9 คร้งั ระหวา่ ง ค.ศ. 1095-1272 ที่กษัตริย์และเจ้าผู้ครองแควน้ ใน
ยโุ รปซง่ึ เปน็ ชาวครสิ ตท์ �ำ การรกุ รานและตอ่ ตา้ นการขยายอทิ ธพิ ลของอาณาจกั รอสิ ลามโดยการชนี้ ำ�และสนบั สนนุ
ของพระ สงครามครเู สดเกดิ ขนึ้ ในดนิ แดนอาณาจกั รไบแซนไทน์ ตะวนั ออกกลาง และสเปน ในทสี่ ดุ ไดม้ กี ารท�ำ
สนธสิ ัญญาสันติภาพทางศาสนาระหวา่ งกองทพั คริสตก์ บั กองทพั อสิ ลามในครสิ ต์ศตวรรษที่ 13
44 Wright, op.cit., p. 457.
ลิขสทิ ธ์ิของมหาวทิ ยาลัยสโุ ขทัยธรรมาธริ าช
