Page 140 - สังคมโลก

7-34 สังคมโลก

5. สงครามที่เกิดขึ้นภายหลังการปฏิวัติฝรั่งเศส ค.ศ. 1789 และต่อเนื่องไปสู่สงครามนโปเลียน54 สงคราม
ปฏวิ ตั ฝิ รัง่ เศสเริม่ ขึน้ ใน ค.ศ. 1792 สาเหตเุ กดิ จากพวกเจา้ ทีป่ กครองรฐั ตา่ งๆ ในยุโรปเห็นการปฏิวัตเิ ปลี่ยนแปลงการ
ปกครองในฝรั่งเศสจากระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์มาเป็นระบอบสาธารณรัฐแล้วเกิดความเกรงกลัวว่าประชาชนใน
รัฐของตนจะเอาอย่างบ้าง จึงร่วมมือกันเป็นพันธมิตรทำ�สงครามล้มล้างระบอบสาธารณรัฐของฝรั่งเศส แล้วสนับสนุน
ให้พระเจ้าหลุยส์ที่ 16 กลับมาครองราชย์อีกครั้ง ฝ่ายพันธมิตรประกอบด้วย 12 รัฐ ที่สำ�คัญได้แก่ อังกฤษ ปรัสเซีย
รัสเซีย ออสเตรีย สเปน โปรตุเกส เนเธอร์แลนด์ อาณาจักรออตโตมาน และรัฐต่างๆ ของอิตาลี ส่วนฝ่ายสาธารณรัฐ
ฝรั่งเศสประกอบด้วย ฝรั่งเศส โปแลนด์ เดนมาร์ก นอร์เวย์ และไอร์แลนด์อิสระ สงครามสิ้นสุดลงโดยการทำ�สนธิ
สัญญาอาเมียงส์ (Treaty of Amiens) ใน ค.ศ. 1802 ระหว่าง ค.ศ. 1802-1803 มีสันติภาพในเวลาอันสั้น ต่อมาใน
ค.ศ. 1803 นโปเลยี นแมท่ พั ฝรัง่ เศสทีเ่ คยทำ�สงครามกบั ฝา่ ยพนั ธมติ รขึน้ สูอ่ ำ�นาจสงู สดุ จงึ ไดเ้ ปดิ ศกึ กบั องั กฤษอกี ครัง้
ซึ่งถือว่าเป็นจุดเริ่มต้นของสงครามนโปเลียน ใน ค.ศ. 1805 หนึ่งปีหลังจากที่นโปเลียนสถาปนาตนเองเป็นจักรพรรดิ
แล้ว ก็ได้เริ่มทำ�สงครามภาคพื้นยุโรปกับประเทศต่างๆ ฝ่ายพันธมิตรประกอบด้วยกลุ่มประเทศที่เคยทำ�สงครามกับ
ฝรั่งเศสหลังการปฏิวัติ ส่วนฝ่ายจักรวรรดิฝรั่งเศสมีรัฐที่เข้าร่วมเป็นพวกมากขึ้น หลายรัฐของเยอรมันตอนใต้ หลาย
รัฐของอิตาลี สวิตเซอร์แลนด์ เนเธอร์แลนด์ และอาณาจักรออตโตมาน แปรพักตร์มาเข้าข้างฝรั่งเศส สงครามสิ้นสุด
ลงครั้งแรกใน ค.ศ. 1814 ด้วยความปราชัยของฝรั่งเศสในสมรภูมิรัสเซีย และเมื่อนโปเลียนฟื้นฟูกองทัพขึ้นต่อสู้อีก
ครั้งหนึ่ง ฝรั่งเศสก็พ่ายแพ้โดยเด็ดขาดที่สมรภูมิวอเตอร์ลูใน ค.ศ. 1815 หลังจากนั้นมหาอำ�นาจต่างๆ ในยุโรปรวม
ทั้งฝรั่งเศสด้วย ได้มีการประชุมกันที่กรุงเวียนนา (Congress of Vienna) ของจักรวรรดิออสเตรีย เพื่อท�ำ สนธิสัญญา
สันติภาพและจัดตั้งระบบความร่วมมือของมหาอำ�นาจยุโรป (Concert of Europe) เพื่อดูแลรักษาสันติภาพต่อมา

6. สงครามไครเมีย หรือสงครามรัสเซีย เป็นสงครามระหว่างจักรวรรดิรัสเซียฝ่ายหนึ่ง กับฝรั่งเศส อังกฤษ
จักรวรรดิออตโตมาน แคว้นซาร์ดิเนีย และแคว้นนัสเซาอีกฝ่ายหนึ่ง เนื่องจากรัสเซียต้องการขยายอำ�นาจลงมาทาง
ใต้ในแหลมไครเมียและในจักรวรรดิออตโตมาน ทำ�ให้มหาอำ�นาจอื่นๆ ต่อต้าน สงครามเริ่มต้นใน ค.ศ. 1854 และ
สิ้นสุดลงใน ค.ศ. 1856 ด้วยทำ�สนธิสัญญาสันติภาพปารีส โดยไม่มีฝ่ายใดได้รับชัยชนะอย่างเด็ดขาด

7. สงครามการรวมชาตอิ ติ าลีและการรวมชาติเยอรมนั ซึง่ ต่อเนือ่ งไปถงึ สงครามระหวา่ งฝรั่งเศสกับเยอรมนั
สงครามรวมรัฐต่างๆ ของอิตาลีเป็นอาณาจักรเดียวกันเริ่มขึ้นใน ค.ศ. 1859 โดยการนำ�ของกามิลโล เบนโซ ดิ กาวัวร ์
(Camillo Benso di Cavour) นายกรัฐมนตรีของรัฐซาดิเนีย-ปิเอมงต์ และมาสิ้นสุดลงใน ค.ศ. 1861 เมื่อจูเซปเป
การิบัลดี (Giuseppe Garibaldi) นักปฏิวัติจากรัฐซาดิเนีย-ปิเอมงต์ นำ�กองทัพลงใต้ยึดครองรัฐต่างๆ แล้วประกาศ
รวมชาติอิตาลีเป็นเอกภาพ ส่วนการรวมชาติเยอรมันนั้นเริ่มตั้งแต่รัฐต่างๆของเยอรมันทำ�สงครามกับเดนมาร์กใน
ค.ศ. 1864 ด้วยข้อขัดแย้งเรื่องแคว้นชเลสวิก และโฮลชไตน์ สงครามสิ้นสุดโดยเยอรมันเป็นฝ่ายชนะและได้แคว้น
ทั้ง 2 มาปกครอง ต่อมารัฐปรัสเซียและรัฐทางเหนือของเยอรมันก็ท�ำ สงครามกับออสเตรียและรัฐเยอรมันทางใต้ใน
ค.ศ. 1866 เนือ่ งจากความขดั แยง้ ระหวา่ งปรสั เซยี กบั ออสเตรยี ในการแยง่ ชงิ กนั เปน็ ผูน้ �ำ รฐั ตา่ งๆ ของเยอรมนั สงคราม
สิน้ สดุ ลงโดยปรสั เซยี และรฐั เยอรมนั ทางเหนอื ไดร้ บั ชยั ชนะ แตร่ ฐั เยอรมนั ทางใตก้ ย็ งั เปน็ รฐั อสิ ระอยู่ ปรสั เซยี จงึ หาเหตุ
ท�ำ สงครามกบั ฝรัง่ เศสเพือ่ ผนกึ กำ�ลงั รฐั เยอรมนั ทัง้ หมดใหร้ ว่ มเปน็ พนั ธมติ รทำ�สงคราม ในทีส่ ดุ ไดเ้ กดิ สงครามระหวา่ ง
ฝรั่งเศสกับเยอรมันขึ้นใน ค.ศ. 1870-1871 สงครามยุติลงด้วยชัยชนะของฝ่ายเยอรมัน โดยเยอรมันสามารถรวม
ชาติเป็นจักรวรรดิได้สำ�เร็จ และฝรั่งเศสเกิดความวุ่นวายทางการเมืองภายในประเทศติดตามมา มีการเปลี่ยนแปลง
การปกครองจากระบอบจักรพรรดิเป็นระบอบสาธารณรัฐ และมีสงครามกลางเมืองระหว่างฝ่ายอนุรักษ์นิยมกับฝ่าย
คอมมิวนิสต์ใน ค.ศ. 1871 เป็นเวลา 2 เดือน ในที่สุดคอมมูนแห่งปารีสก็ถูกปราบปรามลงอย่างราบคาบ

54 Pierre Miguel, L’Histoire de France, Gençve: Editions Liber, 1995.

ลิขสิทธ์ิของมหาวทิ ยาลยั สุโขทัยธรรมาธิราช