Page 140 - การผลิตสัตว์
P. 140
11-12 การผลิตสัตว์
เร่ืองท่ี 11.1.3
การคดั เลือกพ นั ธ์ุและก ารผ สมพันธแ์ุ พะ
การเลี้ยงแพะในอดีตนิยมเลี้ยงในกลุ่มของผู้นับถือศาสนาอิสลาม โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อใช้ในประเพณี
การท ำบุญ ไม่มุ่งเน้นด ้านผลผลิต แพะที่เลี้ยงจ ึงเป็นพ ันธุ์พ ื้นเมือง เนื่องจากเป็นพ ันธุ์ท ี่มีข นาดเล็ก แข็งแ รง เลี้ยงง่าย
แต่เจริญเติบโตช้า ให้ผลผลิตต่ำ ในปัจจุบันการเลี้ยงแพะมีการพัฒนาเป็นรูปแบบของฟาร์ม มีการนำแพะพันธุ์จาก
ต่างประเทศโดยเฉพาะจากประเทศในแถบทวีปยุโรป ซึ่งมีขนาดลำตัวใหญ่ มีการเจริญเติบโตเร็ว และให้ผลผลิตสูง
แต่ไม่เหมาะสมกับสภาพแวดล้อมของประเทศไทย จึงนำมาผสมพันธุ์กับพันธุ์พื้นเมือง เพื่อให้ได้แพะลูกผสมที่ให้
ผลผลิตดี สามารถปรับตัวให้เข้ากับสภาพแวดล้อมของประเทศไทยได้ ในการผสมพันธุ์จะต้องมีการคัดเลือกแพะ
ที่ม ีล ักษณะดี มีความสมบูรณ์แข็งแ รง เพื่อใช้เป็นพ่อและแม่พันธุ์
1. การค ดั เลือกพ่อแ มพ่ ันธ์ุ
การท ี่จ ะเลี้ยงแ พะให้ป ระสบผ ลส ำเร็จจ ะต ้องม ีก ารค ัดเลือกแ พะท ี่เป็นพ ่อพ ันธุ์แ ละแ ม่พ ันธุ์ท ี่ด ี โดยม ีล ักษณะ
ต่างๆ ที่ควรพิจารณาในการคัดเลือกแ พะไว้เป็นพ ่อพันธุ์แ ละแ ม่พันธุ์ ดังนี้
1.1 ลักษณะข องแพะเน้อื ทีค่ วรพ ิจารณา
1.1.1 มีน้ำหนักมากที่สุดในฝูง มีหน้าอกกว้าง ท้องใหญ่ มีลักษณะตรงตามพันธุ์ ลำตัวตรง ขา
แข็งแรง กีบเท่ากันแ ละส มส่วน
1.1.2 เป็นแพะที่แข็งแ รง ปราดเปรียว แต่ไม่ดุร้าย มีหนังและขนเป็นมัน
1.1.3 ไม่มีลักษณะผิดปกติ เช่น ขาบิด เข่าชิดกันเวลายืน ขากรรไกรยาวและยื่นหรือสั้นจนเกินไป
เป็นต้น
1.1.4 เป็นแ พะที่ม ีประวัติการให้ลูกแฝด
1.1.5 พ่อพันธุ์ ควรมีอัณฑะขนาดใหญ่ ขนาดของลูกอัณฑะใกล้เคียงกันทั้งสองข้าง เมื่อตรวจสอบ
คุณภาพของน้ำเชื้อต ้องมีต ัวอสุจิท ี่ป กติและแ ข็งแ รง พ่อพันธุ์ควรม ีอายุ 1–2 ปี
1.1.6 แม่พันธุ์ มีลำตัวเป็นรูปทรงสี่เหลี่ยมผืนผ้า ซึ่งเป็นลักษณะเด่นของแพะเนื้อ และมีประวัติการ
เป็นแม่พ ันธุ์ที่ดี ไม่มีป ัญหาเรื่องเต้านมอ ักเสบ มีอายุต ั้งแต่ 7 เดือนขึ้นไป
1.2 ลักษณะของแพะนมท่ีควรพิจารณา แพะนมมีลักษณะที่ควรพิจารณาเช่นเดียวกับแพะเนื้อ และมี
ลักษณะที่ต้องพ ิจารณาเพิ่มเติม ได้แก่
1.2.1 มีซี่โครงยาว ลึกและกว้าง ท้องกาง สวาป (ช่องท้องที่อยู่ระหว่างซี่โครงซี่สุดท้ายกับสะโพก)
กว้าง แสดงถึงการมีกระเพาะอาหารใหญ่ กินอาหารได้มาก มีลำตัวเป็นรูปสามเหลี่ยมแบบลิ่ม ดังแสดงในภาพที่
11.7
1.2.2 กระดูกข้อขาหลังยื่นออก ไม่หันเข้าหากัน ทำให้เวลาเดินข้อขาหลังจะไม่เสียดสีกับเต้านม
ท ี่อาจทำให้เกิดบ าดแผลได้
1.2.3 สะโพกยาวและลาดเอียงเล็กน้อย
1.2.4 เต้านมมีลักษณะเป็นรูปทรงก ลม มีหลอดเลือดใหญ่แผ่กระจายท ั่วท ุกเต้า สามารถม องเห็นได้
ชัดเจน หัวนมย าวแ ละม ีรูปท รงช ัดเจน
ลขิ สทิ ธขิ์ องมหาวทิ ยาลัยสโุ ขทัยธรรมาธิราช
